ساز و کارها و شاخص های دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران و تبیین ابعاد ژئوپلیتیکی آن

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

2 عضو علمی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

از زمان شکل‌گیری انقلاب مشروطه تا امروز تلاش های بسیاری از سوی دولتها و دستگاه حاکمیت صورت پذیرفته است تا گذار به دموکراسی حاصل شود. براین اساس، سوال اصلی مقاله اینگونه مطرح شده است که گذار به دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران چگونه بوده است؟که این فرضیه مطرح شده است به دلیل نقش برجسته ایدئولوژی و نبود احزاب منسجم، جمهوری اسلامی ایران نتوانسته است به سوی دموکراسی گذار نماید. یافته ها حکایت از آن دارند که در ایران پی در پی وضعیت نخبگان گسیخته روی داده است. اما بن بست منازعات رخ نمی داده است. بلکه یک گروه یا جناح نخبگان می‌توانسته قدرت خود را به دیگر جناح های سیاسی تحمیل کند و به همین خاطر امکان مصالحه میان نخبگان از بین می رفته است. در ادوار مختلف در ایران مشروعیت دموکراسی در سطح بالایی نبوده است. نوع روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mechanisms and indicators of democracy in the Islamic Republic of Iran and explaining its geopolitical dimensions

نویسندگان [English]

  • Ahmad Bazyar 1
  • Abbas Sohrabzadeh 2
  • Edrise Beheshtinia 3
1 PhD student, Department of Political Science, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.
2 Scientific member of Payam Noor University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Political Science Department, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Since the formation of the constitutional revolution until today, many efforts have been made by the governments and the ruling apparatus to achieve the transition to democracy. Therefore, the main question of the article is how was the transition to democracy in the Islamic Republic of Iran? The hypothesis is that due to the prominent role of ideology and the lack of coherent parties, the Islamic Republic of Iran has not been able to transition to democracy. The findings indicate that in Iran, the status of the disorganized elites has happened one after another. But the deadlock of conflicts has not occurred. Rather, a group or faction of elites could impose its power on other political factions, and because of this, the possibility of compromise among elites has disappeared. In different periods in Iran, the legitimacy of democracy has not been at a high level. The type of research method was descriptive-analytical and based on library studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transition
  • democracy
  • transition to democracy
  • political culture
  • ideology

مراجع

استوار، مجید (1396). گذار به دموکراسی در ایران با تأکید بر نقش نخبگان. دولت‌پژوهی، 3(11).
افتخاری، علی‌اصغر (1380). درآمدی بر خطوط قرمز رقابت‌های سیاسی. تهران: مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری و نشر فرهنگ گفتمان.
بشیریه، حسین (1384). گذار به دموکراسی. تهران: نگاه معاصر، چاپ دوم.
بشیریه، حسین (1394). گذار به دموکراسی، نگاه معاصر. تهران: نگاه معاصر، چاپ پنجم.
بشیریه، حسین (1385). دیباچه‌اى بر‌ جامعه‌شناسى‌ سیاسى‌ ایران در دوره جمهورى اسلامى ایران. تهران: نشر نگاه معاصر.
پدرام، عبدالرحیم؛ جلالی‌وند، عباس (١٣٩٠). آشنایی با آینده‌‌پژوهی ‌(مجموعه کتابچه‌های آموزشی آینده‌پژوهی). تهران: مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌ و دفاعی‌، ج7.
حاجیانی، ابراهیم (١٣٩١). مبانی، اصول‌ و روش‌‌های آینده‌‌پژوهی‌. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق‌(ع).
صادیکی، لاری (1380). دموکراسی و جامعه مدنی در خاورمیانه. ترجمه محمدتقی دلفروز. تهران: روزنامه سلام.
فریدمن، میلتون؛ فریدمن، رز (1367). آزادی انتخاب. ترجمه حسین حکیم‌زاده جهرمی. تهران: انتشارات پارسی.
قاسمی، علی‌اصغر (1390). جهانی‌شدن جنبش‌های اجتماعی و دموکراسی در ایران. پژوهش سیاست نظری، شماره 10.
قاضی مرادی، حسن (1397). گذارهای دموکراسی. تهران: نشر اختران.
لیپست، سیمون مارتین (1381). دائرة‌المعارف دموکراسی. ترجمه کامران آقاخانی و نورالله مرادی. تهران: انتشارات وزارت امورخارجه.
موسوی‌نیا، سید رضا (1396). روش پژوهش آسان در علوم انسانی. تهران: نشر مخاطب.
هانتینگتون، ساموئل (1382). موج سوم دموکراسی در پایان سده بیستم. ترجمه احمد شهسا. تهران: نشر روزنه، چاپ سوم.
Anderson, J. & Aslaksen, S. (2013). Oil and political Surval. Journal of Develomat, No.100.
Fild, L., Higley, J. & Burton, G. (1990). A New Elite Framework for Political Sociology. Revue Europeene des science Sociales, Vol.28, P.149-182.
Inglehart, R. & Welzel, Ch. (2005). Modernization cultural change and and Democracy: The Human Development Sequence. Cambridge United Kingdom: University Press.
Kamrava, M. & More, F. (1998). Civill Society & Democratizing in comparative: Lation America & the Middle East. Third World Quarterly, Vol.19, No.5.
Strauss, A.L. & Corbin, J.M. (1994). Basics of qualitative research, techniques and procedures for developing grounded theory. (2nd ed.). Thousand Oaks: Sage Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار