بررسی ابعاد ژئوکالچری فمینیسم در اشعار مناطق جغرافیایی فارس و عرب زبان: مطالعه موردی عالم ‌تاج (ژاله) قائم ‌مقامی و غادة‌ السّمان

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه، زبان وادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

2 استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

چکیده

در ایران، آغاز جنبش‌های فمینیستی در زمان قاجار اتفاق افتاد. در حاشیه انقلاب مشروطه جنبش فمینیستی زنان فعال گردید. کشورهای همسایه‌ی عربی نیز توسط شعرای زن که احساس فرودستی می‌کردند، اقدام به جنبشی کردند و از طریق نوشته‌های خود کوشیدند تا همتایانشان را از حداقل حقوق شهروندی خودآگاه نمایند. قرابت‌هایی میان مضامین اجتماعی اشعار عالم تاج قائم‌مقامی و غادة السّمان با محورهایی همچون دفاع از حقوق زنان، احیای هویت زن در جامعه اسلامی، عدالت‌خواهی اجتماعی مشاهده می‌شود. این مقاله درصدد پاسخ به این سؤال است که جنبش فمینیستی در ادبیات فارسی و عربی هم‌زمان به وقوع پیوسته است یا خیر؟ فرضیة نگارنده بر این استوار است که اشعار این دو شاعر بیان آشکار رنج‌ها و ستمدیدگی جامعه‌ی زنان در ادبیات فارسی و عربی است. فرضیة نگارنده بر این استوار است که اشعار این دو شاعر بیان آشکار رنج‌ها و ستمدیدگی جامعه‌ی زنان در ادبیات فارسی و عربی است. عربی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the geocultural dimensions of feminism in the poems of Fars and Arabic-speaking geographical regions: a case study of Alam Taj (Jalah) Qaim Maqami and Ghada Al-Saman

نویسندگان [English]

  • Azam Delbari 1
  • seyed fazlolah razavipoor 2
  • Arash Moshfeghi 2
1 PhD student, Department of Persian Language and Literature, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
چکیده [English]

In Iran, the beginning of feminist movements happened during the Qajar period. On the margins of the constitutional revolution, the women's feminist movement became active. Arab neighboring countries also started a movement by female poets who felt inferior and tried to make their peers aware of the minimum citizenship rights through their writings. Affinities can be observed between the social themes of the poems of Alam Taj Qaim Maqami and Ghada Al-Saman with themes such as defending women's rights, revitalizing women's identity in Islamic society, seeking social justice. This article tries to answer the question whether the feminist movement in Persian and Arabic literature took place at the same time or not? The author's hypothesis is based on the fact that the poems of these two poets are a clear expression of the sufferings and oppression of women in Persian and Arabic literature. The author's hypothesis is based on the fact that the poems of these two poets are a clear expression of the sufferings and oppression of women in Persian and Arabic literature. It is Arabic.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Feminism
  • adaptation
  • constitutionalism
  • Arab
  • Taj al-Qaim-maqami and Ghada al-Saman
آلیس، واتکینز، سوزان، فمینیسم قدم اول، (1380). ترجمه‌ی جلالی زیبا، نشر و پژوهش شیرازه.
السمان، غاده (۱۳۸۰). زنی عاشق در میان دوات، ترجمه‌ی عبدالحسین فرزاد، تهران، نشر چشمه.
السمان، غادة (1385)، دربند کردن رنگین‌کمان، عبدالحسین فرزاد، چاپ چهارم، تهران، نشر چشمه.
بختیاری، پژمان (۱۳۹۱). مقدمه‌ی دیوان عالم تاج (ژاله) قائم‌مقامی، تهران، نشر گل‌آذین بشیریه.
بیسلی کریس چیستی فمینیسم (1395). ترجمه‌ی زمردی محمدرضا، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
چیماماندا، انگوزی آدیشی (1390). ما همه باید فمینیست باشیم، ترجمه‌ی طباطبایی‌ها مریم، انتشارات کوله‌پشتی.
چیماماندا، انگوزی آدیشی (1390). مانیفست یک فمینیست، ترجمه‌ی طباطبایی‌ها مریم، انتشارات کوله‌پشتی.
حق‌شناس، سید جعفر (1390). نقد فمینیسم از منظر نویسندگان غرب، انتشارات باقرالعلوم علیه‌السلام.
سلدن، رامان و پیتر ویدوسون (1387). راهنمای نظریه ادبی، ترجمه‌ی عباس مخبر، چاپ چهارم، تهران، نشر طرح نو.
شمیسا، سیروس (۱۳۸۰)، کلیات سبک‌شناسی، چاپ.
فریدان، بتی، رازوری زنانه (1398). ترجمه‌ی صادقی فاطمه، گرمساری یاشار، انتشارات نگاه معاصر.
فرزاد، عبدالحسین (1386)، شعر پویا عرب، چاپ اول، تهران، نشر مروارید.
قائم‌مقامی، ژاله (۱۳91). دیوان قائم‌مقامی، تهران، ابن‌سینا.
کراچی، روح‌انگیز (۱۳۸۳). عالم تاج قائم‌مقامی (ژاله) و هفت بررسی، چاپ اول. شیراز، انتشارات داستان سراء.
لگیت، مارلین (1391). زنان در روزگارشان، تاریخ فمینیسم در غرب، ترجمه‌ی مهدیان نیلوفر، نشر نی.
مدنی، نسرین (۱۳۸۵) در کوچه‌های خاکی معصومیت، چاپ اول، تهران، انتشارات سرچشمه.
مانوئی، دلفین، علی، نجود (1392). من نجود هستم ده‌ساله، مطلقه، ترجمه‌ی تفضلی مریم، انتشارات آبتین.
یوسفی، غلامحسین (۱۳۸۶). اولین شاعر فمینیست ایران ژاله قائم‌مقامی، حافظ، شماره ۲۱.
یوسفی، غلامحسین (۱۳87). چشمه‌ی روشن: دیداری با شاعران، بدون نوبت چاپ، تهران، علمی.
Al-Saman Sources, Ghada. (2001), a woman in love among medicine. Translated by Abdul Hussein Farzad. Tehran: Cheshmeh
 Al-Saman, Ghada, (2006), Rainbow Digging, Abdolhossein Farzad, Fourth Edition, Tehran, Cheshmeh Publishing
 Bakhtiari Publishing, Pejman (2012), Introduction to the Divan of Alamataj (Jaleh) Ghaem Maghami, Tehran: Gol Azin Bashirieh
 Selden, Raman and Peter Widoson (2008), Guide to Literary Theory, translated by Abbas Mokher, fourth edition, Tehran, New
Shamisa Design Publishing, Sirus, (2001), Stylistics Kit, Print
 Farzad, Abdolhossein, Pouya Arab Poetry, Morvarid Publishing, (2007), First Edition Tehran
Karachi, Roh Angiz, (2004), Alamtaj Ghaem Maghami (Jaleh) and Review Week, first edition. Shiraz Dastan Sara.
Nasrin, (2006) In the Dirty Alleys of Innocence, Cheshmeh Publishing, First Edition, Tehran Sarcheshmeh.
Gholam Hossein, (2007), "The First Feminist Poet of Iran Jaleh Ghaem Maghami", Hafez, 2021 Cheshmeh Roshan: A Meeting with Poets, No Publishing, Tehran: Elmi