مدیریت محله ای حمل‌ونقل سبک درون‌شهری (مطالعه موردی: محلات کیانپارس و زیتون شهر اهواز)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

3 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران

چکیده

امروزه با توجه به اثرپذیری بخشی از مشکلات کلان‌شهرها، لزوم اتخاذ راهکارهای مدیریتی و طراحی و اجرای سیستم‌های مناسب ترافیکی در شهرها توسط مجموعه مدیریت شهری ضروری به نظر می‌رسد. پژوهش حاضر می‌کوشد تا به ارزیابی راهکارهای مدیریتی کنترل ترافیک در محلات کیانپارس و زیتون کارمندی بپردازد. پژوهش به لحاظ نوع، توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف، کاربردی- نظری بوده و برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مربوط به آن از روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. در مطالعات میدانی پس از تائید نهایی راهکارها، با تهیه پرسشنامه، نظرات متخصصان جمع‌آوری‌شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در محله کیانپارس، تقسیمات فضایی- کالبدی با بتای 532/0 و نظارتی– مدیریتی با بتای 324/0 بیشترین تأثیر را بر حمل‌ونقل شهری دارد. مؤلفه‌های مدیریت یکپارچه و حمل نقل عمومی با بتای 309/0 و زیرساختی، طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی با ضریب بتای 254/0 در رتبه‌های سوم و چهارم تأثیرگذاری قرار دارند. در مورد محله زیتون کارمندی نیز بالاترین تأثیر به مؤلفه مدیریت یکپارچه و حمل نقل عمومی با بتای 563/0 و زیرساختی، طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی با بتای 304/0 تعلق دارد. مؤلفه نظارتی– مدیریتی با بتای 278/0 رتبه بعدی را دارد. پایین بودن میانگین شاخصی باعث شده تا مجموع شاخص‌ها نیز پایین‌تر از حد مبنا باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Neighborhood Management of Urban Light Transport System (Case Study of Kianpars and Zeitoun Karmandi Neighborhoods in Ahvaz Metropolis)

نویسندگان [English]

  • Majid Goodarzi 1
  • Zahra Soltani 2
  • Masoumeh Sharifpour 3
1 Associate Professor of Geography and Urban Planning, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor of Geography and Rural Planning, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran
3 MA Student of Geography and Urban Planning, Islamic University of Ahvaz Branch, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Due to the effectiveness of some of the problems of metropolises, it seems necessary to adopt management solutions and design and implement appropriate traffic systems in cities through the urban management complex. The present study aims to evaluate traffic control management solutions in Kianpars and Zeitoun Karmandi neighborhoods. This theoretical-applied study employed a descriptive-analytical research method. Also, library and field research techniques were used to collect data. In field research, experts' opinions were collected via a questionnaire after the final approval of the solutions. The research results showed that in Kianpars neighborhood, spatial-physical divisions with a Beta coefficient of 0.532 and supervisory-management divisions with a Beta coefficient of 0.324 have the highest effects on urban transport. Integrated management and public transport, with a Beta coefficient of 0.309, and construction infrastructures, plans, and projects, with a Beta coefficient of 0.254, are in the third and fourth ranks of effectiveness. For Zeitoun Karmandi neighborhood, the highest effect belongs to integrated management and public transport with a Beta coefficient of 0.563, and construction infrastructures, plans, and projects with a Beta coefficient of 0.304. Supervisory management with a Beta coefficient of 0.278, is put in the next rank. The low average of an indicator causes the sum of the indicators to be lower than the baseline.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban management
  • urban light transport
  • Kianpars and Zeitoun Karmandi neighborhoods
  • Ahvaz metropolis
- امان اله پور، انور؛ صادق قهرآبادعلیا، نسرین، کریمی، بهاره و نظم فر، حسین. (1394). تحلیلی بر برنامه‌ریزی حمل‌ونقل شهری مبتنی بر رویکرد ITS، اولین همایش ملی علوم زمین و توسعه شهری، تبریز، 15- 1.
- پیران، حمیدرضا؛ سعیده زرآبادی، زهرا سادات، زیاری، یوسفعلی و ماجدی، حمید. (1398). تبیین شاخص‌های حمل‌ونقل پایدار شهری با بهره‌گیری از معادلات ساختاری(مورد پژوهی: خطوط 8 و 2 متروی تهران). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 9(2)، 538 – 521.
- جعفری اسکندری، میثم و بختیاری، مرضیه. (1393). بررسی عوامل مؤثر بر فرهنگ رانندگی مردم شهر اصفهان. فصلنامه راهور،‌ 11(28)، 112-107.
- حاتمی نژاد، حسین و اشرفی، یوسف. (1388). دوچرخه و نقش آن در حمل‌ونقل پایدار شهری (نمونه موردی: شهر بناب). فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 41(70)، 63- 45.
- حافظ نیا، محمدرضا. (1389). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ هفدهم، انتشارات سمت، تهران.
- حسینی شه پریان، نبی الله. (1394). تحلیلی بر عدالت فضایی با تأکید بر خدمات عمومی شهری کلان‌شهر اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز.
- حکمت‌نیا، حسن. (1390). نقش برنامه‌ریزی حمل‌ونقل بر اصلاح بافت کالبدی منطقه 8 تهران با استفاده از الگوی تحلیل SWOT. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 3(10)، 110- 95.
- درستکار ناوانی، بهزاد؛ اصغر، حسین، پورشیخیان، علیرضا، حسنی مهر، سیده صدیقه و امیرانتخابی، شهرام. (1399). بررسی وضعیت مدیریت و برنامه‌ریزی ترافیک تالش و ارائه راهکارهای جهت روان‌سازی ترافیک. فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 10(4)، 106 – 83.
- سلطانی، علی و بحرانی فرد، زهرا. (1390). توسعه معابر درون‌شهری راه‌حل یا تشدید مشکل تراکم ترافیک. فصلنامه راهور، 8(16)، 48 – 35.
- سید حسینی، محمد. (1377). برنامه‌ریزی مهندسی حمل‌ونقل و تحلیل جابجایی مواد، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران.
- شاهی، جلیل و نادران، علی. (1384). راهنمای سامان‌دهی تقاطع‌ها، چاپ اول، انتشارات نورپردازان، تهران.
- عباسی، حیدر و شهابیان، پویان. (1399). بررسی مدل‌سازی یکپارچه حمل‌ونقل و کاربری زمین در شهرها (موردمطالعه؛ کلان‌شهر شیراز). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 10(3)، 861 – 847.
- کریمی رهنما، آرزو؛ فرامرزی، مهسا، جمالی، سیروس و ستارزاده، داریوش. (1399). تدوین الگوی توسعه حمل‌ونقل محور (TOD) با ملاحظه ساختار کلان‌شهری (مورد: تبریز). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 10(3)، 739 – 719.
گودرزی، مجید؛ سلطانی، زهرا و سعیدی، امید. (1400). حمل و نقل عمومی درون شهری و موانع توسعه آن، چاپ اول، انتشارات دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز.
- مرکز آمار ایران. (1395). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن استان خوزستان.
- مهندسین مشاور توسعه بوم‌سازگان پایدار. (1385). مطالعات جابجایی و حمل‌ونقل و شبکه‌های ارتباطی طرح جامع تهران، جلد اول، وزارت مسکن و شهرسازی شهر تهران.
- مهندسین مشاور رهپویان و گذر راه. (1372). جایگاه مطالعات حمل‌ونقل شهری در شهرسازی، تهران.
- نوابخش، مهرداد و کفاشی، مجید. (1387). مفهوم شهر فشرده و فرم های شهری پایدار. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 5(4)، 13 – 1.
Clark, C. (1957). Transport: maker and breaker of cities, Town planning review, 4(28), 237-250.
Eichhorst, U. (2009). Adapting Urban Transport to Climate Change, Germany: Federal Ministry.
Hidalgo, D., & Huizenga, C. (2013). Implementation of Sustainable Urban Transport in Latin America, Research in Transportation Economics, 40(1), 66-77.
Khaksari, A. (2015). Urban Transport with Emphasis on Social Aspects, Tehran: Aja Publisher, First Edition.
T. (2011). Developing Indicators for Sustainable and Livable Transport Planning. US: Victoria Transport Policy Institute.
Paul, V., & McKenzie, F. (2013). Pere-urban farmland conservation and development of alternative food networks: Insights from a case study area in metropolitan Barcelona (Catalonia, Spain), Land Use Policy, 30(1), 94–105.
Perry, A.H, & Symons, L.J. (1994). The Wind Hazard in the British Isles and its effects on Transportation, Journal of Transport Geography, 13(1): 377- 394.
Zhou, Z., Chen, A., & Wong, S.C. (2009). Alternative formulations of a combined trip generation, trip distribution, modal split, and trip assignment model, European Journal of Operational Research, 198(1), 129-138.