برساخت‌های فردی و اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم از آسیب‌های اجتماعی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ،ایران

2 گروه جامعه شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

3 گروه جامعه شناسی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

چکیده

هدف این پژوهش کشف و شناسایی برساخت‌های فردی و اجتماعی زنان زلزله زده شهر بم از آسیب‌های اجتماعی است و روش آن از نوع کیفی تفسیری است. استراتژی انجام پژوهش اکتشافی متوالی است که با تکنیک نظریه داده بنیاد انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل زنان زلزله زده شهر بم هستند که تعداد 12 نفر از آنان به صورت هدفمند به عنوان جامعه آماری انتخاب شده‌اند. در ادامه فرایند کدگذاری از تعداد 224 گزاره معنادار تعداد 218 مفاهیم متناظر بیرون کشیده شد. مفاهیم متناظر به دلیل همپوشانی و تکراری بودن تعداد زیادی از آنها به 45 خرده مقوله تبدیل شدند. همچنین بخاطر نزدیکی و همپوشانی معنایی بسیاری از خرده مقولات محوری در مرحله کدگذاری محوری 45 خرده مقوله موجود به 17 مقوله محوری تبدیل شده‌اند که این مقولات عبارت از: فضای بحران‌زده زندگی، تجربه فاجعه، سوگواری و داغدیدگی، حاکمیت فرهنگ مردسالاری، نگاه سنتی به بلایا، از بین رفتن حریم خصوصی، سازگاری با بحران، رفتارهای خودشکنانه، انفصال و کناره‌گیری اجتماعی، تلاش‌های جعلی برای بهبود، آزار جنسی، سوگ باقیمانده، تجربه خشونت، زنانگی آسیب‌ها، تنزل منزلت مادری هستند که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته‌ای به شرح «آسیب‌های اجتماعی زنان زلزله‌زده در فضای بحران‌زده و نابسامان زندگی فاجعه‌وار و در بستر تجربه خشونت، سوگواری و داغدیدگی، با راهبردهای سازگاری با بحران، رفتارهای خودشکنانه و انزوا، و تلاش‌های ناکام‌گونه به پیامدهای آزار جنسی، سوگ باقیمانده، تجربه خشونت و حتی تنزل منزلت مادری منجر شده است» ظاهر شد که می‌تواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Personal and Social Constructions of Bam Earthquake Victims from Social Prpblem

نویسندگان [English]

  • Fateme Yazdizadeh Baghini 1
  • Nayer Pirahari 2
  • Alireza Sanatkhah 3
1 Department of Sociology, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Department of Sociology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
3 Department of Sociology, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to identify and identify the personal and social structure of Bam earthquake victims from social disasters and its qualitative method is interpretive. The strategy of successive exploratory research is carried out with the technique of data base theory. The statistical population of the study consists of earthquake-stricken women in Bam, 12 of whom were selected as the target population. The analysis of the interviews was done according to the coding method and based on the data analysis, 224 significant concepts and propositions were extracted from the interviews. The coding process was followed by extracting 224 meaningful statements out of 218 corresponding concepts. Due to the overlap and duplication of the corresponding concepts, many of them became 45 subcategories. Also, because of the semantic closeness and overlap of many pivotal subcategories in the pivotal coding phase, 45 pivotal subcategories have become 17 pivotal categories, such as: critical living space, catastrophic experience, environmental disturbances, experience of violence, mourning and grief, cultural sovereignty. Patriarchy, the traditional view of disasters, loss of privacy, crisis adaptation, suicidal behaviors, detachment and social exclusion, fake attempts at recovery, sexual harassment, residual mourning, violence experience, traumatized femininity, degraded maternal status These categories are in the coding stage of Gezi Shi, A Nuclear Category Describing the "Societal Injuries of Earthquake-Depressed Women in Disaster-stricken and Disastrous Life Disorders and in the Experience of Violence, Mourning and Harassment, with Crisis Adjustment Strategies, Suicidal Behaviors and Isolation, and Failure to Deliver Disaster

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women
  • Social Injuries
  • Earthquake-stricken Women
  • Bam

مراجع

اعظم‌آزاده، منصوره؛ مظفری، خدیجه. (1396). طرد اجتماعی زنان ایرانی ازدواج‌کرده با اتباع خارجی (عراقی- افغانی) و عوامل مؤثر بر آن. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 8(2)، 53-74. doi: 10.22059/ijsp.2018.65053
افراسیابی، حسین؛ جهانگیری، ساناز. (1395). آسیب‌شناسی تعاملات اجتماعی زنان سرپرست خانوار (مطالعه کیفی شهرستان شاهین‌شهر). زن در توسعه و سیاست، 14(4)؛ 431-450. doi: 10.22059/jwdp.2016.60963
بابایی‌فرد، اسدالله؛ حبیبی‌راد، لیلی. (1397). تجربه‌ زنان معتاد بهبود‌یافته از طرد اجتماعی در شهر قم. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان سابق)، 21(81) پاییز (1397)، 167-189. doi: 10.22095/jwss.2018.89256
خسروی، زهره (1380). «بررسی آسیب‌های روانی ـ اجتماعی زنان سرپرست خانوار»، علوم انسانی دانشگاه الزهراء (س)، سال یازدهم، شماره 39: 93- 17.
رحمانی بیلندی، رقیه؛ خلج آبادی فراهانی، فریده؛ احمدی، فضل ا...؛ کاظم نژاد، انوشیروان؛ محمدی، رضا. (1394). تبیین درک زنان از بهداشت قاعدگی در مناطق زلزله زده. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران . ۱۳۹۴; ۲۵ (۱۲۵) :۴۹-۶۰
رضائی، مهدی؛ آبدار، شیرین. (1396). خشونت جنسی در خانواده: یک پژوهش کیفی. پژوهش‌نامه زنان، 8(19)، 35-59.
زارعان، منصوره؛ زارعی، معصومه؛ هنردوست، عطیه. (1397). توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با تأکید بر برنامه‌های چهارم، پنجم و ششم توسعۀ جمهوری اسلامی ایران. زن در توسعه و سیاست، 16(2)؛ 319-338. doi: 10.22059/jwdp.2018.246227.1007314
ساروخانی، باقر. (1393). مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی خانواده، تهران: انتشارات سروش.
شادی طلب، ژاله؛ گرایی‌نژاد، علیرضا. (1383). فقر زنان سرپرست خانوار. زن در توسعه و سیاست، 2(1), 70-49.
صادقی فسایی، سهیلا. (1389). خشونت خانگی و استراتژی های زنان در مواجهه با آن (مطالعه ای کیفی). بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1(1): 142-107.
صادقی فسایی، سهیلا؛ خادمی، عاطفه. (1395). فراتحلیل پژوهش‌های بعد از انقلاب اسلامی در موضوع آموزش زنان. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، 9(33): 171-199.
صادقی فسایی، سهیلا؛ مقدم، سمیه. (1392). مسئله‌شناسی زنان بنا بر روایت زنان (مطالعۀ کیفی)، رفاه اجتماعی. ۱۳۹۲، ۱۳ (۴۹):۳۰۹-۳۴۶.
صادقی فسائی، سهیلا؛ رجب‌لاریجانی، مهسا. (1390). مطالعه جامعه شناختیِ آزارِ جنسی زنان در محیط کار، فصلنامه زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، (پیاپی 30)، پاییز 1389  شماره3.
کرمی‌زاده، الهام؛ بوستانی، داریوش. (1396). پیامدهای مصرف شیشه: مطالعه کیفی زنان معتاد در شهر کرمان. مطالعات زن و خانواده، 5(1)، 7-34. doi: 10.22051/jwfs.2016.11103.1200
لطفی خاچکی، بهنام؛ رازقی، نادر. (1398). تحلیل برجسته سازی مسائل اجتماعی در سازمان مردم نهاد فعال در حوزه آسیب‌های اجتماعی استان تهران، رفاه اجتماعی. ۱۳۹۸، ۱۹ (۷۴) :۳۲۵-۳۶۸.
معتمدی، هادی. (1386). اولویت‌بندی آسیب‌ها و مسائل اجتماعی در ایران، رفاه اجتماعی. ۱۳۸۶، ۶ (۲۴) :۳۲۷-۳۴۸.
نجار نهاوندی، مریم؛ آهنگر سلابتی، اعظم. (1389). بررسی جامعه شناختی احساس امنیت جنسی زنان. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1(3)، 177-167.
Banarjee, Subrata. (2020). Identifying factors of sexual violence against women and protection of their rights in Bangladesh, Aggression and Violent Behavior, In press, journal pre-proofAvailable online 14 February 2020Article 101384
McGowan, J., & Elliott, K. (2019). Targeted violence perpetrated against women with disability by neighbours and community members. Women’s Studies International Forum, Volume 76, September–October 2019, 102270. doi:10.1016/j.wsif.2019.102270.
Qu, Zhiyong; Tian, Donghua; Zhang, Qin; Wang, Xiaohua; He, Huan; Zhang, Xiulan; Huang, Lili; Xu, Fan. (2012). The impact of the catastrophic earthquake in China's Sichuan province on the mental health of pregnant women. Journal of Affective Disorders. 2012 Jan;136(1-2):117-123. DOI: 10.1016/j.jad.2011.08.021.
Romano, Mia; Moscovitch, David A.; Ma, Ruofan; Huppert, Jonathan D. (2019). Social problem solving in social anxiety disorder, Journal of Anxiety Disorders, Volume 68, ISSN 0887-6185, https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2019.102152.
Ruangnapakul, N., Yusof, N., & Hamid, N. A. (2018). Perspectives on violence against women in Thai film: The Eternity. Kasetsart Journal of Social Sciences. Volume 39, Issue 3September–December 2018Pages 509-517, doi:10.1016/j.kjss.2018.07.005 
Tamdee, Patrapan; Dendoung, Suphot; Muttiko, Mullika; Sringernyuang, Luechai. (2016). Modern social life and never-married women's health problems, Kasetsart Journal of Social Sciences, Volume 37, Issue 1, Pages 15-21, ISSN 2452-3151, https://doi.org/10.1016/j.kjss.2016.01.002.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 12، شماره 47
تیر 1401
صفحه 1087-1105

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار