سنجش همخوانی معماری سبز و الگوهای معماری پایدار در توسعه شهری با رویکرد اقلیم منطقه (مطالعه موردی یزد)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسنده

گروه مهندسی عمران، دانشگاه فنی و حرفه ای، تهران، ایران.

چکیده

امروزه شهرهای بسیار مهمی نظیر یزد که دارای غنای فرهنگی و معماری سنتی متمایزی هستند به دلیل ناپایداری در بافت های تازه احداث شده خود، لطمات بعضا شدیدی را دیده اند. از اینرو توجه به جنبه هایی که باعث احیای هویت سنتی و توسعه پایدار آنرا را تسریع نماید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نتایج حاصل از این مطالعه که با روش توصیفی- تحلیلی انجام یافته است نشان می دهد که شهر یزد علیرغم آسیب هایی که از اجرای معماری مدرن در بافت جدید خود دیده است ولی خوشبختانه به دلیل غنای شهرسازی و معماری سبز متناسب با اقلیم گرم و خشک خود، کارآمدی و سرزندگی خود را همچنان حفظ نموده و اصول و ویژگی های مرتبط با بافت شهری، محلات و ابنیه های شهر یزد با اصول کلی معیارهای معماری پایدار و سنتی در توسعه شهری پایدار در سه حوزه زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی همراستا می باشد. لذا سبک معماری که با جهت گیری سبز و تداوم پایداری و بدون فشار به طبیعت و مصرف انرژی بیشتر اجرا شده است، نقش بسیار مهمی در ایجاد تعاملات اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی و نهایتا توسعه پایدار این شهر داشته است. البته از پیامدهای نامطلوب شیوع و رواج یافتن ساختمان های ناهمساز با اقلیم منطقه نیز نبایستی غافل شده و لازم است که ضمن بازگشت به معماری سنتی و تلفیق آن با معماری مدرن، گام های مناسب تری در جهت توسعه شهری برداشته و به رفع بسیاری از معضلات پیش آمده کمک نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing the compatibility of green architecture and sustainable architectural patterns in urban development with the regional climate approach (Yazd case study)

نویسنده [English]

  • Mohammad Reza Arefi
Department of Civil Engineering, Technical and Vocational University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Today, very important cities such as Yazd, which have cultural richness and distinct traditional architecture, have seen severe damage due to instability in their newly built structures. Therefore, it is very important to pay attention to the aspects that will accelerate the revival of traditional identity and its sustainable development. The results of this study, which was carried out with a descriptive-analytical method, show that the city of Yazd, despite the damage it has seen from the implementation of modern architecture in its new context, fortunately, due to the richness of urban planning and green architecture, is suitable for its hot and dry climate. , still maintains its efficiency and vitality, and the principles and characteristics related to the urban fabric, neighborhoods and buildings of Yazd city are in line with the general principles of sustainable and traditional architectural criteria in sustainable urban development in three environmental, economic and social fields. Therefore, the architectural style, which has been implemented with a green orientation and continuity of sustainability and without pressure on nature and more energy consumption, has played a very important role in creating socio-cultural and economic interactions and ultimately the sustainable development of this city. Of course, the adverse consequences of the spread and prevalence of buildings incompatible with the region's climate should not be neglected, and it is necessary to return to traditional architecture and combine it with modern architecture, take more appropriate steps in the direction of urban development and solve many problems. He came and helped.

کلیدواژه‌ها [English]

  • green architecture
  • sustainable architecture
  • sustainable urban development
  • hot and dry areas
  • Yazd
آقانژاد، میلاد، صفریان، سعید؛ آیت اللهی، سید محمد حسین.(1398).معرفی و ارزیابی مهمان سرای سبز دانشگاه یزد با استاندارد LEED v4 . فصلنامه علمی معماری و شهرسازی؛ سال سی ام. شماره 90، پائیز.صص 58-37.
بشر دوست، محمد رضا.(1394). مروری بر معماری پایدار و تأثیر آن در حوزه محیط زیست.کنفرانس بین المللی پژوهشهای نوین در عمران، معماری و شهرسازی. 5 آذرماه. تهران.
بلوغی، مهرناز.، یوسفی تذکر، مسعود. (1395). بررسی اروسی در معماری اسلامی و سنتی ایران و کاربرد آن در معماری معاصر، همایش بین المللی سنت های معماری معاصر معاصر اسلامی- ایرانی، اردبیل.
پیرنیا، محمد کریم.(1383).آشنایی با معماری اسلامی ایران، دانشگاه علم و صنعت ایران..
پیرنیا، محمد کریم؛.(1387). سبک‌شناسی معماری ایرانی، تدوین معماریان،غلامحسین، انتشارات سروش دانش. تهران.
توسلی،محمود.(1369). اصول و روشهای طراحی شهری و فضاهای مسکونی در ایران، تهران. مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی.
جهان بخش، حمید. (1396). مدیریت انرژی در معماری و شهرسازی تهران: انتشارات پیام نور.
چرامین، مسعود؛زعیمی،حمیده؛ زمانپور، مهدی.(1395). بررسی الگوهای معماری پایدار در اقلیم گرم و خشک از نگاه ارزشهای سنتی معماری بومی. دومین همایش ملی توسعه پایدار استان کهگیلویه و بویراحمد(20-19 اسفندماه).
خراسانی زاده، محسن؛ انصاری، نرگس.(1392). مصادیق معماری پایدار در معماری بومی و سنتی یزد. اولین کنفرانس معماری و فضاهای شهری پایدار.
دهقان نژاد، فاطمه.(1376).بافت قدیم نصف جهان، اصفهان. سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
ذوالفقاری،سهیلا؛ قره باغی،شیدا.(1394). الگوهای معماری پایدار از ورای کویر: نمونه موردی شهر یزد. کنفرانس بین المللی مهندسی، معماری و برنامه ریزی شهری. تبریز.
ردایی، مهشید.(1399). تجلی اصول و معیارهای معماری سبز در بناهای کهن کویری (نمونه موردی: خانه رسولیان، یزد).فصلنامه مطالعات علوم محیط زیست ، دوره پنجم ، شماره چهارم ، فصل زمستان.صص 3067-3059.
رستگار، نوشین.( 1390). بررسی نقش حیاط مرکزی در پایداری زیست محیطی خانه های سنتی اقلیم بیابانی، مجله گردشگری و هنرهای محیطی.
رشید،حجت اله؛ قدیری مقدم، مهسا.(1393). بررسی الگوهای پایدار در معماری سنتی اسلامی شهر یزد. کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار. اسفندماه، تهران.
رضائیان کله بستی، الهام.(1398).معماری سبز با تاکید بر توسعه پایدارشهری. مجله پژوهش های معاصر در علوم و تحقیقات.سال اول، شماره 1. مرداد ماه.
زاکس،اینیاسی.( 1372).استراتژی های انتقالی در قرن بیستم،طبیعت ومنابع،سال اول،شماره 3.
سفلایی،فرزانه.(1383). کنکاشی پیرامون مفاهیم و تجارب معماری پایدار آبادی. فصلنامه شهرسازی و معماری. شماره 42. صص 76-62.
سلیمانی، سارا؛ نوید فتاحی، محمد.(1392).رهیافتی به سوی توسعه: بهره گیری از الگوهای معماری سنتی در طراحی مسکن پایدار(خانه های یزد).اولین همایش بین المللی و چهارمین همایش ملی عمران شهری. دانشگاه آزاد واحد سنندج.  13 الی 15 اسفند ماه.
شکویی، حسین.(1373). دیدگاه های نو در جغرافیای شهری. جلد 1، تهران ، انتشارات سمت.
ضرغامی، اسماعیل.(1376). اصول پایداری اجتماعی در مجتمع های مسکونی، تهران، رساله دکتری مهندسبی معماری، دانشکده معماری، دانشگاه علم و صنعت.
طاهباز، منصوره. (1397). اصول یک معماری کویری، مجله صفا، شماره 32.
قبادیان،وحید.(1382). بررسی اقلیمی ابنیه ایران، چاپ دوم، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
کاظمی محمدی، سد مهدی موسوی.(1380). توسعه پایدار شهری: مفاهیم و دیدگاه ها. مجله تحقیقات جغرافیایی، دوره 16، شماره 3، پیاپی 62. صص 113-94.
گلکار، کوروش.(1379). طراحی شهری پایدار در شهرهای حاشیه کویری. هنرهای زیبا، انتشارات دانشگاه تهران، شماره 8. صص 67-62.
محمدی، خشایار؛ قرشی،سیده صدیقه.(1395).توسعه ی پایدار شهری؛رویکرد جهانی با راهکارهای محلی مطالعه موردی: بررسی معیارهای پایداری در معماری سنتی شهر یزد. مجله مطالعات هنر و معماری،سال دوم، شماره 4و 5. پیاپی 11و 12.تیر و مرداد ماه.
محمودی، محمد مهدی(1388).توسعه ی مسکن همساز با توسعه پایدار،تهران،انتشارات دانشگاه تهران
معماریان، غلامحسین.(1373).آشنایی با معماری مسکونی ایران. گونه شناسی درونگرا، تهران. دانشگاه علم و صنعت ایران.
ملت پرست، محمد.(1388). معماری پایدار در شهرهای کویری ایران. مجله آرمانشهر. شماره 3. پاییز و زمستان.
Addy, M.; Adinyira, E.; Danku, J.C.; Dadzoe, F.(2020). Impediments to the development of the green  building market in sub-Saharan Africa: The case of Ghana. Smart Sustain. Built Environ., 10, 193–207.
Çiğan,A., Yamaçlı, R. (2020). “Natural Energy, Sustainable Development and Architecture Policies”. Düzce University Journal of Science and Technology, Issue (8) ,554-571.
Hall,P.(1993). Toward sustainable, liveable and innovative cities for 21st Centery in proceedings of the third conference of the world capitals, Tokyo. Pp 22-28.
Golan, G. (1995) “Ethics and Urban Design” New York, John Wiley @ Sons.
Guo,J., Ma,S., Li,X.(2022). Exploring the Differences of Sustainable Urban Development Levels from the Perspective of Multivariate Functional Data Analysis: A Case Study of 33 Cities in China. Sustainability,Vol 14,No 19., 12918. https://doi.org/10.3390/su141912918.
Kibert, C.J.(2008). Sustainable construction: green building design and delivery. Hoboken, NJ: John Wiley and Sons, Inc.
Kubba, S. (2012). Handbook of Green Building Design and Construction. 2nd Edition. United Kingdom: Butterworth-Heinemann.
Ma, M.; Cai, W.; Wu, Y. (2019).China act on the energy efficiency of civil buildings (2008): A decade review. Sci. Total Environ., 651,42–60.
Mclennan. J. (2004). The Philosophy Of Sustainable Design. Kansas City, USA: Ecotone publishing.
Mokomo,S.(1996). On sustainable urban development in sub-Saharan Africa cities. Vol 13, no 40. Pp 264-270.
Newman, P.; Jennings, I.(2008). Cities as Sustainable Ecosystems: Principles and Practices; Island Press: Washington, DC, USA,; ISBN 978-1-59726-187-6.
Robichaud, LB., Anantatmula, V.S.(2010). Greening project management practices for sustainable construction. J Manage Eng.Vol. 27.No.1. 48–57.
Roy M., (2008), ‘‘Dept. Of architecture, Jadavpur university, Kolkata, India, “Importance of green architecture today”.
Steele J., (1997). ‘‘Sustainable architecture: principles, paradigms, and case studies’’. New York: McGrawHill Inc.
Singh, R.K.; Murty, H.R.; Gupta, S.K.; Dikshit, A.K.(2012). An Overview of Sustainability Assessment Methodologies. Ecol. Indic. 15, 281–299.
Sun, C., Li, Z., Li, X. (2019).Research on Green Building Incremental Cost Optimization. IOP Conf. Ser. Earth Environ. Sci.,267, 052040.
Tatar, E.(2013). “A Proposal for the Use of Daylight in Working Spaces within the Scope of Sustainable Architecture”. Journal of Suleyman Demirel University Institute of Science, 17(1), 147-162.
Tokman L.Y., Çiğan A.,(2019)’’ Current Design Principles in Sustainable Development’’ Architecture Magazine with the Role of Sustainable Development, Eskişehir Technical University Rectorate Publications No:1, p:31, Eskişehir.
United Nations. Transforming Our World: The 2030 Agenda for Sustainable Development. Available online: https://www.un. org/sustainabledevelopment.
Voinov, A., Smith C., (1994), Dımensıons Of Sustaınabılıty, Oregon State University, Department of Anthropology, Corvallis OR 97310, (503) 737 3858.
World Investment Report 2020: International Production beyond the Pandemic 2020. Available online: https://unctad.org/ webflyer/world-investment-report-2020#tab-2.
Wu, J.G.(2010). Urban Sustainability: An Inevitable Goal of Landscape Research. Landsc. Ecol., 25, 1–4.
Xie, Y.; Liu, C.; Chang, S.; Jiang, B.(2022). Urban Sustainability: Integrating Socioeconomic and Environmental Data for Multi-Objective Assessment. Sustainability, 14, 9142.
Zeybek,M.B.,Tokman,L.Y.(2021). Model Proposal for the Transition from Traditional Systems to Sustainable Smart Systems. Journal of Technological Developments.vol 4(2). Pp 98-111.