مقایسه ی سبک شناسی سطح فکری و چگونگی تأثیر محیط جغرافیایی بر آن در منظومه های غنایی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

2 استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

3 دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران.

چکیده

حوزة ادبیات غنایی علاوه بر مضامین عاشقانه، درونمایه‌ها و آموزهای وسیعی اعم از اخلاقی، سیاسی و اجتماعی و... را نیز در بر می‌گیرد. این پژوهش کوششی است برای نشان دادن درونمایهها و سطح فکری در دو منظومة غنایی خسرو و شیرین و لیلی و مجنون نظامی گنجوی. این دو اثر اگرچه در نگاه اول، آثاری غنایی محسوب می‌شوند؛ اما نظامی با هنرمندی و ظرافت در اثنای اشعار غنایی به تشریح و تبیین مسائل مختلفی مانند موضوعات اخلاقی و اندیشههای مذهبی، حکمی و مضامین پند و اندرز، اشاره به علوم مختلف و...پرداخته‌است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در دو منظومۀ مذکور، در کنار زمینۀ اصلی عشق، ‌شاهد برخی اندیشه و مضامین فرعی نیز هستیم همانند اشاره به ادبیات تعلیمی و پند و اندرز، اشاره به دین و مذهب، اشاره به علوم مختلف و... از سوی دیگر، سبک زندگی یکی از مباحث نوین و راهبردی عصر حاضر است و در حقیقت با وجود تعاریف متفاوتی که در ادبیات جامعه و فرهنگ از آن آمده است همچنان پژوهشگران در وادی تعریف و تفسیر این مفهوم با مشکلات فراوانی روبرو هستند. در تعریفی از سبک زندگی آمده است: توصیف یا تجویز حالات و گفتارها و رفتارهای انسانی در همه ساحت های زندگی را سبک زندگی گویند. دین مبین اسلام آخرین دین الهی و کاملترین برنامه تأمین کننده سعادت دنیا و آخرت بشر است. جهان بینی آن فرامکانی و فرازمانی یعنی جهان شمول و جاودانه است. از ارکان تأمین سعادت انسان برنامه ریزی برای امور روزمره و مسایل زندگی است. معارف اسلامی تمام ابعاد زندگی

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of intellectual level stylistics and how the geographical environment affects it in the lyrical poems of Khosrow, Shirin, Laili, and Majnoon Nizami.

نویسندگان [English]

  • Maryam Ghasemi 1
  • Hosseinali Pashapasandi 2
  • Mehrali Yazdanpanah 3
1 PhD student of Persian language and literature, Qaimshahr Branch, Islamic Azad University, Qaimshahr, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Qaemshahr Branch, Islamic Azad University, qaemshahr, Iran.
3 Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Qaimshahr Branch, Islamic Azad University, Qaimshahr, Iran.
چکیده [English]

In addition to romantic themes, the domain of lyrical literature also includes a wide range of moral, political and social themes and lessons. This research is an attempt to show the themes and intellectual level in two lyrical systems of Khosrow and Shirin and Laili and Majnoon Nizami Ganjavi. Although these two works are considered lyrical works at first glance; However, Nizami, with artistry and elegance, during his lyrical poems, has described and explained various issues, such as moral issues and religious thoughts, rulings and themes of advice and admonition, referring to various sciences, etc. The results of the research show that in the two mentioned poems, in addition to the main theme of love, we also see some thoughts and secondary themes, such as references to educational literature and advice, references to religion, references to various sciences, etc. Also, lifestyle is one of the new and strategic issues of the present era, and in fact, despite the different definitions of it in the literature of society and culture, researchers are still facing many problems in defining and interpreting this concept. In the definition of lifestyle, it is stated: describing or prescribing states, speech and human behavior in all areas of life is called lifestyle. The religion of Islam is the last divine religion and the most complete plan to ensure the happiness of mankind in this world and the hereafter. Its worldview is trans-spatial and trans-temporal, that is, universal and eternal. One of the pillars of ensuring human happiness

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khosrow and Shirin
  • Lili and Majnoon
  • Nizami Ganjavi
  • intellectual level
  • internal theme
باقری خلیلی، علی اکبر(1382)، فرهنگ اصطلاحات طبی در ادب فارسی، بابلسر، نشر دانشگاه مازندران
ثروت، منصور(۱۳۷۰)، گنجینه حکمت در آثار نظامی تهران: امیرکبیر.
 حمیدیان، سعید( 1388) آرمان شهر زیبایی( گفتارهایی در شیوۀ بیان نظامی) تهران:علم و دانش
زرین کوب، عبدالحسین( 1389)، پیرگنجه در جستجوی ناکجا آباد ، تهران: سخن
ستاری، جلال(۱۳۶۶)، حالات عشق مجنون تهران: توس.
شمیسا، سیروس( 1386)، فرهنگ تلمیحات، تهران: فردوس
میرصادقی، جمال(۱۳۶۴)، عناصر داستان(پژوهشی در اجزای داستان تهران: انتشارات شفا.
نظامی گنجه ای، الیاس بن یوسف(1391)، خسرو و شیرین، تهران: نشر قطره
_____________________ (1393)، لیلی و مجنون، تهران : نشرقطره
وحید دستگردی، حسن ( 1381)، گنجینۀ گنجوی، تهران: برگ نگار