آسیب‌شناسی منطقه‌ای -جغرافیایی نقش نخبگان ایرانی در تصمیم‌سازی از دیدگاه سیاستگذاری عمومی

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهررضا، اصفهان، ایران

2 استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهررضا، اصفهان، ایران

3 استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی، واحد شهررضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهررضا، اصفهان، ایران

چکیده

وسعت جغرافیایی ایران سبب شده ساختار سیاست‌گذاری و اداری کشور همواره با این انتقاد روبرو باشد که چرا نخبگان خصوصاً نخبگان ساکن غیر مرکز نقش موثری ندارد؛ لیکن ساختار همواره مورد نقد بوده که گردش نخبگان بیشتر سیاسی بوده تا حرفه‌ای؛ لیکن در این زمینه همواره دو دسته عوامل محیطی و عوامل سازمانی را ذکر می‌نمایند که در دسته نخست شرایط سیاسی، اقتصادی، جغرافیایی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و دیوانسالاری حاکم بر جامعه، جزئی از عوامل محیطی هستند که در طراحی ساختارها باید به آن توجه نمود؛ بنابراین در سطح کلان و ملی، نخبگان و متخصصان هر کشور، مهم‌ترین و با ارزش‌ترین سرمایه‌‌های موجود آن کشور، به حساب می‌آیند و ثروت ملی هر جامعه‌ای از لحاظ فکری و عملیاتی هستند.لذا این پرسش اصلی طرح می‌گردد که چگونه با آسیب‌شناسی منطقه‌ای_ جغرافیایی نقش نخبگان ایرانی در تصمیم‌سازی از دیدگاه سیاستگذاری عمومی این توانایی ایجاد می‌شود که راهکارهای اصلاحی ارائه و تحقق یابد؟ به نظر می‌رسد که نخبگان خصوصاً در دیگر نقاط جغرافیایی ایران که به مرکز دسترس کمتری دارند و با هرگرایش فکری نه نقش انحصارگرایانه دارند و نه اینکه بدون اختیار عمل تابع شرایط محیط هستند بلکه با احاطه بر حیطه تخصصی خود این توان را دارند که در کنار دیگر عوامل راهکارهای تأثیرگذار را در تدوین سیاستهای عمومی جامعه (تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری، سیاست‌گذاری و مرحله عملیاتی) ارائه داده تا تحقق یابند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Regional geopolitical pathology The role of Iranian elites in decision making from a public policy perspective

نویسندگان [English]

  • Seyyed Mohammad Reza Hosseini Ahmadi 1
  • Alireza Golshani 2
  • Esmaeil Shafie 3
1 Department of Political Science, Sharreza Branch, Islamic Azad University, Sharreza, Iran
2 (Ph.D), Assistant Professor, Corresponding author Department of Political Science, Sharreza Branch, Islamic Azad University, Sharreza, Iran
3
چکیده [English]

The geographic extent of Iran has caused the country's policy and administration structure to always be criticized for why the elites, especially the non-centered elites, are not effective; however, the structure has always been criticized, the elites' circulation is more political than professional, but in this area there are always two categories Environmental factors and organizational factors are mentioned that in the first category political, economic, geographical, social, cultural, legal and bureaucratic dominant of society are a part of environmental factors that should be considered in designing structures; therefore, at macro level and National, elite and specialists of each country, the most important and in exchange The country's smallest existing capital is considered, and the national wealth of any society is intellectually and operationally. The main question is how geopolitical pathology of the Iranian elite can make this decision in the public policy perspective. Can corrective solutions be presented and implemented? It seems that the elites, especially in other parts of Iran, who are less accessible to the center, have neither a single monopolistic role in their intellectual domains nor are they subordinate to the conditions of the environment without the exercise of power, but with their own domain, they have the power to, along with other The factors provide effective solutions to the development of public policy (decision-making, decision-making, policy-making, and operational phase) to be realized.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pathology
  • elites
  • regionalism
  • geography
  • public policy
اشتریان، کیومرث(1387)؛ "تعامل نخبگان و سیاست­های دولتی: آسیب‌شناسی اقتدار دولت در ایران از منظر سیاستگذاری عمومیفصلنامه تحلیل و آموزش، شماره سوم.
انصاری، محمد مهدی، برزگر، ابراهیم(1393)؛ " الگوی پرورش و گزینش نخبگان سیاسی در جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه علمی، پژوهشی، پژوهشنامه انقلاب اسلامی، سال چهارم، شماره سیزده، زمستان.
پورسعید، فرزاد(1387)؛ "ساختار و روند تصمیم‌گیری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال یازدهم، شماره دوم، تابستان.
پورمعصوم، علی اصغر(1388)؛ "کانونهای تفکر و نقش آن در تصمیم‌گیری"، فصلنامه پژوهشی، تحلیلی و آموزشی، شماره اردیبهشت.
جعفری سدهی، رضا(1390)؛ "حکمرانی خوب و فساد اداری"، فصلنامه پژوهش، شماره سوم.
جلالی، رضا، غلامی، مهدی(1389)؛ "انسجام فکری نخبگان سیاسی درون حاکمیت و شکل‌گیری ثبات در نظام سیاسی"، فصلنامه علمی پژوهشی و علوم سیاسی، دوره3، شماره 12.
خسروی، محمد علی، شهسواری فرد، شهره(1395)؛ "فرهنگ سیاسی نخبگان حاکم وکارآمدی سازمانهای غیر دولتی جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه دولت پژوهی مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 2، شماره 8، زمستان.
دراکر، پیتر اف (1375)؛ مدیریت آینده دهه 1990و پس از آن، ترجمه عبدالرضا رضایی نژاد، تهران، مؤسسه نشر و خدمات فرهنگی رسا.
رهبری، مهدی(1386)؛ "نخبگان و شکل‌گیری گفتمان توسعه در ایران"، فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست، سال نهم، شماره 22، بهار و تابستان.
زیبا کلام، صادق و همکاران(1390)، "نقش نخبگان سیاسی در توسعه سیاسی ایران"، دانشنامه حقوق و سیاست، شماره 16، پائیز و زمستان.
سالار، محمد(1385)؛ "آسیب شناسی نخبگان"، فصلنامه پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، شماره مرداد.
سراج، شهناز (1386). بررسی علل مهاجرت نخبگان (فرار مغزها) در عرصه فرهنگی - اجتماعی (با تاکید بر دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات، دانشکده مدیریت و اقتصاد، گروه مدیریت امور فرهنگی و برنامه‌ریزی، رشته مدیریت امور فرهنگی و برنامه‌ریزی.
شافیرتز، جی.ام. و کریستوفر پی. بریک(1390)؛ سیاستگذاری عمومی در ایالات متحده آمریکا، ترجمه حمیدرضا ملک‌محمدی، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
شعبانی، زهرا(1391)؛ "مقایسه تأثیرتفکر انتقادی برفرآیند تصمیم‌گیری در نخبگان علمی، اجتماعی"، فصلنامه پژوهش، شماره 10، تابستان.
شورای عالی انقلاب فرهنگی(1391)؛ "سند راهبردی کشور در امور نخبگان"، گزارش نامه شورای عالی، جلسه 48، مهرماه.
شیخ زاده، حسین(1385)؛ نخبگان و توسعه ایران، چاپ اول، تهران، انتشارات باز، مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
طالبی­زیدی، عباسعلی و رضایی، جمشید (1388). بررسی علل مهاجرت نخبگان دانشگاهی از مازندران طی سالهای 1370-1380. فصلنامه مدیریت پژوهشگر، سال ششم، شماره 16، صفحات 68-59.
فلاحی، کیومرث و منوریان، عباس (1387). بررسی عوامل مهاجرت نخبگان (سرمایه­های انسانی) و ارائه راهبردهای مناسب برای پیشگیری از این پدیده، فصلنامه دانش و توسعه، سال پانزدهم، شماره 24، صفحات 136-107.
قاسمی، حاکم(1383)؛ "نقش نخبگان درفرآیند تصمیم سازی و تصمیم‌گیری"، فصلنامه پژوهشی تحلیلی و آموزشی مجلات تخصصی نور، شماره یازده و دوازده، پائیز و زمستان.
قریب، حسین(1390)؛ بررسی کارکردهای انواع عقل در سیاستگذاری عمومی جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
قلی، علی رضا(1390)؛ جامعه شناسی نخبه کشی، تهران، نشرنی.
کن ذیر، ایرنه (1369). کارگردانی دگرگونی، توسعة سیاسی در جهان سوم. ترجمه احمد تدین. نشر سفیر.
مباشری بهجت آبادی، موسی(1393)؛ "نقش نخبگان سیاسی در ایجاد سنتهای سالم سیاسی"، فصلنامه پژوهشی، تحلیلی و آموزشی، خرداد ماه.
مدنی، امیرباقر (1375). ویژگیهای ساختاری و رفتاری در نظام اداری ایران؛ همایش، تهران: ‌دانشگاه شهید بهشتی.
موحدی، محمد ابراهیم، عرف، جمال(1392)؛ "عوامل اجرائی موثر بر احساس امنیت سیاسی نخبگان سیاسی کشور" فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 59، بهار.
موسوی زاده، علیرضا(1383)؛ "نخبگان سیاسی و تئوری قدرت"، فصلنامه پژوهشی، تحلیلی و آموزشی راهبرد، شماره سی و یکم، بهار.
گلشنی، علیرضا و کیانی­زاده، میثم (1395)؛ "شناسایی ویژگی‌های شخصیتی سیاست‌گذاران مبتنی بر مدیریت جهادی"، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 72، پاییز.
واین پارسونز(1394)؛ "مروری بر سیاستگذاری عمومی"، دفتر مطالعات بنیادین حکومتی. شماره آبان.
وزارت جهاد کشاورزی(1391)؛ اصول تصمیم سازی و تصمیم‌گیری، دفتر پژوهش وزارت جهاد کشاورزی.
Wayne Parsons, 1995. Public policy: An Introduction to the Theory and Practice of Policy Analysis, Publisher: Edward Elgar, the University of Michigan.
Yahezel Dror, . Public Policy- Making Re- examined, Part IV,An Optional Model of Public 1968 PolicyMaking, San Francisco, Chandler
Beechler, S., & Woodward, I. C. 2009. The global “war for talent”. Journal of International Management, Vol. 15, pp. 273–285.