تحلیل نقش سرمایه اجتماعی بر مشارکت‌پذیری در طرح‌های ساماندهی بافت‌های فرسوده با رویکرد بازآفرینی شهری(مورد پژوهی: منطقه 12 شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

رویکرد بازآفرینی شهری در پاسخ به عدم توجه به جنبه‌های اجتماعی و به طور اخص مشارکت شهروندان در طرح‌های ساماندهی بافت فرسوده و تأکید صرف بر جنبه‌های اقتصادی و کالبدی که منجر به شکست این طرح‌ها بوده مطرح شده است. توجه به مشارکت به عنوان یک رکن اصلی در بازآفرینی شهری، نظر پژوهشگران را به سمت عوامل موثر در ارتقای مشارکت جلب کرده است. طبق مطالعات عامل سرمایه اجتماعی به عنوان یک مولفه موثر در میزان مشارکت شهروندان در طرح‌های بهسازی نوسازی مطرح است و این مولفه را به یک مولفه دارای اهمیت در رویکرد بازآفرینی تبدیل کرده است. هدف مقاله حاضر تحلیل نقش سرمایه اجتماعی در مشارکت‌پذیری در طرح‌های ساماندهی بافت فرسوده با رویکرد بازآفرینی شهری می‌باشد. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی–پیمایشی و جامعه آماری شامل ساکنین منطقه 12 شهر تهران بوده و به منظور آزمون فرضیه‌ها از روش همبستگی پیرسون و مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین شاخص‌های سرمایه اجتماعی و مشارکت‌پذیری رابطه معنادار و مثبت وجود دارد و سرمایه اجتماعی 67 درصد از واریانس تغییرات مشارکت‌پذیری در طرح‌ها را تبیین می‌کند. مدل پژوهش نیز از برازش مناسبی برخوردار بوده و انطباق مطلوبی بین مدل ساختاری شده با داده‌های تجربی فراهم گردیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Analysis of the Role of Social Capital on Participation in Urban Regeneration Reconstruction Projects (Case Study: Region 12 of Tehran)

نویسندگان [English]

  • pantea abouzari 1
  • yosefali ziyari 2
1
2 Associate Professor, Department of Geography, Tehran University, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
The urban regeneration approach has been addressed in response to the lack of attention to social aspects and, in particular, the participation of citizens in the design of erosion structure and the emphasis on the economic and physical aspects that led to the failure of these plans. Attention to participation as a pillar of urban regeneration has attracted researchers' attention toward effective factors in promoting participation. According to studies, social capital has been considered as an effective component in the level of citizen participation in modernization improvement projects and has turned this component into an important component in the rehabilitation approach. The purpose of this paper is to analyze the role of social capital in participation in urban regeneration urban regeneration plans. The method used in this paper is descriptive-survey and the statistical population consists of residents of district 12 of Tehran. To test the hypotheses, Pearson correlation method and structural equation modeling have been used. The results of the research show that there is a significant and positive relationship between social capital and participatory indices, and social capital explains 67% of the variance of participatory changes in the plans. The research model has a good fit and a good fit between the structured model and the experimental data is provided.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: social capital
  • recreation
  • urban exhausted texture
  • 12th Region of Tehran

