تحلیل ژئوپلیتیکی فرآیند حضور چین در منطقه خاورمیانه در ابعاد اقتصادی و سیاسی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

2 گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

3 استادیارجغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

10.22034/jgeoq.2024.421887.4072

چکیده

کشور چین به عنوان قدرتی نوظهور که از ابتدای قرن 21 بیشتر توسط جهانیان شناخته شد در واقع از انتهای دهه 70 میلادی و با اصلاحات اساسی قدم در مسیر توسعه اقتصادی گذاشت. این کشورکه ابتدا محل سرمایه‌گذاری شرکت‌های غربی بود، حالا خود ابتکار عمل سرمایه‌گذاری در سایر مناطق جهان را در دست گرفته است و پروژه‌های بزرگی را در دست اجرا دارد که در دو موضوع انرژی و حمل و نقل بیشتر متمرکز هستند. چین هم‌اکنون با اقتصادی بزرگ و به عنوان بزرگترین کارخانه تولید کالا و با جمعیتی بیش از 1 میلیارد و 300 میلیون نفر به دنبال توسعه حضور خود در سایر مناطق جهان است. در این میان منطقه خاورمیانه با دارا بودن مزیت‌های فراوان از جمله انرژی و موقعیت جغرافیایی خاص و غیره یکی از مناطق مورد توجه کشور چین است. در این راستا نگارنده با روشی تحلیلی-توصیفی سعی دارد در مقاله حاضر باعنوان «تحلیل ژئوپلیتیکی فرآیند حضور چین در منطقه خاورمیانه در ابعاد اقتصادی و سیاسی» به پاسخ سوال اساسی ذیل دست یابد: حضور چین در منطقه خاورمیانه از منظر ژئوپلیتیکی چگونه است؟ در این مقاله این نتیجه حاصل شده است که روابط ژئوپلیتیکی چین و خاورمیانه بیشتر بر محور ژئواکونومی قرار دارد و در این راستا چین سعی نموده تا جای ممکن از ورود به مناقشات امنیتی-سیاسی در این منطقه بپرهیزد. داده-های این پژوهش به شیوه‌ای کتابخانه‌ای-اسنادی گردآوری شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Geopolitical analysis of the process of China's presence in the Middle East region in economic and political dimensions

نویسندگان [English]

  • Abbas Salahshoor 1
  • Amir Gandomkar 2
  • hosein solaimani 3
1 PhD student in political geography, Department of Geography, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran
2 Department of Geography,, Najafabad Branch, Islamic Azad Universiy, Najafabad, Iran
3 Assistant Professor of Geography and Rural Planning, Department of Geography, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad , Iran
چکیده [English]

China, as an emerging power that has been recognized by the world since the beginning of the 21st century, has actually stepped on the path of economic development since the end of the 70s with fundamental reforms. This country, which was initially the place of investment for western companies, has now taken the initiative of investing in other regions of the world and is implementing large projects that focus on two issues, energy and transportation. are.China is currently seeking to expand its presence in other regions of the world with a large economy and as the largest factory producing goods and with a population of more than 1.3 billion people. In the meantime, the Middle East region, with its many advantages, such as energy and special geographical location, etc., is one of the areas of interest to China. In this regard, the author tries to find the answer to the following basic question with an analytical-descriptive method in the present article titled "Geopolitical analysis of the process of China's presence in the Middle East region in economic and political dimensions":How is China's presence in the Middle East from a geopolitical point of view? In this article, the conclusion has been reached that the geopolitical relations between China and the Middle East are mostly based on geo-economics, and in this regard, China has tried to avoid entering into security-political conflicts in this region as much as possible. The data of this research has been collected in a library-document way.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geopolitics
  • geoeconomy
  • China
  • Middle East
  • Persian Gulf

مراجع

دنیای اقتصاد (13/06/1401)، نفوذ چین در بین‌النهرین، قابل بازیابی در: https://donya-e-eqtesad.com/بخش-دنیا-5/3896465-نفوذ-چین-در-بین-النهرین.
سلامی، مهدی (12/04/1401)، خلیج­فارس و چین؛ عرضه و تقاضا، مرکز پژوهش­های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، قابل بازیابی در: https://www.cmess.ir/Page/View/2022-07-03/5127.
شرفخانی، مجید، رحمت حاجی­مینه و محمدرضا دهشیری (1401)، راهبرد اقتصادی چین در رقابت هژمونیک با آمریکا در خاورمیانه، فصلنامه پژوهش­های راهبردی سیاست، دوره 11، شماره 40، بهار، صص 106-71.
شریعتی­نیا، محسن (1391)، چین و آسیای مرکزی: تغییر در ژئواکونومی، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، دوره 18، شماره 77، بهار، صص 150-132.
فرحناکیان، فرشید (03/10/1401)، تاثیر ژئواستراتژیِ چین در عربستان بر ایران، قابل بازیابی در: https://www.aftabeyazd.ir/253.
فلاحی، احسان و علی امیدی (1398)، تحلیل مقایسه‌ای ژئوپلیتیک انرژی چین در آسیای مرکزی و خلیج فارس با نگاهی به جایگاه ایران، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، دوره 15، شماره 61، صص 66-29.
Almujeem, Noura S (2021), GCC countries’ geoeconomic significance to China’s geopolitical ends, Review of Economics and Political Science, 6(1), Retrievable at: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/REPS-11-2019-0152/full/pdf?title=gcc-countries-geoeconomic-significance-to-chinas-geopolitical-ends.
Business Line (2021/04/09), India has accelerated work on Chabahar Port, likely to be declared operational by May: CRS, Retrievable at: https://www.thehindubusinessline.com/economy/logistics/india-has-accelerated-work-on-chabahar-port-likely-to-be-declared-operational-by-may-crs/article34278034.ece.
Fulton, J (2019), China’s Changing Role in the Middle East, Washington: Atlantic Council Policy, pp.1-28.
Ghosh, Iman (2020), The $88 Trillion World Economy in One Chart, Visual Capitalist, Retrievable at: https://www.visualcapitalist.com/the-88-trillion-world-economy-in-one-chart/.
Ministry of Foreign Affairs of The People’s Republic of China, (2013/07/09), President Xi Jinping Delivers Important Speech and Proposes to Build a Silk Road Economic Belt with Central Asian Countries, Retrievable at: https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/topics_665678/xjpfwzysiesgjtfhshzzfh_665686/t1076334.shtml.
National Statistics (2021), What does "national wealth" mean?, National Statistics, Republic of China (Taiwan), Retrievable at: https://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=9357&ctNode=1641.
Niblock, T (2020), “China and the Middle East: A Global Strategy Where the Middle East has a Significant but Limited Place”, Asian Journal of Middle Eastern and Islamic Studies, DI: 10.1080/25765949.2020.1847855.
OICA (2019), 2019 Production Statistics, International Organization of Motor Vehicle Manufacturers (OICA), Retrievable at: https://www.oica.net/category/production-statistics/2019-statistics/.
Richter, Felix (2021/05.04), China Is the World's Manufacturing Superpower, Statista, retrievable at: https://www.statista.com/chart/20858/top-10-countries-by-share-of-global-manufacturing-output/.
Richter, Wolf (2021/02/08). US Trade Deficit in 2020 Worst since 2008, Goods Deficit Worst Ever Despite First Ever Petroleum Surplus. Services Surplus Drops Again, Wolf Street, and Retrievable at: https://wolfstreet.com/2021/02/08/us-trade-deficit-in-2020-worst-since-2008-goods-deficit-worst-ever-despite-first-ever-petroleum-surplus-services-surplus-drops-again/.
Verma, Nidhi & Shu Zhang (2021/03/08), Analysis: Iran slips record volume of oil into China, reaches out to Asian clients for trade resumption, Reuters, Retrievable at: https://www.reuters.com/article/us-oil-iran-asia-analysis-idUSKBN2B00OL.
Wong, Erebus, Lau Kin Chi, Sit Tsui & Wen Tiejun (2017), One Belt One Road, Monthly Review, Volume 68, Issue 08 (January 2017). Retrievable at: https://monthlyreview.org/2017/01/01/one-belt-one-road/.
Workman, Daniel (2021), Top 15 Crude Oil Suppliers to China, World's Top Exports. Retrievable at: https://www.worldstopexports.com/top-15-crude-oil-suppliers-to-china/.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار