ارزیابی پتانسیل‌های توسعه شهری دانش‌بنیان در عرصه گردشگری (مطالعه موردی شهر مراغه)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

امروزه برای پیاده‌سازی مدل شهرهای دانش‌بنیان، استفاده از رویکرد گردشگری می‌تواند کلیدی برای مشارکت در رشد اقتصادی- اجتماعی و محرک توسعه زیرساخت‌‌های کشور باشد. بنابراین؛ در پژوهش حاضر با مرتبط ساختن ایده شهر دانش‌بنیان با رویکرد گردشگری، به ارزیابی توانمندی‌ها و کارکردهای گردشگری مراغه و توسعه این کارکردها پرداخته شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد که از ابزار پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده‌شده است. شاخص‌های تحقیق عبارت‌اند از: شبکه‌های فن‌آوری اطلاعات، فرهنگ اشتراک‌گذاری دانش، زیرساخت‌های شهری. جامعه آماری شامل 30 نفر از خبرگان متخصص در موضوع پژوهش می‌باشد. برای تجزیه ‌و تحلیل اطلاعات متناسب با اهداف پژوهش، از آزمون‌های آماری T تک نمونه‌ای، کلوموگروف-اسمیرنوف و برازش رگرسیونی در قالب نرم‌افزار SPSS استفاده‌ شده است. نتایج نشان می‌دهد که شهر مراغه ازنظر شبکه‌های فناوری اطلاعات، فرهنگ به اشتراک‌گذاری اطلاعات، زیرساخت‌های شهری دانش در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. با توجه به نتایج مدل برازش رگرسیونی در بین مؤلفه‌های پژوهش و با توجه به میزان معناداری به‌دست‌آمده، تمام مؤلفه‌ها رابطه مستقیم با گردشگری دانش‌بنیان دارند. مؤلفه‌های شبکه‌های فناوری اطلاعات با ضریب بتای 783/0، زیرساخت شهری با ضریب بتای 390/0، فرهنگ به اشتراک‌گذاری اطلاعات با ضریب بتای 270/0 بیشترین تأثیر را در ارتقای توسعه شهری دانش‌بنیان در عرصه گردشگری مراغه دارند؛ لذا برای توسعه گردشگری دانش‌بنیان به درک ضرورت و وجود عزم و اراده همگانی مسئولان و شهروندان، وجود زیرساخت‌ها به‌ویژه در حوزه حمل‌ونقل و ارتباطات، وجودفضای قابل اعتماد در سطح جامعه و تحرک دانش در بین جامعه با ارائه فرهنگ به اشتراک‌گذاری نیاز است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Evaluation of Knowledge-based Urban Developmental Potentials in Tourism (Case Study of the Township of Maragheh)

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Sami 1
  • pooran karbasi 2
  • Musa vaezi 3
  • Kobra Derakhshani 4
1 Assistant professor in Geography and urban planning, University of Maragheh.
2 P.H.D student in Geography and urban planning, University of Tabriz.
3 P.H.D student in Geography and urban planning, University of Tabriz.
4 M.A in Remote Sensing and GIS, University of Tabriz.
چکیده [English]

Nowadays, a tourism approach to implement the knowledge-based cities model can play a key role in contributing to the socio-economic growth. Therefore, the current study attempts to evaluate the capabilities and functions of Maragheh’s tourism and develop these functions by linking the idea of knowledge-based city with the tourism approach to the city. This research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in nature. A questionnaire was used to collect information. the indicators that were evaluated were as follows: Information technology networks, Knowledge sharing culture, urban infrastructure. The statistical population of this research consisted of 30 experts in the related field. One-sample T-test, Kolmogrov-smirnov and regression fits were used for data analysis. Maragheh is not in a good position in terms of information technology networks, information sharing culture, urban knowledge infrastructure. Also, according to the results of the regression fitting model among the research components and with respect to the obtained significance, all the components have a direct relationship with knowledge-based tourism. Components of information technology networks with beta coefficient of 0.783, urban infrastructure with beta coefficient of 0.90, information sharing culture with beta coefficient of 0.207 have the most impact on you promoting urban development of knowledge-based tourism in Maragheh; hence, the development of the knowledge-based tourism requires understanding the necessity of public will and authority of officials and citizens, infrastructural requirements especially in the field of transport and communications, to maintain community-wide trust and the knowledge mobility among the community.

Keywords: Urban development, knowledge-based city, tourism, Maragheh.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban development
  • knowledge-based city
  • tourism
  • Maragheh

مراجع

انوری­آریا، مینا و نساج، مینا (1386). بررسی و تبیین نقش صنعت گردشگری در توسعۀ فضای شهری. همایش منطقه­ای جغرافیا، گردشگری و توسعۀ پایدار، دانشگاه آزاد اسلامشهر.
پهلوان، محمدرضا؛ عبدالملکی، رضا؛ و به­کمال، مهشید. (1387). نقش فناوری اطلاعات در توسعه صنعت گردشگری، سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی، معاونت فرهنگی و ارتباطات.
جعفری، مریم و سجودی، مریم (1396). شهر دانش­بنیان به‌مثابه مفهومی میان­رشته­ای. نشریه راهبرد توسعه، 52.
خلیل­مقدم، بیژن (1392). سرمایه­گذاری در فناوری اطلاعات و ارتباطات، رویکرد نوی برای توسعه صنعت گردشگری روستایی.
دشتی، حسین؛ محمود زاده، ابراهیم؛ و قوچانی­خراسانی، محمدمهدی (1396). بررسی تأثیر اشتراک‌گذاری دانش بر ارتقاء عملکرد خزانه‌داری کل کشور، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، سال هفتم، شماره 62.
رفیعیان، مجتبی؛ و مرتضوی، ماندانا (1395). اهمیت توسعه دانش‌بنیان شهری و شهر دانش‌مدار در اقتصاد دانش‌بنیان. اولین اجلاس بین‌المللی و سومین کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار.
زنگی­آبادی، علی؛ مصلحی، محسن؛ و وارثی، حمیدرضا (1394). تبیین مدل و راهبردهای توسعه گردشگری پایدار با رویکرد دانش‌بنیان (مطالعه موردی شهر اصفهان)، فصلنامه جغرافیا (برنامه­ریزی منطقه­ای)، سال پنجم، شماره 2.
شرفی، حجت‌الله؛ قاسمی، مسلم؛ جعفری، مرضیه؛ و شیخ­علی­پور، بهزاد (1395). رتبه‌بندی زیرساخت‌های گردشگری شهری با استفاده از تکنیک کوپراس (مطالعه موردی: استان زنجان)، گردشگری شهری، دوره 3، شماره 1.
محمدی، مهدی؛ خوارزمی، امید­علی؛ و خاکپور، برات­علی (1395). بررسی نقش گردشگری در توسعه اقتصادی پایدار (موردمطالعه: شهر بجنورد)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، پردیس بین‌الملل دانشگاه فردوسی مشهد.
مشگینی، ابوالفضل؛ سلطان­زاده، اکبر؛ رحمتی، اکبر و زارعی، یوسف (1391)، فرصت­ها و معضلات توسعه صنعت گردشگری شهر مراغه، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره اول، 83-101.
مهرائی، محمد (1395). بررسی سناریوهای محتمل در شکل­گیری شهر دانش در کلان شهر مشهد در چشم انداز افق 1404با تکیه بر نقش دانشگاه­ها، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.
میرمحمدی، مهدی (1391). اطلاعات به‌مثابه علم، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال پانزدهم، شماره
Edvinsson, L (2006). Aspects on the city as a knowledge tool. Journal of knowledge management, 10 (5), 45-56.
Ergazakis, K., Metaxiotis, K., & Psarras, J (2004). towards knowledge cities: conceptual analysis and success stories. Journal of Knowledge Management, 8(5), 5-15.
Funk, D. C. Toohey, K. & Bruun, T (2007). International Sport Event Participation: Prior Sport Involvement; Destination Image; and Travel Motives, European Sport Management Quarterly, 7, 227-248.
Hall, C. M (2008). Tourism planning: policies, processes and relationships: Pearson Education.
Martínez-Pérez, A., Elche, D., & García-Villaverde, P. M. (2019), from diversity of interorganizational relationships to radical innovation in tourism destination: The role of knowledge exploration. Journal of destination marketing & management, 11, 80-88.
Massa, S., Testa, S (2009.). A knowledge management approach to organizational competitive advantage: Evidence from the food sector. European Management Journal, 141.
Murphy, P. E (2013). Tourism: A Community Approach (RLE Tourism): Routledge.
Ofori, G (2003). Preparing Singapore's construction industry for the knowledge-based economy: practices, procedures and performance. Construction Management & Economics, 21(2), 113-125.
Ovalle, M (2004) . A compilation on knowledge cities and knowledge-based development. Journal of Knowledge Management, 8(5).
Srihadi, T.F, Hartoyo, Sukandar, D. Soehadi, A.W (2016). Segmentation of the tourism market for Jakarta: Classification of foreign visitors' lifestyle typologies, Tourism Management Perspectives, 19, 32-39.
World Tourism Organization (2014). UNWTO tourism highlights 2014 edition. (Retrieved From http://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284416226).
Yigitcanlar, T (2010). planning for knowledge-based urban development: global prespective. Journal of Knowledge Management, 30(5), 228-242.
Zhao, P (2010). Building knowledge city in transformation era: Knowledge‐based urban development in Beijing in the context of globalisation and decentralization". Asia Pacific Viewpoint, 51(1), 73-90.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار