نقش توسعه حقوق پزشکی در توسعه پایدار جغرافیای انسانی؛ مطالعه موردی مسئولیت مدنی پزشک در باروری‌های پزشکی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد تمام و همکار علمی گروه فقه پژوهشکدة امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار عضو هیات علمی و عضو گروه حقوق و اخلاق پزشکی و زیست فناوری پژوهشگاه رویان

چکیده

مسئولیت در قبال سلامتی انسان‌ها و داشتن جامعه سالم یکی از شرایط اصلی توسعه پایدار جغرافیایی- انسانی است. بی شک عوامل بسیاری در این مساله تاثیر گذارند که توسعه حقوق پزشکی یکی از مهم‌ترین این عوامل محسوب می شود. تعهد در برابر سلامتی انسان ها و مراقبت از سلامتی نسل‌های آینده گامی اساسی به سوی شکل‌گیری ملتی توسعه یافته و مسئول در قبال محیط جغرافیایی است. هدف این مقاله عبارت است از بررسی نقش توسعه حقوق پزشکی در توسعه پایدار جغرافیای انسانی با تاکید بر مسئولیت مدنی پزشک در باروری‌های پزشکی است. سوال اصلی مقاله این است که توسعه حقوق پزشکی چه نقشی در توسعه پایدار جغرافیای انسانی دارد؟ روش این مقاله کیفی است. داده‌های مقاله از منابع کتابخانه ای گردآوری خواهند شد. شیوه تحلیل یافته های پژوهش نیز توصیفی- تحلیلی است. نتایج مقاله نشان می‌دهد که حفاظت و حمایت از سلامتی انسان ها در چارچوب نظامات حقوقی نقش مهمی در توسعه پایدار جغرافیای انسانی دارد. از منظر حقوقی‌، پزشک وظایف معینی را ارائه می دهد ودانش خود را در جهت حل مشکلات بهداشتی و درمانی مردم به کار می گیرد و باید در برابر چهار نوع مسؤولیت پاسخگو باشد: مسؤولیت اخلاقی‌، مسؤولیت مدنی‌(جبران خسارت توسط پزشک‌)، مسؤولیت انتظامی‌(نقض قوانین و مقررات صنفی و حرفه ای) و مسؤولیت کیفری‌(ارتکاب جرم بر اثر فعل یا ترک فعل).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role of medical law development in the sustainable development of human geography; A case study of physician civil liability in medical fertility

نویسندگان [English]

  • Nahid Boroumand 1
  • Seyyed Mohammad Mousavi Bojnourdi 2
  • Mohammad Azin 3
1 PhD student in Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Full Professor and Scientific Fellow of the Department of Jurisprudence of Imam Khomeini Research Institute and the Islamic Revolution, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Member of the Faculty and Member of the Department of Law and Medical Ethics and Biotechnology, Royan Research Institute
چکیده [English]

Responsibility for human health and having a healthy society is one of the main conditions for sustainable geographical-human development. Undoubtedly, many factors influence this issue, and the development of medical law is one of the most important factors. Commitment to human health and caring for the health of future generations is a fundamental step towards the formation of a developed nation responsible for the geographical environment. The purpose of this article is to investigate the role of medical rights development in the sustainable development of human geography with emphasis on physician civil liability in medical fertility. The main question of the article is what role does the development of medical law play in the sustainable development of human geography? The method of this article is qualitative. Article data will be collected from library sources. The method of analysis of research findings is also descriptive-analytical. The results of the article show that the protection and protection of human health within the framework of legal systems has an important role in the sustainable development of human geography. From a legal point of view, the doctor performs certain duties And uses its knowledge to solve people's health problems and must be held accountable for four types of responsibilities: Moral liability, civil liability (compensation by a physician), disciplinary liability (violation of trade union and professional rules and regulations) and criminal liability (committing a crime due to an act or omission).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Medical Law
  • Sustainable Development
  • Human Geography
  • Civil Liability
امامی، ح؛(1375)­، حقوقمدنی، تهران، انتشارات اسلامیه.
آقایی، م؛(1390)­، اصطلاحات حقوقی، تهران، انتشارات خط سوم، چاپ پنجم.
باریکلو، ح؛(1393)­، مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات میزان، چاپ پنجم.
بادینی، ح؛(1384)­، فلسفه مسولیت مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ اول.
بجنوردی، م؛(1392)­، قواعد فقهیه، تهران، انتشارات مجد، چاپ سوم.
پایدار، ح؛(1378)­، چران انسان متعهد و مسؤول است؟ تهران، انتشارات فرهنگ اسلامی.
جعفری لنگرودی، م؛­(1378)، ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ دهم.
جعفری لنگرودی، م؛(1388)­، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات گنج دانش، چاپ چهارم.
حسینی نژاد، ح؛(1389)­، مسؤولیت مدنی، تهران، انتشارات مجد، چاپ اول.
حکمت‌نیا، م؛(1389)­، مسؤولیت مدنی در فقه امامیه، تهران، انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
حیاتی، ع؛ (1392)، مسؤولیت مدنی، تهران، انتشارات میزان، چاپ اول.
داراب پور، م؛ 1387، التزام‌های خارج از قرارداد، تهران، انتشارات مجد.
داورزنی، م؛(1395)­، پزشک خانواده در آیینه فقه و حقوق، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد خوارزمی، چاپ اول.
دهخدا، ع؛(1377) ، فرهنگ دهخدا، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
دیلمی، 1؛(1389)­، حسن نیت در مسؤولیت مدنی، تهران، انتشارات میزان، چاپ اول.
رادمهر، غ؛(1396)­، مسئولیت پزشک در فقه و حقوق، تهران، انتشارات چراغ دانش، چاپ اول.
رضانیا معلم، م، ­(1382)، نظریه‌ها ، قوانین و مبانی مشروعیت باروری های پزشکی، مجله رهنمون ، شماره 2-3-4.
ره‌پیک، ح؛(1392)­، حقوق مسؤولیت مدنی و جبران ها، تهران، انتشارات خرسندی، چاپ اول.
زراعت، ع؛(1388)­، قواعد فقه مدنی، تهران، انتشارات جنگل، جاودانه، چاپ اول. سنهوری، ع، (مترجمین دادمرزی و کیان )، 1390، دوره حقوقتعهدات، قم ، انتشارات دانشگاه قم .
شامبیاتی، هـ؛(1392)، قانون مجازات اسلامی، تهران، انتشارات مجد.
شهابی، م؛(1341)­، قواعد فقه، تهران، انتشارات فرید ، چاپ پنجم.
شهیدی، م؛(1392)­، سقوط تعهدات، تهران ، انتشارات عصر حقوق.
شهیدی ، م ، (1379)­، آثار و قراردادها ، تهران ، انتشارات عصر حقوق.
صالحی، ح؛(1391)­، مسؤولیت مدنی ناشی از درمان، تهران، انتشارات حقوقی، چاپ اول.
صفایی- رحیمی، ح- ح؛(1391)­، مسرولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)، تهران، انتشارات سمت، چاپ چهارم.
عباسی، م؛(1382)­، جرائم پزشکی و صلاحیت محاکم، تهران.، لنتشارات حقوقی ، چاپ اول .
عباسی، م؛(1388)­، مسئولیت پزشکی، تهران، انشارات حقوقی، چاپ اول.
عباسی ، م(1383)، حقوق پزشکی ، تهران ، انتشارات حقوقی ، چاپ اول .
عمید، ح؛(1372)­، فرهنگ فارسی عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ دهم.
قاسم‌زاده، م؛(1388)­، الزام ها و مسئولیت مدنی بدون قرارداد، تهران، انتشارات میزان، چاپ هشتم.
کاتوزیان، ن؛(1378)­، الزام‌های خارج از قرارداد (مسئولیت مدنی)، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ هشتم.
کاتوزیان، ن؛(1378)­، قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت سهامی انتشار.
کاتوزیان، ن؛(1387)­، مسئولیت‌های خاص و مختلط (مسئولیت مدنی)، تهران، انتشارات دانشگاه تهران
چاپ هشتم.
کاتوزیان، ن؛(1378)­، مقدمه علم حقوق، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ بیست و چهارم.
کاتوزیان­، (1378)­، الزام های خارج از قرارداد (ضمان قهری )، تهران انتشارات دانشگاه تهران .
کاتوزیان، ن؛(1383)­، بایسته‌های حقوق جزای اسلامی.
کاتوزیان، ن؛ (1395)، وقایع حقوقی (مسئولیت مدنی)، تهران، شرکت سهامی انتشار، چاپ نوزدهم.
گرجی، ق؛(1382)­، دیات، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
گلدوزیان، ا؛(1378)­، حقوق جزای عمومی، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ ششم.
لطفی، ا؛(1385)­، قواعد فقه مدنی، تهران، انتشارات وزارت امورخارجه، چاپ پنجم.
محقق داماد، م؛(1391)­، فقه پزشکی، تهران، انتشارات حقوقی، چاپ دوم.
محقق داماد، م؛(1393)­، قواعد فقه، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ چهل و سوم.
محمدی، ح؛(1377)­، قواعد فقه، تهران، انتشارات دادگستر، چاپ سوم.
مشایخی، ق؛(1383)­، قاعده‌های فقهی، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.
مطیعی، ا؛(1395)­، اسباب معافیت و سقوط مسئولیت مدنی پزشکان، تهران، انتشارات مجد، چاپ اول.
معین، م؛(1371)­، فرهنگ فارسی معین، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ هفتم.
نائب زاده ، ع ، (1380)­، بررسی حقوقی روش های نوین باروری مصنوعی، تهران ، انتشارات مجد ، چاپ اول .
ولایی، ع؛(1387)­، قواعد فقهی، تهران، انتشارات دارالفکر، چاپ اول.
هاشمی، ا؛(1389)­، دامنه مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، چاپ اول.
یزدانیان، ع؛(1386)­، قواعد عمومی مسئولیت مدنی، تهران، انتشارات میزان، چاپ اول.
ابراهیم مصطفی، الزبات، ا- ا، (1410)، استانبول، چاپ دارالدعوه.
ابن فارس، ا؛(1404)­، معجم مقاییس اللغه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
ابن منظور، م؛(1414)­، لسان العرب، بیروت، دارالفکر، چاپ سوم.
ابنا بسطام، ع؛(1411)­، طب الأئمه، قم، دارالشریف الرضی، چاپ دوم.
بسام، م ، (1404)­، المسؤولیه الطبیه المدنیه و الجزائیه ، بیروت ، دارالإیمان.
اردبیلی، ا؛(1403)­، مجمع الفائده و البرهان...، قم، انتشارات اسلامی وابسته به حوزه علمیه قم، چاپ اول.
اصفهانی، ح؛(1412)­، مفردات، لبنان، دارالعلم، چاپ اول.
اصفهانی ، م-ح ، (بی­تا)، کتاب الإجاره ، نجف .
اصفهانی، ف؛(1410)­، قاعده لاضرر، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به حوزه علمیه قم، چاپ اول.
انصاری، م؛(1410)­، المکاسب المحشی، قم، دارالکتاب، چاپ سوم.
انصاری ، م ، (1415)­، المکاسب ، قم ، کنگره بزرگداشت شیخ انصاری ، چاپ اول .
بسام، م؛(1404­، المسؤولیه الطبیه المدنیه و الجزائیه، بیروت، دارالایمان،
جُر، خ؛(1372)­، المعجم العربی الحدیث، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ چهارم.
جزری (ابن اثیر) ، م ، (بی تا)، النهایه ، قم ، مؤوسسه اسماعیلیان ، چاپ اول .
جوهری، ا؛(1410)­، الصماح، بیروت، دارالعلم للملابین، چاپ اول.
حائری، ع؛(1418)­، ریاض المسائل، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول.
حکیم، م؛( بی‌تا)­، نهج الفقاهه، قم، انتشارات 22 بهمن، چاپ اول.
حلی، ح؛(1415)­، بحوث فقهیه، قم، مؤسسه المنار، چاپ چهارم.
 حلی ، ح ، (1388)­، تذکره الفقهاء، قم ، مؤوسسه آل لبیت ، چاپ اول.
حلی ، م ، (1410)­، السرائر ، قم ، دفتر انتشارلت اسلامی ، وابسته به حوزه علمیه قم ، چاپ دوم .
خراسانی، ک؛(1409)­، کفایه الاصول، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول.
خمینی، ر؛(1420)­، الرسائل العشره، قم، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول.
خمینی، ر؛(1425)­، تحریرالوسیله، قم، نشر انتشارات اسلامی، وابسته به حوزه علمیه قم، چاپ 21.
خمینی ، ر ، (1421)­، البیع، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، چاپ اول .
خویی ، ق، (1410)، تکمله المنهاج الصالحین، قم ، نشر مهر ، چاپ بیست وهشتم .
خویی، ق؛ بی‌تا، مصباح الفقاهه.
شرتونی، س؛(1403)­، أقرب الموارد، قم ، انتشارات کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی.
شهید اول، م؛(1412)­، اللمعه الدمشقیه، قم؛ دارالفکر، چاپ دوم.
شهید ثانی، ز؛ 1373، الروضه البهیئه، نشر مکتب الإعلام الاسلامی، چاپ هشتم.
شهید ثانی، ز؛(1413)­، مسالک الافهام، قم، المعارف الاسلامیه، چاپ اول.
صفی پور، ع؛(1377) ، منتهی الارب، انتشارات صناعی.
طباطبایی یزدی، ک؛(1409)­، العروه الوثقی، بیروت، موسسه الأعلمی للمطبوعات، چاپ دوم.
طبری، ح؛(1412)­، مکارم الاخلاق، قم، دارالشریف الرضی، چاپ چهارم.
طریحی، ف؛(1416)­، مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ دوم.
عاملی، م؛(1409)­، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول.
عاملی، ی؛(1413)­، الإصطلاحات الفقهیه فی الرسائل العلمیه، بیروت، دارالبلاغه و النشر و التوزیع، چاپ اول.
فاضل لنکرانی، م؛(1416)­، القواعد الفقهیه، قم، چاپخانه مهر، چاپ اول.
فراهیدی، خ؛(1410)­، العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم.
فیروزآبادی، م؛(1371)­، قاموس المحیط، بیروت ، دارالجلیل.
فیّومی، ا؛(1405)­، المصباح المنیر، قم، منشورات دارالرضی، چاپ اول.
قمی (حسینی روحانی)­(1412)، فقه الصادق، قم، دارالکتاب، چاپ اول.
کاشف الغطاء (نجفی)، م- ح؛(1359)­، نجف، المکتبه المرتضویه، چاپ اول.
گیلانی (رشتی)، ح؛ بی‌تا، الغصب
محقق حلی، ق؛(1412)­، شرایع الاسلام، قم، نشر امیر، چاپ سوم.
مراغه ای، ع؛(1417)­، العناوین، قم، انتشارات اسلامی، چاپ اول.
مکارم شیرازی، ن؛ 1411، القواعد الفقهیه، قم، مدرسه امیرالمؤمنین، چاپ سوم.
موسوی بجنوردی، (1430)­، القواعد الفقهیه، قم، انتشارات دلیل، چاپ چهارم.
نجفی، م- ح؛(1404)­، جواهر الکلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم.
نراقی، ا؛(1417)­، عوائد الایام، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول.
خوانین‌زاده، م-ح؛(1395)، مسئولیت پزشک و ادله فقهی، دانشگاه علامه طباطبایی.
 شاکری گلپایگانی، طوبی(1394)، باروری‌های پزشکی و بررسی مبانی فقهی، فصلنامه حقوق پزشکی، شماره سی و پنجم.
موسوی- العبدخانی، ع-س؛(1396)­، تلقیح مصنوعی از منظر فقه و حقوق، مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوقی، شماره سی وپنجم.
منابع لاتین
Dov.Fox , Reproductive Negligence.2017.
Gerard.Letterie , Outcomes of medical malpractice claims in assisted reproductive technology over a 10- year period a single carrie ,2017.
Andrews, Lori (1992). "Torts and the Double Helix: Malpractice Liability for Failureto Warn of Genetic Risks". Houston Law Review
Turpin v. Sortini, 31 Cal. 3d 220 (1982).
-Keel v. Banach, 624 So.2d (Ala. 1993).
Vera Lúcia Raposo , Wrongful Birth and Wrongful Life Action
(The Experience in Portugal as a Continental Civil Law.2010.
Matthew O. Jannol (2004). "Wrongful Life and Pragmatic Justice in Light of Changing Societal Values: Turpin v. Sortini". Tort Stories – Student Papers from 2003–04. Steve Sugarman; UC Berkeley School of Law. Archived from the original (doc) on February 21, 2015. Retrieved March 28, 2017.