مراجع

امان‌پور، سعید، لطیفی، امید (1395). اثرات حکمرانی خوب شهری و اعتماد اجتماعی در بهبود کیفیت بافت‌های فرسوده شهری (مطالعه موردی: منطقه 15 تهران)، فصلنامه مطالعات شهری، 8 (28)، 29-13.
امیراحمدی، رحمت‌اله، نوابخش، مهرداد، زنجانی، حبیب‌اله (1395). بررسی نقش سرمایه فرهنگی – اجتماعی بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافتهای فرسوده شهری (مطالعه موردی: شهر مشهد(، دوفصلنامه پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، 5 (8)، 143-123.
آیینی، محمد، اردستانی، زهرا (1388). هرم بازآفرینی و مشارکت مردم، معیار ارزیابی برنامه‌های توسعه درون زای شهری، نشریه هویت شهر، 3 (5)، 47-58.
توسلی، غلامعباس (1384)، مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید. ناامه علوم اجتماعی، 4 (11)، 32-1.
خاکپور، براتعلی، مافی، عزت‌اله، باوان‌پوری، علیرضا (1388). نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله‌ای (نمونه: کوی سجادیه مشهد)، جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، 12 (5)، 55-81.
خوش‌فر، غلامعلی (1387). تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی، رساله دکتری، رشته جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
سجادی، ژیلا، واحدی‌یگانه، فرید (1396). نقش مشارکت اجتماعات محلی در توسعه‌ی پایدار اجتماعی شهرها (مورد مطالعه: محله‌ی سرتپوله – شهر سنندج)، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 7 (28)، 166-151.
صحی‌زاده، مهشید، ایزدی، محمدسعید (1381). حفاظت و توسعه: دو رویکرد مکمل یا مغایر، نشریه آبادی، 14 (43)، 21-12.
نورعلی‌وند، علی، ملکی، امیر، پارسامهر، مهربان، قاسمی، حمید (1396). بررسی نقش سرمایۀ اجتماعی در تبیین مشارکت ورزشی (مورد مطالعه: زنان استان ایلام)، مطالعات توسعه‌ی اجتماعی-فرهنگی، 5 (3)، 127-149.
فنی، زهره، سجادی، ژیلا، سلیمانی، منصور (1394). نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت و مشارکت محله‌ای (مورد مطالعه: محله‌های تیموری و هاشمی منطقه 10 شهر تهران)، آمایش جغرافیایی فضا، 5 (18)، 105-121.
گرجی کرسامی، علی، بابایی کارنامی، علی (1396). بررسی نقش سرمایه اجتماعی در مشارکت کشاورزان در تعاونی‌های تولیدی کشاورزی چهاردانگه ساری، تعاون و کشاورزی، 6 (24)، 129-150.
لطفی، سهند، (1390). تبارشناسی بازآفرینی شهری، ازبازسازی تا نوزایی، تهران: انتشارات آذرخش، تهران.
محمدی، علیرضا؛ ارسطو یاری، لاله کلانتری (۱۳۹۵). برنامه‌ریزی توسعه محله‌ای با تاکید بر سرمایه اجتماعی، اولین کنفرانس ملی معماری اسلامی، میراث شهری و توسعه پایدار، تهران، موسسه بین المللی ایرانیان، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری استان تهران.
نعیمی، معصومه (1390). تبیین عوامل اجتماعی موثر بر جلب مشارکت شهروندان در تفکیک و جمع‌آوری زباله‌های خانگی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران.
نقدی، اسدالله، کولیوند، شکیبا (1394). بررسی مشارکت اجتماعی شهروندان در بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری (مورد مطالعه ساماندهی بافت فرسوده خیابان مدرس کرمانشاه)، فصلنامه مدیریت شهری، 7 (21)، 1-20.
نوریان، فرشاد، آریانا، اندیشه (1391). تحلیل چگونگی حمایت قانون از مشارکت عمومی در بازآفرینی شهری مطالعه موردی: میدان امام علی (عتیق) اصفهان، هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، 17 (2)، 15-28.
Adler, P., & Kwon, S. (2002). Social capital: Prospects for a new concept. Academy of Management Review, 27(1), 17–40.
Atiken, D. (2012). Trust and participation in urban regeneration, People, Place & Policy, 6 (3), 133-147.
Batey, P. (2000). Urban regeneration in Britain: Progress, principles and prospects. University of Liverpool. Liverpool.
Blessi, G. Tremblay, D. Sandri, M & Pilati, T. (2012). New trajectories in urban regeneration processes: Cultural capital as source of human and social capital accumulation – Evidence from the case of Tohu in Montreal, Cities, 29 (6), 397-407.
Bouse, J., & Wellman, B. (2005). Personal relations ships: on and off the internet.in Anita Vangelisti and Dan Perlman (eds). Cambridge Handbook of personal relationsships. Cambridge: Cambridge University Press. 709-723.
Brannan, T., John, P. & Stoker, G. (2006). Active citizenship and effective public services and programmes; how can we know what really works? Urban Studies, 43, (5/6), 993-1008.
Carley, M. (1995). Using Information for Sustainable Urban Regeneration, Innovation Study, 4 (1), Centre for Human Ecology, University of Edinburgh.
Chang, H. & Chuang, S. (2011). Social capital and individual motivations on knowledge sharing: Participant involvement as a moderator, Information & Management 48 (1), 9–18.
Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94(1), 95–120.
Darchen, S & Ladouceur, E. (2013). Social sustainability in urban regeneration practice: a case study of the Fortitude Valley Renewal Plan in Brisbane, Australian Planner, 50 (4), 340-350.
Dhillon, J. K. (2009). The role of social capital in sustaining partnership, British Educational Research Journal, 35(5), 687-704.
Ellison, N. B. Steinfield, C & Lampe, C. (2007). The Benefits of Facebook ‘‘Friends:’’ Social Capital and College Students’ Use of Online Social Network Sites, Journal of Computer-Mediated Communication, 12 (1), 1143–1168.
Erridge, A & Greer, J. (2002). Partnerships and public procurement: building social capital through supply relations. Public Administration. 80 (3), 503-522.
Foth, M. (2004). Designing networks for sustainable neighborhood’s: A case study of student apartment complex. http://eprints. qut. edu. Ac /archivel…1906/01/foth. Pdf.
Hibbitt, K & Meegan, R. (2001). Tackling Social Exclusion: The Role of Social Capital in Urban Regeneration on Merseyside — From Mistrust to Trust? European Planning Studies, 9 (2), 141-161.
Hong, Y. (2018). Resident participation in urban renewal: Focused on Sewoon Renewal Promotion Project and Kwun Tong Town Centre Project. Frontiers of architectural research, 7(2), 197-210.
Kearns, A. (2004), Social Capital, Regeneration & Urban Policy, EDRC Centre for Neighborhoods Research. CNR Paper 15.www.neighbourhoodcentre.org.uk.
Leyon, F. (2002). Trust, Network and Normʾs: The Creation of Social Capital in Agricultural Economies in chana, World Development, 28 (4), 663-689.
Maginn, P J. (2007). Towards more effective community participation in urban regeneration: the potential of collaborative planning and applied ethnography, Qualitative Research, 7 (1), 25-43.
Mihaylov N &, Douglas, D. (2014). Community Place Attachment and its Role in Social Capital Development. In L. Manzo & P. Devine-Wright (Eds.), Place Attachment: Advances in Theory, Methods and Research, Routledge, 61-74.
Payton, M & Payton, A.(2003). Influence of Place Attachment and Social Capital on Civic Action: A Study at Sherburne National Wildlife Refuge, master on Civic Action, 1 (12). 111-122.
Roberts, P & Sykes, H. (2000). Urban Regeneration, SAGE Publication, London, UK.
Roberts, P. & sykes, H. (2003). Urban regeneration: a hand book. London, sagc.
Shon, N, Mansur Khan, A & Ehsan, N. (2010). Patterns of Empowerment and Leadership Style in Project Environment, International Journal of Project Management. 28 (7): 638-649.
Yung, E. H. K., Zhang, Q., & Chan, E. H. (2017). Underlying social factors for evaluating heritage conservation in urban renewal districts. Habitat International, 66, 135-148.
Zhai, B & Ng, M.K. (2013). Urban regeneration and social capital in China: A case study of the Drum Tower Muslim District in Xi’an. Cities, 35 (1), 14–25.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 9، شماره 35
شهریور 1398
صفحه 335-349

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار