بررسی نقش بازارچه‌ی مرزی باشماق در توسعه‌ی شهرستان مریوان

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه پژوهش های جغرافیای دانشگاه تبریز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تبریز

چکیده

بیکاری، کمبود منابع درآمدی پایدار و عدم توسعه‌ی فرصت‌های شغلی و به دنبال آنها بروز چالش های امنیتی از مهمترین مسایل شهرهای مرزی است. به همین دلیل مناطق مرزی با مسایل و مشکلات اجتماعی- اقتصادی روبرو هستند. ایجاد بازارچه های مرزی در جهت توسعه‌ی متعادل و متوازن منطقه‌ای، به عنوان یکی از شناخته شده ترین و اصلی ترین راه‌های برقراری توسعه‌ی پایدار منطقه‌ای است که از دهه‌ی 60 شمسی مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است. هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش بازارچه ی مرزی باشماق در توسعه‌‌ی شهرستان مریوان می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی- توسعه‌ای و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است و در ردیف تحقیقات پیمایشی قرار دارد. جامعه ی آماری شامل شهروندان شهرستان مریوان و روش نمونه گیری، خوشه‌ای دو مرحله‌ای و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، برابر 384 نفر تعیین شده است. برای تعیین اعتبار ابزار پژوهش از اظهار نظر استادان و متخصصان ذی ربط (اعتبار صوری) و برای تعیین پایایی آن از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای بررسی آمار توصیفی از نرم افزارSPSS و برای انجام فرآیند تحلیل شبکه (ANP) از نرم افزار Super Desition استفاده شده است. یافته‌های تحقیق حاضر، نشان می‌دهد که گزینه‌ی اجتماعی فرهنگی با امتیاز نهایی676/0 در رتبه‌ی اول و گزینه‌ی اقتصادی با امتیاز نهایی 202/0 در رتبه‌ی دوم قرار گرفته است و می توان نتیجه گیری کرد که احداث بازارچه‌ی مرزی باشماق بیشترین تأثیر را بر توسعه‌ی اجتماعی و فرهنگی منطقه مریوان در پی داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of the Role of Border Market of Bashmagh in the Development of the Marivan Township

نویسندگان [English]

  • Abolfazl Ghanbari 1
  • Ayoub Ahmadpour 2
1 Associate Professor, Dept. of Geographical Research, University of Tabriz
2 M. A. Student in Geography and Land use Planning, University of Tabriz
چکیده [English]

Unemployment, lack of sustainable income sources, and underdeveloped job opportunities, and consequently security challenges, are among the most important issues in border cities. For this reason, border areas face socio-economic problems. Creating cross-border markets for balanced and balanced regional development is one of the most well-known and key ways to achieve sustainable regional development that has been the focus of policymakers since the 1960s. The purpose of the present study is to investigate the role of the Bashak border market in the development of Marivan. The present study is a descriptive-analytical one in terms of practical-developmental purpose and in terms of nature and method and it's in the range of survey research. The population consisted of citizens of Marivan city and the sampling method, two-stage cluster and sample size using Cochran formula were determined as 384 persons. The validity of the research instrument was evaluated by the opinion of professors and experts (face validity) and its reliability was estimated by internal consistency using Cronbach's alpha method. SPSS software was used for descriptive statistics and Super Desition software was used for ANP. The findings of the present study show that the social cultural option with a final score of 0.676 is in the first place and the economic option with a final score of 0.220 is in the second place. And it can be concluded that the construction of the Bashmak border market has had the greatest impact on the social and cultural development of the Marivan area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Border Market
  • Regional Development
  • Border Market of Bashmagh

مراجع

آیین مقدم، فاطمه و سنور احمدی (1391)؛ «ارزیابی اثرهای اقتصادی بازارچه­های مرزی بر توسعه­ی نقاط روستایی (نمونه ی موردی بازارچه­های مرزی باشماق مریوان)»، فصلنامه­ی دانش انتظامی استان کردستان، سال سوم، شماره­ی یازدهم (پاییز). صص 21- 1.
اداره­ی کل مقررات صادرات و واردات وزارت بازرگانی(1380)؛ «مقررات صادرات و واردات»، تهران: نشر بازرگانی.
اردستانی، حسین، اطاعت، جواد و حسین یکتا (1378)؛ «بررسی وضعیت داخلی جمهوری اسلامی ایران در آستانه جنگ در ریشه­های تهاجم»، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات سپاه.
زرقانی، سیدهادی، مهدی­زاده، صباح و هادی اعظمی (1391)؛ « تحلیل بازتاب­های سیاسی- فضایی بازارچه­های مرزی (پژوهش موردی: بازارچه­ی مرزی باشماق مریوان)»، مدرس علوم انسانی، دوره شانزدهم. ش 1.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی (1378)؛ «اولین گزارش ملی توسعه انسانی جمهوری اسلامی ایران».
سایت فرمانداری مریوان شهرستان مریوان(1393)، www.marivan.gov.ir.
عاشری، امام علی، سمیه نورمحمدی، رضا قادری و علیرضا رستمی (1391)؛ «ارزیابی اثرات اقتصادی- اجتماعی و امنیتی احداث بازارچه­های مرزی و نقش آن د ر توسعه­ی مناطق مرز­ی (پژوهش موردی: بازارچه­ی مرزی جوانرود)»، دانشکده­ی علوم انسانی – دانشگاه آزاد اسلامی سنندج. 9 و 10خرداد ماه.
علمدار، اسماعیل و زرقانی، سید هادی و هادی اعظمی (1393)؛ «تحلیل نقش بازارچه­های مرزی در گسترش امنیت مناطق مرزی، (نمونه­ی موردی: بازارچه مرزی ماهیرود شهرستان سربیشه خراسان جنوبی)»، پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، سال 2، شماره 8، صص: 50- 25.
عندلیب، علیرضا (1380)؛ «نظریه­ی پایه و اصول آمایش مناطق مرزی»، تهران: انتشارات دانشکده ی فرماندهی ستاد سپاه.
فلاحتی، علی و نظیفی نائینی، مینو و سحر عباسپور (1391)، «بررسی عوامل مؤثر بر صادرات بازارچه­های مرزی ایران، رهیافت شبکه عصبی مصنوعی»، مجله ی اقتصاد و توسعه منطقه­ای، سال 19، دوره ی جدید، شماره­ی 3، صص: 23- 1.
قادری حاجت، مصطفی و عبدی، عرفان و جلیلی پروانه، زهرا و ناصر باقری سرنجیانه (1389)، «تبیین نقش بازارچه­های مرزی در امنیت و توسعه­ی پایدار نواحی پیرامون، (مطالعه موردی: بازارچه­های مرزی استان خراسان جنوبی)»، فصلنامه­ی ژئوپلیتیک، سال6، شماره ی 3، صص:151- 121.
قنبری، حکیمه و شهریور روستایی (1392)؛ «بررسی اولویت­های برنامه­ریزی و آمایش مناطق مرزی استان آذربایجان شرقی با به کارگیری مدل تحلیل شبکه­ای (ANP)»، مجله­ی آمایش سرزمین، شماره 2، صص 360-335.
کامران، حسن، پریزادی، طاهر و حسن حسینی امینی (1390)؛ «ساماندهی فضایی نواحی مرزی همجوار با مرز ایران و پاکستان با رویکرد پدافند غیرعامل»، مجله­ی پژوهش و برنامه­ریزی شهری، شماره 5: صص 132- 109
محمد­ی یگانه، بهروز، عصمت مهدی زاده و مهدی چراغی (1391)؛ « ارزیابی اثرهای اقتصادی مرزی مهران بر توسعه نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان محسن­آباد)»، نشریه­ی تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره­ی25­ (تابستان)، صص 96-79.
محمدی، حمیدرضا و علیرضا فخر فاطمی (1384)، «نقش بازارچه­های مرزی در توسعه ی فضایی مناطق مرزی، (پژوهش موردی: بازارچه مرزی باجگیران)»، فصلنامه ژئوپلتیک، شماره1، صص: 76-54.
محمدی، حمیدرضا و علی اکبر فخرفاطمی (1384)؛ « نقش بازارچه­های مرزی در توسعه­ی فضایی مناطق مرزی (پژوهش موردی: بازارچه­ی مرزی باجگیران)»، ژئوپلیتیک. شماره­ی 1.
محمودی، علی (1378)؛ «بررسی موانع و مشکلات بازارچه­های مرزی : (مطالعه موردی مناطق شمال و شمال غربی ایران)»، پژوهشنامه بازرگانی. شماره 10، مؤسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی.
مراتب، مریم (1384)؛ «نگاهی به منطقه آزاد ارس»، استانداری آذربایجان غربی.
موسایی، میثم و جمال عزیزیانی فر (1387)؛ «توجیه اقتصادی ایجاد منطقه­ی آزاد تجاری در کردستان»، مجله­ی بررسی­های بازرگانی، شماره­ی 32، صص 83- 72.
موسوی، میرنجف (1388)؛ «تحلیل کارکرد مرز بر ساختار فضایی شهرهای مرزی (پژوهش موردی: استان آذربایجان غربی)»، پایانامه­ی دکترای رشته­ی جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشکده­ی جغرافیا، دانشگاه اصفهان، صص 5.
موسوی، میرنجف (1392)؛ «ارزیابی نقش بازارچه­ های مشترک مرزی در توسعه و رفاه مناطق مرزنشین مورد : (بازارچه­ی مرزی تمرچین پیرانشهر)»، جغرافیا و توسعه، شماره 33، صص: 70-55.
Chandoevwit, Worawan, Yongyuth Chalamwong, Srawooth Paitoonpong (2004), Thailands Cross BORDER ECONOMY ,A Case Study of Sa Kaeoand ChiangRai; Thailand Development Resource Institute (TDRI).
Knox, p I & marston, s.A. (1998); “Places and Regions in Global Context” Human Geography, New jersey, prentice hall, upper saddle river, 25.
Pena, sergio. (2005); “Recent development in urban marginality along Mexico,s northern border, Journal of Habitat International” 29.
Hansen, nilaiz. (1975); “An Evaluation of Growth Center Theory and practice” Environment and planning, 7.
Nibouhr, annekatvin; silviastiller. (2002); “Integration Effects in Border Regions – A Survey of Economic Theory and Empirical Studies, Hamburgisches Welt-Wirtschafts- Archiv (HWWA), Hamburg Institute of International Economics Offentlichkeitsarbeit” 18.
Van houtum, henk. (2002); “An Overview of European Geographical Research on Border Region” journal of Borderlands Studies, 44-46.
Perkamann, markus. (2003); “Cross- Border Regions in Europe, significance and Drivers of Regional Cross- Border Cooperation” European Urbanand Regional Cross Border Cooperation” European Urbanand Regional Studies, 455-457.
Kolossov, vladimir. (2005); “Border studies: Changing perspectives and theoretical approaches, Geopolitics”. 10, 606-632.
Krogman. P. hnson, G: (1993); “mexico-u.s. free trade and thelocation of producton, in: the mexico-us free trade” peterm. Grabber, 36.
Erkut, gulden and Ozgen, ceren. (2003); “the Economic and Spatial peripherality of Border Regions in Southeastern Europe” the S43 rd European Congress of the Regional Science Association Jyvaskyla, finland 27 th- 30 th.
Leebouapao, leeber; Phonesaly souksavath, Phetsamone sone,Souphith darachanthara, Vanthana norintha. (2004); “Lao PDR Cross Border Economy,Case Study In Dansavanh, Savannakhet, and Houaysai/ Tonpheung, Lao PDR ,National Economic Research Institute” 44-59.
Murshid.K.a.s, Tuot, sokphally. (2005); “the Cross Border Economy of Cambodia” Cambodia Development Resource Institute, Development Analysis Network with the Support of the Rockefeller Foundation Phnom Penh.104-126.
Topaloglou, lefteris and Petrakos, George. (2006); “The new economic geography of the northern greek border regions” 46 The Congress of the European Regional Science Association, 23-24.
Sermak, agnieszku brzosko. (2007); “Theoretical Deliberations on Frontier location of Cities, Bulletin of Geography” Socio- Economhc Sires, 11-14.
Janparvar, mohsen. Hosseinpour motlagh, Mahdi mehro, ali. (2014); “Border Managemnt; as Strategy of States to Maintain Order and Security in the contry” Geopolitics Quarterly, Volume: 9, 4, 4, 58.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 11، شماره 44
مهر 1400
صفحه 842-864

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار