نقش مدیریت شهری در بهسازی بافت‌های فرسوده شهری (مورد: شهر سراوان)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد بین‌الملل چابهار، دانشگاه آزاد اسلامی، چابهار، ایران

2 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

چکیده

موضوع بهسازی بافت های فرسوده شهرها در یکی دو دهه اخیر مورد توجه برنامهریزان و مدیران شهری قرار گرفته و کم و بیش اقدامهایی هم در این زمینه انجام شده است، و با شناخت نیازها، تنگناها، توانها و فرصتهای احیای بافت فرسوده از طریق تشریک مساعی و توانمندسازی ساکنین به ایجاد محیطی شایسته برای سکونت ساکنین محلی اقدام کرده اند. بهسازی بافتهای فرسوده میتواند ارزش کالبدی را ارتقاء داده و رغبت شهروندان به سکونت در آن افزایش دهد. در این راستا هدف از پژوهش حاضر نقش مدیریت شهری در بهسازی بافت‌های فرسوده شهری سراوان میباشد. پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، یک پژوهش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید، کارشناسان و متخصصان حوزه مورد بررسی میباشد که با استفاده از تکنیک دلفی، ۲۰ نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش به منظور سنجش و تجزیه و تحلیل از مدل های TOPSIS فازی و AHP، استفاده شده است. نتایج تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) فازی نشان داد شاخص بازآفرینی شهری با وزن نرمال ۴۰۸/۰ از بیشترین اولویت را بهسازی بافت‌های فرسوده شهری دارد. همچنین نتایج تکنیک تاپسیس فازی نشان داد، استراتژی بازآفرینی شهری دارای بالاترین وزن بوده و در جایگاه اول قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Urban Management in Improvement of Worn-out Urban Tissues (Case: Saravan City)

نویسندگان [English]

  • majid namatollahi 1
  • Mahmoud Reza Anvari 2
  • maryam karimianbastani 2
1 Department of Geography and Urban Planning, Chabahar International Branch, Islamic Azad University, Chabahar, Iran
2 Department of Geography and urban planning, Zahedan branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

The issue of improving the worn-out structures of cities has been considered by urban planners and managers in the last one or two decades, and more or less measures have been taken in this regard, and by recognizing the needs, bottlenecks, capabilities and opportunities to revive the worn-out tissue through joint efforts and empowerment of residents, they have created a suitable environment for local residents to live. Improvement worn tissue can promote physical value and the willingness of citizens to live in that increase. In this regard, the purpose of this study is the role of urban management in improving the worn-out urban tissues of Saravan. The present study is a descriptive-survey research in terms of purpose in the field of applied research and based on its nature and method. The statistical population of the study includes professors, experts and specialists in the field under study. Using Delphi technique, 20 people were selected as the sample population. In this research, fuzzy TOPSIS and fuzzy AHP models have been used to measure and analyze. The results of fuzzy hierarchical analysis (AHP) technique showed that the urban regeneration index with a normal weight of 0.408 has the highest priority of improving urban worn-out tissues. Also, the results of fuzzy TOPSIS technique showed that the urban regeneration strategy has the highest weight and is in the first place.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Worn texture
  • urban management
  • improvement
  • Urban regeneration
  • Saravan city
اکبرپورسراسکانرود، محمد، پوراحمد، احمد، عمران­زاده، بهزاد(1390)، ارزیابی میزان مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت­های فرسـوده، نمونه موردی: محله سیروس تهران، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دوره 16، شماره 36.
آقاصفری، عارف، حاتمی نژاد، حسین، پوراحمد، احمد، رهنمایی، محمدتقی، منصوری، سیدامیر، کلانتری خلیل آبـاد، حسـین(1389)، بررسی نوسازی و بهسازی بافت فرسوده محله شهید خوب بخت تهران، فصلنامه مطالعـات شـهر ایرانـی اسلامی، دوره 1، شماره 1، صص 59-71.
تقی زاده مطلق، محمد (1379)، چالش‌های اقتصادی محله‌های تاریخی شهر، دوره 1، شماره 2.
تقی­زاده مطلق، محمد(1378)، چالش های اقتصادی محله‌های تاریخی شهر، فصلنامه هفت شهر، 1(2), صص 29-49.
حق­پناه، یعقوب، ادیبی سعدی نژاد، فاطمه، ابوذری، پانته آ، کریمی، ببراز(1390)، بررسی نقش مدیریت شهری و شهرداری­ها در احیاء بافتهای فرسوده شهری، نخستین همایش ملی آرمان شهر ایران، شهر نور.
رهنما، محمدرحیم(1375)، معرفی و ارزیابی تئوری اصالت بخشی در فرآیند احیای بافت­های قدیم شهری (نمونه: محله سرشور مشهد، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره پیاپی 42، صص 72-91.
رهنما، محمدرحیم؛ عباس زاده، غلام (1384)، اصول، مبانی و مدل‌های سنجش فرم کالبدی شهر، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد،
زیاری، کرامت اله، ده چشمه، مصطفی، پوراحمد، احمد، قالیباف، محمدباقر(1389)، اولویت بخشی به ایمن سـازی بافـت فرسوده کلان شهر کرج با استفاده از مدل ارزیابی چندمعیاری، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 44، شماره 79، صص 1-14.
سازمان آب و هواشناسی(1398)، نتایج ایستگاه سراوان.
سازمان آمار کشور(1395)، نتایج سرشماری سال 95.
سالنامه آماری استانداری سیستان و بلوچستان(1397)، استانداری سیستان و بلوچستان.
سجادی، ژیلا، پورموسوی، سیدموسی، اسکندرپور، مجید(1390)، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شـهری بـا تأکیـد بـر مشارکت مردمی مطالعه موردی: محله دولاب تهران، فصلنامه آمایش محیط، دوره 4، شماره 14، صص 143-164.
سرور، رحیم (1390)، بررسی ظرفیت­های بافت فرسوده و توانمندسازی آن مطالعه موردی: شهر بافق، فصلنامه جغرافیا، سال 9، شماره 3، صص 101-124.
سلیمانی، محمد، زنگانه، احمد، زمانی، صادق(1392)، ساماندهی بافت های مساله دار شهری با رویکرد توسعه محله ای با استفاده از مدل SWOT و ماتریس (SQPM) (نمونه: محله صابون پزخانه منطقه 12 شهر تهران)، نشریه فصل نامه جغرافیایی چشم انداز زاگرس، دوره 5، شماره 15، صص 161-180.
شماعی، علی و پوراحمد، احمد(1384). بهسازی و نوسازی شهری از دید علم جغرافیا، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
غیائی، محمدهادی، پرتوی، پروین، بهتاش، محمدرضا(1392)، چارچوب تحلیلی و باززنده سازی محلات تاریخی (نمونه موردی: محله بازار شاه کرمان)، مجله مرمت و معماری ایران (مرمت آثار و بافت‌های تاریخی و فرهنگی)، سال 3، شماره 6، صص 1-26.
لطفی، صدیق، ملکشاهی، غلامرضا، مهدوی، مهدیه(1389)، برنامه­ریزی راهبردی به منظور بهسازی بافت­های فرسـوده شـهری نمونه مورد مطالعه: شهر بابل، فصلنامه جغرافیای انسانی، سال 3، شماره 1، صص 193-206.
محمودی‌نژاد، هادی، آذروش، ارشیا(1398)، برنامه‌ریزی تجدید حیات بافت فرسوده شهر سمنان با رویکرد توسعه پایدار، ششمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری، تهران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی.
نادری مغانجوقی، افسانه(1398)، تدوین راهبردهای تجدید حیات شهری در راستای ساماندهی بافت‌های فرسوده (مورد مطالعه: شهرک صادقیه منطقه ۱۸ شهرداری تهران)، اولین کنفرانس بین‌المللی و دومین کنفرانس بین‌المللی به سوی شهرسازی، معماری، عمران و هنر دانش بنیان، تهران، دانشکده عمران، معماری و هنر دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
Marie Buregeya, J, Loignon, Ch, Brousselle, A, (2020), Contribution analysis to analyze the effects of the health impact assessment at the local level: A case of urban revitalization, Evaluation and Program Planning, Volume 79, April 2020.
Rokiwan, G. (2011), The Life style in urban planning, European Experience, Newcastle university
Rosemary, D. (2005), Towards indicators of sustainable development for firms: A productive efficiency perspective”, Ecological Economics