بررسی نقش مولفه های مدیریت شهری در گسترش کالبدی شهر– مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانش آموخته پژوهشگاه شاخص پژوه،تهران، ایران

2 عضو هیات علمی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 عضو هیات علمی دانشگاه تهران،تهران، ایران

4 عضو هیات علمی دانشگاه فارابی،تهران، ایران

چکیده

ریشه تاریخی برنامه‌ریزی‌ها و طراحی‌های شهری در ایران را می‌توان در تصمیمات بخش عمومی یا مدیریت شهری جستجو نمود. در طی 4 دهة اخیر شهرنشینی و شهرگرایی از رشدی شتابان برخوردار بوده و مردم با حرکت خود و جابجایی برای یافتن کار و مکان مناسب نقش خود را به عنوان متقاضیان مسکن زیرساخت‌ها و خدمات شهری بیان کرده‌اند. مدیریت شهری و شهر در عملکرد و منزلت و موقعیت کنونی خود دو همزاد به شدت وابسته به یکدیگر هستند. موجودیت شهر باعث تقویت منزلت و عملکرد مدیریت شهری شده و دولت به سهم خود، هویت بخش اصلی عملکرد شهرها و چهره پرداز عمده منظر شهری است.
 تبیین نقش مدیریت شهری در توسعه شهری از منظرهای گوناگون مورد نظر قرار می گیرد که در این پژوهش با انتخاب منطقه 5 شهرداری تهران و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخت، نسبت به تعیین مولفه های مداخله مدیریت شهری  در توسعه شهری از منظر رویکرد کالبدی در  منطقه مورد نظر  پرداخته شده است. در ابتدا داده های تحقیق با آزمون کولموگروف اسمیرنف مورد مطالعه قرار گرفته است. سپس با استفاده از روش فاکتور آنالیز به استخراج مولفه های کالبدی  موثر در توسعه شهرنشینی در منطقه مورد نظر پرداخته شده که نتایج این تحقیق مبین آن است که مهمترین این عوامل  به ترتیب اولویت عبارتند از، شاخص کیفیت با میزان همبستگی 0.91 بیشترین تاثیر را دارد، شاخص زمان ساخت با میزان همبستگی برابر 0.90 در رتبه دوم قرار دارد، شاخص  توانمندی با میزان همبستگی برابر 0.88 رتبه سوم قرار دارد.
 لذا با توجه به یافته های این پژوهش میتوان گفت چنانچه روند کنونی جلوگیری از گسترش کاربری های صنعتی در این منطقه همچنان مبنای نظر باشد روند توسعه ی شهری در این منطقه همچنان ادامه خواهد یافت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the role of urban management component in the physical city expansion -case zone 5 tehran

نویسندگان [English]

  • Ebrahim pourramezan 1
  • gholamreza nabi bidhendi 2
  • saeed givehchi 3
  • mohammad hassan nami 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Hi root planning and urban design can be traced to decisions made by the public sector or urban management. Urban management and city are heavily dependent on the performance of its current two twin. The role of urban management in urban development from different perspectives to that in this study the 5th District Tehran, using a questionnaire construction, to determine the components of the intervention of urban management in urban development from the perspective approach to physical attention. The research data by Kolmogorov-Smirnov studied and then using factor analysis to extract the physical components affecting the development of urbanization in the region, the results of this study indicate that the most important of factors in order of preference are indicators of the quality of the 0.91 correlation with the greatest impact, making the index with correlation coefficients of 0.90 second, the capacity index with correlation coefficients of 0.88 ranked third

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban management
  • physical features
  • build quality
  • 5th District Tehran

مراجع

احمدی، حسن، (زمستان 1386)، «نقش شهرسازی در کاهش آسیب پذیری شهر»، انتشارات مسکن و  انقلاب، تهران.
افشین نیا، فرشاد، (1394)، تحلیل کاربردی داده ها با استفاده از نرم افزار spss، دانشگاه علوم پزشکی اصفها-
پیشگاهی فرد، زهرا، اقبالی، ناصر، فرجی راد، عبدالرضا، بابایی، بشیر بیگ، (1390)، GIS و نقش آن در مکان یابی مناطق مخاطره آمیز شهری جهت استفاده در مدیریت بحران (مطالغه موردی منطقه 8 شهرداری تبریز)، ir.sid.www
تقوایی، علی اکبر، (1388)، مدیریت بحران در شهرهای دارای بافت تاریخی، اولین همایش مدیریت بحران زلزله در شهرهای دارای بافت تاریخی، دانشگاه یزد
تیموری، پرویز، بیژنی، رحمان، عراقی، شادی، (1389)، بافت فرسوده ملایر و راههای ساماندهی آن، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی.
حافظ نیا، محمد رضا، (1395)، مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، انتشارات سمت، چاپ هفدهم.
حبیبی، کیومرث، (1381)، بهسازی و نوسازی بافت های کهن شهری، دانشگاه کردستاحکمت نیا، حسن، موسوی، میر نجف، (1394)، کاربرد مدل در جغرافیا با تاکید بر برنامه ریزی شهری و ناحیه ای، انتشارات علم نوین.
فاتحی، محمد علی، تمدن، ایمان،(1384)،  فرآیند آسیب شناسی و شناخت عوامل تخریب انسانی و طبیعی در ابنیه تاریخی (با تاکید بر جایگزین سازی عناصر، جهت استحکام بخشی و مقاوم سازی، نخستین همایش ملی استحکام بخشی ساختمان های بنایی غیر مسلح و بناهای تاریخی.
فلامکی، محمد منصور، (1386)، باززنده سازی بناها و شهرهای تاریخی، دانشگاه تهران.
صرافی، مظفر، (1387)، ساماندهی سکونتهای غیر رسمی کشور در پرتو حکمروایی خوب شهر، هفت شهر.
عبدالهی، مجید، (1393)، مدیریت بحران در نواحی شهری، انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور.
علایی، سید حسین، (1385)، آسیب پذیری چیست و چگونه مطالعات آن را آغاز کنیم؟، نشریه آباد بوم، شماره32.
علیزاده، سارا، (1371 )، بهسازی حوزه های فرسوده مسکونی شهری، مطالعه موردی محله کهنه بازار تبریز، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی
گیدیون، زیگفرید، ترجمه مزینی، منوچهر، (1365)، «فضا، زمان، معماری»، انتشارات علمی فرهنگی دانشگاه تهران.
لئوناردو، بنه ولو، ترجمه بهادر، سیروس، (1365)، معماری مدرن، دانشگاه تهران.
موسوی، حمید رضا، (1387)، کاهش آسیب پذیری در برابر در عرصه طراحی معماری – تحلیل سیاستها، ارائه راهکارها، پایان نامه  دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،تهران.
مومنی، منصور، فعال قیومی، علی، (1391)، تحلیل آماری با استفاده از spss، انتشارات گنج شایگان، ویرایش چهارم.                                                                                                                                 -ناطق الهی، فریبرز، (1389)، مدیریت بحران زمین لرزه ابرشهرها، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
ازغندی ،علیرضا،تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران،جلد اول :تحولات اجتماعی 1357-1320 ،تهران:سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت)،1379
ازکیا،مصطفی (1394) جامعه شناسی توسعه ، تهران، نشر کلمه
شیعه ،اسماعیل، لزوم تحول مدیریت شهری در ایران، مجله جغرافیا و توسعه ،بهار و تابستان  1382،ص37-61
میسرا،رامش.پراساد،برداشتینوازمسایلتوسعه،ترجمهحمیدفراهانیراد،گزیدهمسایلاقتصادی اجتماعی،مرکزمدارکاقتصادیواجتماعیسازمانبرنامهوبودجه،شماره 46،تهران ،1366
حجت ،عیسی(1384)،تاثیر اصلاحات ارضی بر شکل روستاهای ایران،نشریه هنرهای زیبا،شماره 6، تابستان 1385 ،ص84-75-
سالنامه آماری  کشور1385،تهران،مرکز آمار ایران،دفتر انتشارات و اطلاع رسانی ،1390
 Kasarda,John.D,.Crenshaw, Edward.M,.Third World Urbanization,.Annual Review.Socio.1999. 17;467-501
Harvey, David (2005). The urbanization of capital. Oxford, UK: Blackwell
Harvey, David (2010) Social Justice and the City. London: Edward Arnold.
Hall, Peter (1996). The world cities. New York: McGraw-Hill
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 8، شماره 32
آذر 1397
صفحه 427-434

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار