تبیین چگونگی شکل گیری و روند توسعه سکونتگاه های شهری(مطالعه موردی: شهر منجیل)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، ایران

2 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

بافت و ساختار شهرهای امروزی حاصل فرآیندی است که از سال های بسیار دور آغاز شده و تحت تاثیر نیروهای مختلفی از قبیل زمان، نیروهای اداری، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی شکل گرفته است. این ساختار و بافت جواب گوی دوره های گوناگون تاریخی بوده و در واقع شهر محل تجلی نیازها و اراده ساکنان آن است. پژوهش حاضر تلاشی است در جهت شناسایی فرایند شکل گیری و تکوین شهر منجیل و روند تغییرات اراضی طی سالهای 1377 الی 1393 در گذر زمان است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است، بدین منظور با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به جمع آوری داده ها پرداخته و جهت استخراج کلاسهای طیفی از شبکه عصبی مصنوعی و مدل تغییرات زمین در نرم افزار ادریسی و سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که روند تغییرات سایر کاربریها به نفع اراضی ساخته شده با بیشترین میزان تغییرات از 202 هکتار در سال 1377 به 405.3 هکتار در سال 1393 رسیده است. عواملی چون قرار گرفتن در محور ارتباطی رشت – قزوین، وجود سد منجلیل و رودخانه های پرآبی چون سپید رود، وجود پادگان های نظامی و نیرگاههای بادی در این منطقه از مهمترین عوامل تاثیر گذار در شکل گیری و توسعه شهر منجیل در طول تاریخ بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining The Manner of Formation and Process Development Urban settlements(Case Study: Manjil City)

نویسندگان [English]

  • shahram Amirentekhabi 1
  • Mina Hasanlo 2
1 Faculty member of Payam Noor University, Iran
2 M.Sc of Geography and Urban planning, Payam Noor University, Iran
چکیده [English]

The texture and structure of today's cities are the result of a process which has been started since many years ago and it has been formed under the influence of different powers such as time and official, economic, political and social powers. These structure and texture are responsible for various historical courses and in fact the city is the emerging place of its inhabitants' need and will. The present study is an attempt to identify the process of formation and development of land in the years 1377 to 1393 Manjil and trends in the course of time. Descriptive research - analysis, in order to use the library and documentary studies to collect data and to extract the spectral classes of artificial neural network model and the changes in Idris and GIS software is used. The results of this study showed that the changes made by other applications to benefit the maximum rate of change of 202 hectares of land in 1377 to 405.3 hectares is of the year 1393. such as being located in Rasht- Qazvin communication road, the existence of Manjil dam and rivers with high water, garrison and wind powerhouse in this region are the most effective factors in formation and development of Manjil during history.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Structure
  • Urban Development
  • Urban Texture
  • City of Manjil

مراجع

اردشیری، مهیار و همکار(1385) تنوع، همگرایی و مشارکت در طراحی و ساخت مراکز شهری، کنگره بین المللی طراحی شهری، اصفهان.
باقری، مهدیه و همکار(1390) نابرابری اقتصادی و شکل گیری و رشد سکونتگاههای غیر رسمی در شهرها- با تاکید با مورد ایران، فصلنامه توسعه شهری، تهران: 160-152
بذرگر، محمدرضا(1382) شهرسازی و ساخت اصلی شهر، انتشارات کوشامهر، شیراز.
حسین زاده دلیر، کریم(1380) برنامه ریزی ناحیه ای، انتشارت سمت.
خلیل آباد، حسین و همکاران(1389) نقش تاریخی وقف در شکل گیری شهر اسلامی، فصلنامه علمی و پژوهشی شهر اسلامی و ایرانی: 42-30
راجرز، ریچارد (1387) عینیت در معماری، ترجمه عدیلی، انتشارات همام، تهران.
رهنمایی، محمد تقی(1369) مجموعه مباحث و روشهای شهر سازی ،( جغرافیا) وزارت مسکن وشهر سازی.
شکویی، حسین(1373)دیدگاههای نو در جغرافیای شهری ، انتشارات سمت.
شیعه، اسماعیل(1380 ) مقدمه ای بر مبانی برنامه ریزی شهری ، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
فرهودی، رحمت الله(1386) چگونگی شکل گیری شهر پاکدشت، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی: 155
قلی پور آریان و همکاران(1390) بررسی عوامل موثر در شکل گیری و توسعه موثر شهری، نشریات هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی: 46-37.
مک نیل، پاتریک(1376) روش های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه ی محسن ثلاثی-تهران: نشر آگاه.
یوسفی فر، شهرام(1390)الگوهای پیدایش شهر و شهرنشینی در تاریخ ایران، تاریخ ایران، شماره  5/64 .
Bentley, Ian (1999). Urban transformations,  power and urban design, Routledge, USA & Canada.
Buzbee, W. (2004).Urban Sprawl, Federalism, and the Problem of Institutional Complexity. Fordham Law Review, 68, 57
Elnazir, R, at .el(2004), Satellite remote sensing for urban growth assessment in Shaoxing City, Zhejiang Province, Journal of Zhejiang University Science, 2004 5(9) : 1095 – 1101.
Ellin, Nan (2006), "Integral Urbanism", Architectural Press, New York.
Fiske, John (1993), "Power Plays, Power Works",ISBN 0860916162.
Mc Gill, ronald (1998). Urban management in developing countries. Cities.Vol,1.No 6.  21. -Neuman, N. (2004). Fiscal Impacts of Alternative Land Development Patterns in Michigan: the Costs of Current Development verses,Compact Growth Prepared for the Southeast Michigan Council of Governments.
Punia, M. Singh. L. (2012), Entropy Approch for Assessment of Urban Growth : A Case Study of Jaipur, INDIA, J indian Soc Remote Sens (2012) 40(2) : 231 – 244.
Richard, peiser(2002) “ Decomposing urban sprawl”. Town planning Review. Liverpool. Vol,  172.No3.
Xiao, Jieying at el (2006), Evaluating urban expansion and land use change in Shijiazhuang, China, By using GIS and remote sensing, Landscape and Urban Planning 75(2006) 69-80
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 9، شماره 36
آذر 1398
صفحه 807-826

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار