نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری (مطالعه موردی گردشگری فرهنگی و تاریخی)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت، واحد قائم‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم‌شهر، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت- گرایش مدیریت شهری دانشگاه تهران، ایران

3 دانشجوی دکترای مدیریت- مدیریت رسانه ای، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

چکیده

در تلقی کلاسیک، گردشگری نیازمند فضایی حقیقی و جابجایی از مکانی به مکان دیگر است؛ اما با ظهور فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، اینترنت و فضای مجازی سهم قابل توجهی را از اوقات فراغت و برنامه‌ریزی‌های گردشگری به خود اختصاص داده است به نحوی که جدای از نقش مهمی که در تبلیغات و ارائه خدمات به گردشگران ایفا می‌کنند نوع تازه‌ای از گردشگر را به نام گردشگری مجازی شکل داده است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که فضای مجازی چگونه صنعت گردشگری به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی را تحت تأثیر قرار داده است؟ برای پاسخگویی به این پرسش فرضیه­ای را که در صدد آزمون آن برآمده ایم این است که گردشگری اینترنتی، نقش زیادی در توسعه صنعت گردشگری در جهان دیجیتالی شده امروزی دارد و به عنوان موتوری محرک برای توسعه اقتصادی گردشگری مؤثر است. نتایج این مقاله نشان می‌دهد که فضای مجازی یکی از مهم‌ترین عوامل شکل ‌دهنده به صنعت گردشگری است زیرا نقش مهمی در بازاریابی و عرضه و تقاضای بازار گردشگری بازی می‌کند و از سوی دیگر در برخی از انواع گردشگری و به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی که صرفاً بحث درآمد و سود در آن‌ها انگیزه اصلی عرضه و تقاضا نیست فضای مجازی با سهولت و با صرف وقت و هزینه کمتر در دسترس عرضه‌کنندگان و تقاضا کنندگان بازار گردشگری قرار دارد. روش این مقاله کیفی و مبتنی بر توسیف و تحلیل است که در آن تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه­ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری پرداخته شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role of cyberspace in the developments of the tourism industry: a case study of cultural and historical tourism

نویسندگان [English]

  • mehrdad matani 1
  • ‌Fateme Akbarian 2
  • Seyedeh Sheydeh Nasrin Taghizadeh 3
1 Assistant Professor Department of media management, Qaemshahr Branch, Islamic Azad Unuversity, Qaemshahr
2 Master of Management - Urban Management in Tehran University
3 Ph.D. student of management, media management, Semnan unit, Islamic Azad University
چکیده [English]

In the classical sense, tourism requires a real space and relocation of location to another location. But with the advent of information and communication technologies, the Internet and cyberspace have made a significant contribution to leisure and tourism planning. In a way that apart from the important role played by providing tourists with services new type of tourist has been shaped by the name of virtual tourism. The purpose of this paper is to analyze the role of cyberspace in the developments of the tourism industry, especially cultural and historical tourism. The main question of the present article is how does cyberspace affect tourism industry, especially cultural and historical tourism? The results of this article show that cyberspace is one of the most important factors shaping the tourism industry because it plays an important role in the marketing and supply and demand of the tourism market and on the other hand in some types of tourism and especially cultural and historical tourism that is not just the discussion of income and profits in them that is not the main motive of supply and demand Cyberspace is easily accessible to marketers and market demand by spending less time and money. To answer this question the hypothesis we are trying to test is that internet tourism has played a large role in the development of the tourism industry in today's digitalized world it serves as a driving force for economic tourism development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Cyberspace
  • Tourism
  • Information and Communication Age
  • Cultural and Historical Tourism
عقیلی، سید وحید و علی یعقوبی(1392)، جامعه اطلاعاتی و توسعه، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال پنجم - شماره 3
عبوری، مهدی و مجتبی رضایی راد(1393)، نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در گردشگری شهری، فصلنامه رسانه‌های نوین و آموزش، سال اول - شماره 2
وظیفه دوست، حسین و مازیار یاری(1386)، تأثیر به‌کارگیری روش‌های نوین بازاریابی الکترونیکی در جذب توریست در ایران، فصلنامه مدیریت، شماره 119 و 120
قانع، محمدرضا(1382)، چهار اصطلاح، چهار مفهوم یا چهار اصطلاح یک مفهوم؟، فصلنامه اطلاع‌شناسی، شماره 1
فرخ نیا، رحیم و اعظم لطفی(1390)، بررسی تأثیر فضای مجازی اینترنت بر مدگرایی، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 22
باقری، حسن و ثمینه بهادری جهرمی(1395)، بررسی تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بر تغییرات اجتماعی کاربران، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، دوره دوم - شماره 4
داریل اسلک، جنیفر و جی مک گرگوروایز(1382)، تکنولوژی: مطالعات فرهنگی و فناوری، ترجمه علی کسمایی، فصلنامه رسانه، شماره 53
خسروی، علیرضا(1385)، نسبت ارتباطات و توسعه اقتصادی، فصلنامه راهبرد توسعه، شماره 7
رحمت‌آبادی، الهام(1383)، جامعه نو، فضاهای مجازی و فراغت، فصلنامه جستارهای شهرسازی، شماره 10 و 11.
دلاور، علی و اسماعیل قادری و نیما مجدی(1393)، جایگاه رسانه‌های اجتماعی در توسعه بازاریابی گردشگری الکترونیکی ایران، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 28
عبداللهیان، حمید و اباذر توکلی(1382)، ساخت جهان مجازی با دلالت‌های فرانمایی، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، شماره 8
موسایی، میثم(1379)، بررسی تقاضای صنعت گردشگری در ایران، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، شماره 16 و 17
موسوی، فریبرز و صدیقه رضاییان(1385)، نقش مدیریت ارتباط الکترونیکی با مشتری (e-CRM) در گردشگری (tourism) ایران، فصلنامه مدیریت فردا، شماره 13 و 14
جهانگیری، فرناز(1389)، بررسی تطبیقی سایت‌های گردشگری ایران، فصلنامه کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 28
یغفوری، حسین و محمد اسکندری ثانی و حامد ارشد(1395)، تحلیل جایگاه حکمروایی شایستۀ شهری و برنامه‌ریزی راهبردی آن (مطالعۀ مورد‌ی: شهر بیرجند)، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی برنامه‌ریزی شهری، دوره چهارم - شماره 3
ترابی، ذبیح‌الله و محمدعلی فیروزی و مرتضی نعمتی(1392)، ارزیابی میزان تأثیرگذاری گویه­های تبلیغاتی بر افزایش جذب گردشگر در شهر گرگان، فصلنامه برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، شماره 11
یاوری گهر، فاطمه (1382)، گردشگری اجتماعی، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 3
باهر، حسین (1377)، دگراندیشی‌هایی پیرامون گردشگری (ایران‌گردی و جهانگردی)، فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شماره 20
شجاعی، منوچهر و نورالدین نوری (1386)، بررسی سیاست‌های دولت در صنعت گردشگری و ارائه الگوی توسعه پایدار صنعت گردشگری کشور، فصلنامه دانش مدیریت، شماره 78
شریفی تهرانی، محمد و جواد یوسفی­(1391)، بررسی ارتباط بین گونه‌های گردشگری مذهبی روستایی و بوم‌شناختی با گردشگری فرهنگی موردمطالعه استان خراسان جنوبی، فصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان، شماره 25
فرید، یدالله (1381)، لزوم نگاه ویژه بر گردشگری و صنعت توریسم در شهرستان‌های ارسباران و ضرورت هم سویی برنامه‌های آموزشی جغرافیا با مبانی جغرافیای گردشگری، فصلنامه فضای جغرافیایی، شماره 8
لطفی خاچکی، بهنام (1387)، گردشگری به مثابه یک صنعت، فصلنامه راهبرد (دانشگاه تهران)­، شماره 2
مجیدی، محمدرضا (1389)، سیاست گردشگری خارجی در ایران: جستجوی الگوی مطلوب، فصلنامه سیاست، شماره 16
موسوی شفائی، مسعود و علی اکبر امین بیدختی و مجتبی اسماعیل شهابی (1391)، تأثیر بی‌ثباتی سیاسی خاورمیانه بر صنعت گردشگری ایران در دوره پس از 11 سپتامبر 2001، فصلنامه روابط خارجی، شماره 14
پاپلی یزدی، محمدحسین و مهدی سقایی (١٣٨٥)، گردشگری(ماهیت و مفاهیم)، انتشارات‌ سـمت‌، تـهران