تبیین تاثیر توسعه اقتصادی ایران طی سال‌های 1399-1370 بر الگو مسکن معاصر شهر تهران

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین الملل کیش، جزیره کیش، ایران

2 گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران، تهران، ایران

3 دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مفهومی در جهت تبیین رابطه توسعه اقتصادی و تغییر الگوهای معماری مسکن معاصر شهر تهران طی سال‌های 1370 تا1399 می‌باشد و فرضیه مطرح در نیل به این هدف این است که توسعه اقتصادی در شهر تهران از طریق سیاست‌های حاکم بر دولت طی سال‌های 1370تا1380 به مراتب کمتر از سال‌های 1380تا1399 بر تغییر الگوی مسکن معاصر تاثیر گذاشته است. حال پژوهش حاضر با استفاده ازروش تحقیق کیفی- کمی و به لحاظ نوع هدف توصیفی- تحلیلیف با استفاده از شیوه مطالعات کتابخانه ای و ابزار آزمون مربعات و استفاده از آزمون دیکی فولر دریافت که دولت سیاست‌هایی را در امر مسکن طی سال‌های1380تا 1394 اتخاذ نموده است که شامل سیاست‌های پولی و مالی می‌باشد. از این رو به علت کافی نبودن اعتبارات تخصیص داده شده جهت ساخت و عدم تکمیل یک واحد مسکونی در همان دوره، افزایش قیمت مسکن را در پی داشته است. ضمناً به دلیل کافی نبودن منابع پولی در طی سال‌های 1390تا1399، طول دوره ساخت مسکن‌ها در شهر تهران افزایش یافته است و به همراه آن منابعی نیز مصرف شده است، لیکن عملاً عرضه‌ای صورت نگرفته است. این موضوع در مورد مخارج دولت در امر تأمین مسکن برای خانوارهای کم درآمد و کارمندان نیز مصداق دارد. بنابراین قیمت مسکن در درجه اول تحت تأثیر نرخ شهرنشینی، درآمد سرانه، نرخ اجاره بها و تولید ناخالص ملی، در درجه دوم تحت تأثیر هزینه ساخت است و درنهایت سیاست‌های پولی و مالی دولت نقش ناچیزی بر قیمت مسکن داشته اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the impact of Iran's economic development during 1991-2021 on the contemporary housing model in Tehran

نویسندگان [English]

  • somayeh khajehnejad 1
  • hamid majedi 2
  • Teymour Rahmani 3
1 PhD Student, Department of Architecture, Islamic Azad University, Kish International Branch, Kish Island, Iran
2 Department of Architecture, Islamic Azad University, Tehran Research Sciences Branch, Tehran, Iran
3 Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to provide a conceptual model to explain the relationship between economic development and changing patterns of contemporary housing architecture in Tehran during the years 1990 to 2021 and the hypothesis to achieve this goal is that economic development in Tehran through government policies during 1990 to 2000 Far less than 2000 to 2021has affected the change in the pattern of contemporary housing. The present study, using qualitative-quantitative research method and in terms of descriptive-analytical purpose, using library study method and square test tools and using Dickey-Fuller test, found that the government has adopted policies in the field of housing during the years 1990 to 2016 that Includes monetary and fiscal policies. Therefore, due to insufficient funds allocated for the construction and completion of a housing unit in the same period, has led to an increase in housing prices. Meanwhile, due to insufficient financial resources during the years 2011 to 2021, the length of construction of housing in Tehran has increased and with it resources have been consumed, but practically no supply has been made. The same is true of government spending on housing for low-income households and employees. Thus, housing prices are primarily affected by urbanization rates, per capita income, rental rates, and GDP, secondly by construction costs, and ultimately government monetary and fiscal policies have played a negligible role in housing prices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economy "
  • Economic Development "
  • Contemporary housing pattern "
  • "
  • Tehran
اسلامی.لیلا. محمدی یگانه. بهروز. چراغی. مهدی. 1398 . تحلیل عوامل اقتصادی مؤثر بر تحولات مسکن معیشت محور در نواحی روستایی(مطالعه موردی: دهستان معجزات، شهرستان زنجان). فصلنامه مسکن وروستا. شماره 166 . 35 - 48
آصفی، مازیار، و الناز ایمانی. 1396. باز تعریف الگوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی- اسلامی معاصر با ارزیابی کیفی خانه‌های سنتی. فصلنامه پژوهش های معماری اسلامی. شماره یازدهم. سال چهارم. 56 – 73
بئک. لوئیس.1370. دگرگونی در مفاهیم و هدف های توسعه.فصلنامه فرهنگ. شماره5.
پورمحمدی، محمدرضا. 1394 ، برنامه ریزی مسکن، تهران: انتشارات سمت، ویراست دوم.
حاجی هاشمی، سعید. 1384. توسعه و توسعه نیافتگی. فصلنامه علوم اجتماعی. دوره1. شماره12. 1-53.
خاتمی، سیدمحمد . 1379 ، توسعه سیاسی اقتصادی و امنیت، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
خلیلی عراقی، منصور؛ حسنی، احمد؛ 1391 ، درآمدی بر اقتصاد مسـکن، موسسـه انتشـارات داشگاه تهران، چاپ اول.
دانشپور. سید عبدالهادی. حسینی. ساسان. 1391. جایگاه عوامل کالبدی در کاهش قیمت مسکن. فصلنامه آرمانشهر. شماره9. 61-71.
زنگنه شهرکی.سعید.کلانتری. محسن. سادات بدیهی. بهامین.1397. بررسی تاثیر بازار زمین و عملکرد اقتصادی مسکن بر احساس امنیت سکنه در شهرهای جدید. نمونه موردی: شهر جدید صدرا. مجله آمایش جغرافیایی فضا. سال هشتم. شماره28. 33-49.
سوبوتینا، تاتینا . 1390 ، فراسوی رشد اقتصادی پیشدرآمدی بر توسعه پایدار، مترجمان: محمدرضا سرکارآرانی، عباس معدن دارارانی.
صادقی.احمد. سعیدی اقدم.1394.شناسایی ورتبه بندی عوامل موثر بر توسعه نیافتگی اقتصاد ایران از دیدگاه خبرگان. فصلنامه سیاست گذاری پیشترفت اقتصادی دانشگاه الزهرا. سال دوم. شماره5. 118-156.
عاقلی کهنه شهری، لطفعلی. 1386 . تحلیل عوامل مؤثر بر تقاضای سرمایه گذاری در واحدهای مسکونی شهری. فصلنامه اقتصاد مسکن، تابستان، شماره40. 5-18.
قادری.جعفر. ایزدی. بهنام.1398. بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر قیمت مسکن در ایران (1395 - 1350 ). فصلنامه اقتصاد شهری. سال اول. شماره اول. 55-75.
قلی زاده. علی اکبر. اکبریان. حجت.1389. سرمایه گذاری مسکن و رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، دوره7. شماره1. 105-133.
کارمونا. متیو. استیون تیسدل، تنراک، تیم هیت،1394. مکان های عمومی فضای شهری. چاپ سوم: انتشارات دانشگاه هنر:تهران.
کانث، راجانی. 1374 ، الگوهای نظری در اقتصاد توسعه، ترجمه غلامرضا آزاد، تهران: دیدار
کفایی. سید محمد علی. جوزی. عباس.1390. عوامل مؤثّر بر رشد اقتصادی ایران؛ رویکرد میانگین گیری بیزی. پژوهشنامه ی اقتصاد کلان. سال هشتم، شماره ی 15. 61-81.
گیلیس ، مالکوم؛ دوایت اچ. پرکینز؛ مایکل رومر و دانلد آر. اسنودگراس . 1385 . اقتصاد توسعه. ترجمه غلامرضا آزاد ارمکی. تهران: نشر نی.
لطیفی. غلامرضا.1388. دیدگاه هایی از توسعه. فصلنامه علوم اجتماعی. شماره20. 74-85.
منافی آذر. رضا. نظری. عبدالحمید. ولائی. محمد. آزادی قطار. سعید. 1397 . بررسی مکانی-فضایی و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی مسکن مهر میاندوآب. فصلنامه علمی-پژوهشی فضای جغرافیایی. سال 18 . شماره 62 . 137 - 157 .
موسوی جهرمی، یگانه . 1387 . توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، چ 16 ، تهران: دانشگاه پیام نور.
هزار جریبی. جعفر. امامی غفاری. زینب.1398. بررسی تحولات سیاست گذاری رفاهی مسکن در ایران(1358-1392). فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. شماره38. 75-119.
Ashraf, A.,1970. "Historical Obstacles to the Growth of Bourgeoisie in Iran", in M.A.Cook (ed),Studies in the Economic History of theMiddle East Form The Rise of Islam to The Present Day, Oxford, Oxford University Press, p.313.
Caniglia, Michael, Fottrell, Amy, Henkes, Will, Olneck-Brown, Benjamin, Osborn, Sarah,2020. The Economic and Social Benefits of Affordable Housing Development, Examining the Impact of Movin’ Out in Southcentral Wisconsin, The University of Wisconsin.
Hewitt, W, E., (1998), "The role of international municipal cooperation in housing the developing worlds urban poor’s the Toronto- Sao Paulo Example", Habitat International, 22: 411- 422.
Johnson, W. R. (2014). House Prices and Female Labor Force Participation. Journal of Urban Economics, 82, 1- 11.
Keddie, N.,2011. Roots of Revolution: An Interpretive History of Moddern Iran (New Haven, Yale University Press.pp.93-112.
Richard, A. & Waterbury, A .2010. Political Economy of The Middle East, op.cit, p. 184.
Seers, D., "What Are We Trying to Measure?", Journal of Development Studies, 8,3 (April1972), pp.21-36.
Tse, C. B., Rodgers, T., & Niklewski, J. (2014). The 2007 Financial Crisis and the UK Residential Housing Market: Did the Relationship Between Interest Rates and House Prices Change?. Economic Modelling, 37, 518-530
Uphoff, N.T., and W.F.llchman .2013. Political Economy of Development: Theoretical and Empirical Contributions, Berkeley and Los Angeles, University of California Press, p. 88.