ارزیابی معماری تاثیرگذار بر ارتقای تعاملات انسانی مبتنی بر جغرافیای زیستی (نمونه موردی: مجتمع های مسکونی منتخب شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

2 دانشیار معماری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

3 استادیار معماری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

چکیده

فضای باز میان ساختمان ها که جوهره ی اصلی مجموعه های مسکونی است، می توان فضایی سرزنده باشد که مردم داوطلبانه و با رغبت در آن حضوری همیشگی می یابند. این حضور مزیت هایی به دنبال دارد که باعث شکوفایی و رشد زندگی جمعی می شود. برای ایجاد تعاملات انسانی مبتنی بر جغرافیای زیستی بحث تعامل فضا و محیط با مردم و تاثیر آن در شکل گیری تعاملات انسانی مبتنی بر جغرافیای زیستی مورد بررسی قرار گرفت. تعامل فضا با مردمی که همان عوامل محیطی می باشد در قالب سه عامل، کالبدی، معنایی و عملکردی تقسیم بندی شد. نمونه موردی، پرسش شوندگان به صورت تصادفی از 10 مجتمع مسکونی منتخب تهران انتخاب گردیدند که از حدود 1000 پرسشنامه توزیع شده حدود 315 عودت داده شد و در نهایت اطلاعات مربوط به بخش فیزیکی و کالبدی به صورت پرسشنامه و مصاحبه از کاربران انجام شد. سپس با کمک آزمون تی در نرم‌افزار spss رابطه بین میزان تعاملات انسانی مبتنی بر جغرافیای زیستی و شرایط فضای باز مسکونی تبیین شد. با توجه سطح معنی داری آزمون ملاحظه شد میان عوامل موثر بر تعاملات اجتماعی از نظر افراد اختلاف معنی داری وجود دارد (P<0.05). از میان عوامل، عوامل کالبدی بیشترین تاثیر و عوامل عملکردی کمترین تاثیر را در مقایسه با سایر عوامل داشتند. با توجه به نتایج عنوان شده، پررنگ بودن عوامل کالبدی بر نقش معمار به عنوان طراح فضا تاکید می کند و طراحان با توجه به این ویژگی ها در طراحی فضا منجر به ارتقای تعاملات و حس رضایتمندی ساکنان گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of effective architecture on promoting human interactions based on biogeography (Case study: Selected residential complexes in Tehran)

نویسندگان [English]

  • Farzad Ahmadi 1
  • Saeed Mirriahi 2
  • Vadiheh Molasalehi 3
1 PhD Student in Architecture, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
2 Associate Professor of Architecture, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
3 Assistant Professor of Architecture, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
چکیده [English]

The open space between buildings, which is the essence of residential complexes, can be a lively space in which people voluntarily and willingly find a permanent presence. This presence has advantages that lead to the flourishing and growth of collective life. To create human interactions based on biogeography, the discussion of space and environment interaction with people and its impact on the formation of human interactions based on biogeography was examined. The interaction of space with people, which are the same as environmental factors, was divided into three factors: physical, semantic and functional. Case study, the respondents were randomly selected from 10 selected residential complexes in Tehran, of which about 315 were returned from about 1000 distributed questionnaires, and finally the information about the physical part was done in the form of questionnaires and interviews with users. Then, with the help of t-test in SPSS software, the relationship between the amount of human interactions based on biogeography and residential open space conditions was explained. According to the significance level of the test, there was a significant difference between the factors affecting social interactions in terms of individuals (P <0.05). Among the factors, physical factors had the most impact and functional factors had the least impact compared to other factors. According to the mentioned results, the boldness of physical factors emphasizes the role of the architect as a space designer, and the designers, according to these features in the design of the space, lead to the promotion of interactions and a sense of satisfaction of the residents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Architecture
  • human interactions
  • physical factors
  • Tehran complexes
  • human geography
برنون، وحیده، براتی، ناصر، شاهچراغی، آزاده. (1399). شناسایی ابعاد عینی-ذهنی مرز محله؛ درسهایی از یک تحلیل کیفی با مطالعه ی دو نمونه از محلات شهر تبریز. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای10(3-2), 979-993.
بلالی اسکویی، آزیتا، دهقان، سمانه. (1398). تبیین مولفه های موثر در باز طراحی فضاهای فرهنگی – تاریخی در راستای توسعه صنعت گردشگری شهری با مطالعه موردی میراث تاریخی و فرهنگی شهرستان ارومیه. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای 10(1-1), 377-396.
بهزادفر، مصطفی؛ شکیبا منش، امیر.2013. جایگاه راهنماهای طراحی در فرایند طراحی شهری. مجله آرمان شهر، 1: 1-16.
پارسی، حمیدرضا.2002. درک محتوای فضای شهری. مجله هنرهای زیبا، 11: 41-49.
پوررمضان، ابراهیم، نبی بیدهندی، غلامرضا، گیوه چی، سعید، نامی، محمد حسن. (1397). بررسی نقش مولفه های مدیریت شهری در گسترش کالبدی شهر– مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای), 8(4), 427-434.
تیربند، مجید، نجاتیان، اسلام، بهمنیاری، سحر. (1395). نقش پارک‌‌های کودک در هویت بخشی اجتماعی به فضاهای شهری (مطالعه موردی: پارک محله راهنمایی شهر یاسوج). فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای), 6(2), 113-121.
خراسانی زاده، فرنوش، صابری، حمید، مومنی، مهدی، موسوی، میرنجاف.2019. مقایسه تطبیقی کیفیت فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی منطقه 1 و 6 اصفهان)، فصلنامه جغرافیایی (برنامه ریزی منطقه ای)، دوره 9، شماره 4 - شماره سریال 36 صفحه 465-478
خطیبی، محمدرضا، 1390، تبیین اصول و معیارهای احیای فضاهای از دست رفته شهری (مبادی ورودی شهرها)، پایان نامه دکتری، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران.
دانش پور، سید عبدالهادی؛ سپهری مقدم، منصور و چرخچیان، مریم.2009. مدل دلبستگی به مکان را توضیح داده و عناصر و ابعاد مختلف آن را مطالعه کنید. مجله هنرهای زیبا - معماری و برنامه ریزی شهری، 38: 37-48.
رفیعیان، مجتبی؛ حدادان، شیمی.2007. آسیب شناسی ساخت و ساز انبوه مسکن، تجزیه و تحلیل الگوی فضایی ساخت و ساز بلند در مناطق تهران. فصلنامه آبادی، 55: 107-102.
سبحانی، نوبخت، بیرانوندزاده، مریم، شاهینی فر، مصطفی، معیری، دنیا. (1398). اولویت بندی فضاهای شهری اثرگذار در هویت شهری با استفاده از مدل‌های چند معیاره) مطالعه موردی: شهر بروجرد (. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای), 9(3), 495-507.
عبدالله زاده فرد، علیرضا، شادمانی، مجتبی.2016. مرمت و بازسازی بافت تاریخی مرکز محله برای تقویت تعاملات اجتماعی، فصلنامه جغرافیایی (برنامه ریزی منطقه ای)، دوره 6، شماره 2 - شماره سریال 22، صفحات 73-89.
قاضی زاده، سید ندا؛ عینی فر، علیرضا؛.2012. تأثیر طراحی فضای باز در ایجاد حس دلبستگی.
قلمبردزفولی، مریم، نقی زاده، محمد: 2012 و 2013، طراحی فضای شهری برای ارتقا تعاملات اجتماعی، مجله هویت شهر.
لنگ، جان.2007. طراحی شهری، نوع شناسی رویه ها و طراحی ها، مترجم: بحرینی، سید حسین، تهران، دانشگاه تهران.
محمدی محمود، عظیمی مریم، مقدم حامد، رفیعیان مجتبی.2012. فضاهای عمومی شهری، تحقق تعاملات اجتماعی در زمینه های تاریخی، مجله مرمت و معماری ایران، 2: 28-15.
مدنی پور، علی.2008. فضاهای عمومی و خصوصی شهر. فرشاد نوریان. تهران: شرکت برنامه ریزی و پردازش شهری.
نونژاد، نرگس، ناظمی، الهام، صابری، حمید. 2019. ارزیابی ادراک معنای مکان در عصر اطلاعات (مطالعه موردی فضای شهری سنتی و مدرن در اصفهان)، فصلنامه جغرافیایی (برنامه ریزی منطقه ای)، دوره 10، شماره 2 - شماره سریال 37، صفحات 801-812.
Armitage, R. and L. Monchuk (2015). "Reconciling security with sustainability: the challenge for eco-homes." Built Environment 35(3), PP. 308-327
Brown, B. B. and I. Altman (2014). "Territoriality, defensible space and residential burglary: An environmental analysis." Journal of Environmental Psychology 3(3), PP. 203-220.
Ceccato, V. And N. Lukyte, (2019): safety and sustainability in a city in transition: the case of Vilnius, Lithuania. Cities Journal, 28, pp.83-94.
Cozens, P. (2018). "Sustainable urban development and crime prevention through environmental design for the British city. Towards an effective urban environmentalism for the 21st century." Cities 19(2): 129-137.
Cozens, P. M., G. Saville, et al. (2018). "Crime prevention through environmental design (CPTED): a review and modern bibliography." Property Management 23(5), PP. 328-356.
Hirschfield, A. and M. Birkin, C. Brunsdon, and N. Malleson, and A. Newton, (2018): How Places Influence Crime: The Impact of Surrounding Areas on Neighborhood Burglary Rates in a British City, urban studies, 51 (5), pp.1057-1072.
Lang, J. (1994). Urban Design: American experience. New York: Van nostrand Reinhold.
Saaty T.L. and Luis G. Vargas, (2012), Decision Making With The Analytic Network Process, Springer Science, New York, USA.
Sohn, Dong-Wook. (2016): Residential crimes and neighborhood built environment: Assessing the effectiveness of crime prevention through environmental design (CPTED), cities journal,52, pp.86-93.
Wentling, James W (2015), Lifestyle Design Based on Lifestyle, Translated by Habib Ghasemi, Second Edition, Mashhad, Kasra Library Publications.
Zhinab Gharb Consulting Engineers (2019), Development and Development Plan (Comprehensive) of Paveh city, Volume 1 (Recognition of the current situation), Housing and Urban Development Organization of Kermanshah Province