بررسی رابطه برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی بااحساس امنیت شهروندان؛ مطالعه موردی معابر شهر رشت در راستای ارائه مدلی کاربردی برای ایران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

به طور کلی حفظ و ارتقاء احساس امنیت شهروندان بایستی یکی از مهم‌ترین اهداف برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی تلقی شود. عوامل بسیاری در نیل به این هدف تأثیرگذارند که یک از مهم‌ترین این عوامل بحث معابر شهری است. هدف این مقاله بررسی رابطه برنامه­ریزی شهری و شهرسازی بااحساس امنیت شهروندان با تأکید بر معابر شهر رشت است. سؤال اصلی مقاله این است که معابر شهری به عنوان یکی از اجزای مهم برنامه­ریزی شهری و شهرسازی در همه شهرها و به خصوص شهرستان رشت چه تأثیری بر احساس امنیت شهروندان گذاشته‌اند؟ این مقاله با بررسی معابر شهری در دو دسته خیابان‌های اصلی و پیاده‌روها سعی می‌کند به اثبات رابطه آن با احساس امنیت شهروندان بپردازد. نتایج این مقاله نشانی می­دهد که با گذشت زمان تناسب بین جمعیت شهری و معابر شهری رشت (پیاده‌روها و خیابان‌ها) بر هم خورده است به نحوی که مشکلاتی از جمله معضل ترافیک و ضعف حمل و نقل عمومی و نیز ضعف مدیریت بحران در حوادث غیر مترقبه و نیز مشکلات زیست محیطی را در شهرستان به دنبال داشته که در آینده تشدید خواهد شد و برهم کنش همه این کنش‌ها و واکنش‌ها افت سطح احساس امنیت شهروندان این شهر است. با توجه به این مقدمه در این مقاله سعی خواهد شد با استفاده از ترکیبی از روش‌های کیفی و کتابخانه­ای و نیز نظر‌سنجی و مصاحبه با صاحب‌نظران و اساتید حوزه جغرافیا و شهرسازی و نیز شهروندان شهر رشت نقش برنامه­ریزی شهری و شهرسازی با تأکید بر معابر را در احساس امنیت شهروندان به طور کلی و به ویژه شهر رشت تحلیل و اندازه‌گیری نمائیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the relationship between urban planning and urbanization with the sense of security of citizens (Case study: roads in Rasht in order to provide a functional model for Iran)

نویسندگان [English]

  • Adineh Meshkinfar 1
  • Heidar Lotfi 2
  • Gholamreza Sahragard 3
1 M.A. student in Municipal, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate Professor of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
3 M.A. student of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
چکیده [English]

