بررسی ابعاد منطقه ای و بین المللی شروط غیرمنصفانه به ضرر مصرف‌ کننده در قراردادهای الکترونیکی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حقوق، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحدۀ عربی.

2 استادیار، گروه حقوق، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی.

3 استادیار، گروه حقوق، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر هدف پژوهش حاضر، بررسی ابعاد منطقه ای و بین المللی شروط غیرمنصفانه به ضرر مصرف‌ کننده در قراردادهای الکترونیکی است. روش پژوهش حاضر به شیوه مطالعه کتابخانه و بهره گیری از پیشیمه موضوع و از نظر هدف کاربردی است. مزایای بی‌شمار انجام معاملات الکترونیکی نسبت به انجام همین معاملات از طرق غیرالکترونیکی که از جمله این مزایا صرفه‌جویی در وقت، منابع، همچنین سرعت و دسترسی هم‌زمان به فروشگاه‌های فراوان است، انتخاب این بستر را برای مراودات اشخاص رونق چشمگیری داد. در کنار این محاسن بی‌شمار انجام معامله از این طریق، مانند همه پدیده‌های جدید، یقیناً معایب و چالش‌هایی در این زمینه وجود دارد. از جمله این ایرادات، سوءاستفاده برخی از فروشندگان و ارائه‌کنندگان خدمات به مصرف‌کنندگان از قدرت برتر خویش در تحمیل شروط غیرمنصفانه به مصرف‌کنندگانی است که ناگزیر می‌شوند یا انتخاب می‌نمایند معاملات خود را در این فضا انجام دهند. قانون‌گذار ما در ماده 46 قانون تجارت الکترونیکی 1382، درج این‌گونه شروط را غیرمؤثر اعلام کرد. اما اینکه تعریف شروط غیرمنصفانه به ضرر مصرف‌کننده چیست یا ملاک و معیار این‌گونه شروط چه می‌باشد را قانون‌گذار مشخص نکرده است. این پژوهش در پی تحلیل و ارائه طریق حقوقی در این زمینه با استناد به اسناد بین‌المللی از جمله رژیم حقوقی اتحادیه اروپا و حقوق برخی کشورهای پیشرو در این زمینه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the regional dimensions of unfair terms to the detriment of the consumer in electronic contracts

نویسندگان [English]

  • Ali Mohammad Salehi 1
  • Ali Zare 2
  • Mansour Atashene 3
1 PhD student, Department of Law, Emirates Branch, Islamic Azad University, Dubai, United Arab Emirates.
2 Assistant Professor, Department of Law, Emirates Branch, Islamic Azad University, Dubai, United Arab Emirates.
3 Assistant Professor, Department of Law, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

The countless advantages of doing electronic transactions compared to doing the same transactions in non-electronic ways, which include saving time, resources, as well as speed and access to many stores at the same time, gave the choice of this platform a significant boost for people's dealings. Along with these countless advantages of doing business in this way, like all new phenomena, there are certainly disadvantages and challenges in this field. Among these defects is the abuse of some sellers and service providers to consumers of their superior power in imposing unfair conditions on consumers who are forced or choose to do their transactions in this space. In Article 46 of the Electronic Commerce Law of 1382, our legislator declared the inclusion of such terms ineffective. But what is the definition of unfair conditions to the detriment of the consumer, or what are the criteria for such conditions, the legislator has not specified. This research aims to analyze and present the legal approach in this field by referring to international documents, including the legal regime of the European Union and the laws of some leading countries in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Unfair terms
  • imposed terms
  • additional contracts
احمدزاده بزار، عبدالمطلب، و رضایی دوانی، مجید و قبولی درفشان، محمدصادق (1397). مفهوم و جایگاه شروط غیرمنصفانه در حقوق اروپا و حقوق موضوعه ایران با رویکردی به عدل و انصاف درفقه امامیه، فصلنامه پژوهش تطبیقی حقوق اسلام و غرب، 5(3)، 100-140.
اخلاقی، بهروز (1396). اصول قراردادهای تجاری بسن المللی، انتشارات شهر دانش.
امینی، منصور وعابدیان، میر حسین و کرمی، سکینه (1391). نحوه مقابله نظامای حقوقی با شروط ناعادلانه قراردادی و سکوت قانون حمایت از مصرف کنندگان در ایران، مجله تحقیقات حقوقی ، 59(3)، 70-91.
تقی زاده، ابراهیم و احمدی، افشین (1394). جایگاه شروط غیرمنصفانه در حقوق ایران با نگاهی به ماده 46 قانون تجارت الکترونیکی، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، 3(10)، 12-30.
زرکلام، ستار،  (1396)، حقوق تجارت الکترونیک، انتشارات شهر دانش.
سادروئی نسب، محمد و کاظم پور، جعفر (1390). مؤلفه‌های غیرمنصفانه بودن قرارداد، مجله حقوقی دادگستری (علمی پژوهشی) شماره 75
 شیروی، عبدالحسین  (1381). نظریه غیر منصفانه و خلاف وجدان بودن شروط قراردادی در حقوق کامن لو با تأکید بر حقوق انگلستان، آمریکا و استرالیا، مجله مجتمع آموزش عالی قم، 4(14)، 44-59.
صفایی، سید حسین و شمالی، نگار (1398). مطالعه تطبیقی ضمانت اجرای غیرمنصفانگی شروط قراردادی در ایران، ایالات متحده امریکا و اتحادیة اروپا، فصل نامه تحقیقات حقوقی، 8(4)، 111-124.
قافی، حسین (1388). ماهیت و میزان اعتبار قرارداد الحاقی، فصل نامه فقه و حقوق، 2(3)، 87-101.
کریمی، عباس، (1398). چهل گفتار حقوقی، انتشارات دادگستر.
مجموعه قوانین و مقررات تجاری، (1396). انتشارات گنج دانش.
مجموعه قوانین و مقررات حقوقی، (1396).  انتشارات گنج دانش.
الوند، مجید و آهنی، بتول (1397). بررسی قراردادهای الحاقی در تجارت الکترونیکی، مجله آرشیو ملی، 4(4)، 90-112.