Abstract
In general, maintaining and enhancing the sense of security of citizens you must be considered one of the most important goals of urban planning and urban planning. Many factors affect achieve this goal that is one of the most important factors is the discussion of urban roads. The purpose of this article is investigating the relationship between urban planning and urban planning with the sense of security of citizens with emphasis on the streets of Rasht city. The main question of this article is that Urban roads as one of the important components of urban planning and urban planning how have the impact on citizens' security felt in all cities and especially in Rasht? This article by examining urban streets in two main streets and sidewalks it tries to prove its relationship with the sense of security of its citizens. The results of this article indicate that over time It’s overwhelmed the proportion between urban population and city streets of Rasht (sidewalks and streets) Somehow that looking for problems such as traffic congestion and poor public transportation as well as the weakness of crisis management in unexpected events as well as environmental problems in the city which will intensify in the future and interacting with all these actions and reactions will be the drop in the sense of security of the citizens of this city. Given this introduction this article will try to use a combination of quality and library methods as well as surveys and interviews with experts and professors in the field of geography and urbanization as well as citizens of Rasht city analyze and measure the role of urban planning and urban development emphasizing the passageways in the sense of security of citizens in general, and in particular Rasht city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Urban planning
  • Sense of security
  • passages
  • Rasht
افشاری آزاد، محمدرضا و هاله پورکی (1391)، برآورد رواناب سطحی شهر رشت (مطالعه موردی: خیابان شهید قلی پور تا فلکه یخسازی)، فصلنامه فضای جغرافیایی، شماره 37
امیر یاراحمدی، محمود (1378)، به سوی شهرسازی انسان‌گرا، تهران، انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
امیرکافی، مهدی (1385)، بررسی احساس امنیت و عوامل مؤثر بر آن، مورد مطالعه شهر تهران، نشریه تحقیقات علوم اجتماعی ایران.
بیات، بهرام (1388)، بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت شهروندان تهرانی (با تأکید بر رسانه‌های جمعی عملکرد پلیس و بروز جرائم). فصلنامه علمی پژوهشی انتظام اجتماعی سال اول، شماره اول.
بیات، بهرام (1388)، جامعه شناسی احساس امنیت، تهران، انتشارات امیرکبیر.
پور شیخیان، علیرضا و اصغر نظریان (1389)، پیدایش منطقه کلان شهری و بازتاب فضایی آن، مطالعه موردی شهر رشت، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال هفتم - شماره 27
پورآقایی، عبدالله (1385)، علل شکل‌گیری اسکان غیررسمی در شهر رشت و راهکارهای ساماندهی آن، فصلنامه چشم‌انداز جغرافیایی، شماره 2
حسینی، سیدعلی و رضا ویسی و سجاد احمدی (1392)، تحلیل روند توسعه‌ی سیاسی و تعیین جهات بهینه‌ی توسعه‌ی شهر رشت با استفاده از سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 84
حسینی، علی و یوسف بهرامی (1392)، تأثیر ساختار فضایی شهر بر رفتار سفر شهروندان مطالعه موردی؛ شهر رشت، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 28
حیدری چیانه، رحیم و سیده خدیجه رضاطبع ازگمی (1389)، نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری، مطالعه موردی: شهر رشت، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 73
حیدری چیانه، رحیم و سیده خدیجه رضاطبع ازگمی (1391)، سنت تکنوکراسی در مدیریت شهری ایران، مطالعه کلان شهر رشت، فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، سال سوم، شماره 1
ربانی، رسول (1381)، جامعه‌شناسی شهری، تهران، انتشارات دانشگاه اصفهان و سمت.
زاهدی، مجید (1377)، تأثیرات عناصر آب و هوایی در شکل‌گیری معماری شهر رشت، فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، شماره 168
صالحی، اسماعیل، (1388)، نقش شهرسازی­(نظریه محیطی) در پیشگیری از رفتارهای ناهنجار شهری، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، شماره 39، صفحات 127-137.
فتحی، ضرغام و محمد امین کنعانی و حسن چاوشیان (1394)، تحلیل رفتارهای زیست محیطی ساکنان شهر رشت با تأکید برسبک زندگی، فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی، سال ششم - شماره 3
گیدنز، آنتونی، (1389)، «جامعه­شناسی» ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی.
مدنی­پور، علی، (1387). «فضاهای عمومی و خصوصی شهر» شرکت پردازش و برنامه­ریزی­ شهری شهرداری تهران، چاپ اول، تهران.
مهندسین مشاور طرح و کاوش، 1386، ص. 10
موسوی، یعقوب (1378)، تبیین نظری جامعه‌شناسی جرائم شهری، ماهنامه‌ی سیاسی_اقتصادی، شماره 4-143.
Carmona, Mattew, Heath, Tim, Oc, Taner, Tiesdell, Steve, (2003), “public places - urban spaces”, Oxford, Architectural press.
Carmona, Matthew. Heath, Tim.: Oc, Taner. Tiesdell, Steve. (2003). Public Places, Urban Spaces. Oxford, Architectural Press.
Gosling, David (1996), “Gullen Gordon: Vision of Design”, Academy Editions, Britain.
Gullen, Gordon (1961), “The Concise Twonskape”, Architectural Press, London.
Hillier, B. (1984), The Social Logic of Space, Cambridge, Cambridge University Press.
Hillier, B. (1996), Cities as Movement Systems, urban design International, 1.
Jacobs, Jane (1993), “Tod und Lebengrober Amerikanischer stadte”, Verlage uhlstein GbmH, Frankfurt.
UN_Habitat. (2007). Enhancing Urban Safty and Security. London: Earthscan.
Zukin, S. (1995), The Cultuer of Cities, New York, Blakwell publishers.
http://www.maphill.com
­https://www.pinterest.com­
http://www.cais-soas.com
­http://blog.vla.ir
­http://rashtpic.mihanblog.com
www.gilan.ir