آمایش سرزمینی و اقتصاد مقاومتی: ارائه مدلی راهبردی برای مقاوم‌سازی فعالیت های اقتصادی

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران

2 دانشجوی دکترای مطالعات اروپایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

چکیده
آمایش سرزمینی یک راهکار و ابزار ارزشمند علمی است که می‌تواند به کارایی و کارآمدی برنامه‌های توسعه سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کشورها یاری رساند. کارکرد آمایش سرزمینی آماده کردن و قابل ‌فهم کردن محیط برای سیاست‌گذاران است. در ایران نیز بعد از مطرح شدن نظریه و راهبرد اقتصاد مقاومتی می‌توان گفت هنوز مدلی علمی که بتواند ارائه گر راهبردی علمی و در عین حال عملیاتی برای اقدام و عمل باشد ارائه نشده است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی نقش آمایش سرزمینی در بسترسازی برای عملیاتی کردن اهداف و اصول اقتصاد مقامتی در کشور است. سؤال اصلی مقاله این است که آمایش سرزمینی چگونه می‌تواند به پیاده‌سازی و کارآمدی اصول و اهداف اقتصاد مقاومتی در جغرافیای سرزمینی ایران یاری رساند؟ نتایج این مقاله نشان می‌دهد که اقتصاد مقاومتی برای برنامه‌ریزی و اقدام و عمل نیازمند دو نوع آمایش است: آمایش سرزمینی و آمایش فرهنگی. آمایش سرزمینی محیط جغرافیایی کشور را از لحاظ توانمندی‌ها و نقاط قوت و ضعف و نیز آسیب‌ها برای برنامه‌ریزی شفاف و قابل ‌برنامه‌ریزی می‌کند و آمایش فرهنگی نیز با شناسایی محیط فرهنگی کشور از جمله رفتارهای فرهنگی مرتبط با کار و تولید و رفتار اقتصادی و نوع نگرش‌ها نسبت به فعالیت اقتصادی و کلاً رفتارهای کلان و خرد اقتصادی خواهد توانست عناصر فرهنگی غیر مقاوم را از یک طرف و عناصر کارا و دارای قابلیت توسعه و پیشرفت را در سطح کلان و خرد و محلی شناسایی کند. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از اسناد بالادستی و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین نقش آمایش سرزمینی در اقتصاد مقاومتی در راستای ارائه مدلی راهبردی برای مقاوم‌سازی فعالیت­های اقتصادی در کشور بپردازیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Territorial Spatial Arrangement and resistance economy: Provide a strategic model for strengthening economic activities

نویسندگان [English]

  • Heidare Lotfi 1
  • Ali Karami 2
  • Mehdi Pezeshki 3
1 Associate professor of Geography Department Islamic Azad University, Garmsar Branch, Iran
2 Ph.D. student of European Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
3 M.A. Student of Geography & Urban Planning, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
چکیده [English]

Abstract
Territorial Spatial Arrangement is a valuable scientific tool that can helped efficiency and effectiveness of political, social and economic development programs of countries. Territorial Spatial Arrangement function is Prepare and understands the environment for policymakers. In Iran, after the introduction of the theory and strategy of resistance economy still say not provided a scientific model that can serve as a strategic, scientific, operational, and operational actor. The purpose of this article is analyzing the role of Territorial Spatial Arrangement in setting up the operation of the objectives and principles of the country's economy. The main question of this article is that how Territorial Spatial Arrangement can helped to implementation and effectiveness of resistance economics principles and objectives in the geographic territory of Iran? The results of this article show that Resistance Economics requires two types of planning for action, action, and action: spatial and cultural planning. Territorial Spatial Arrangement makes transparent and programmable the geographic environment of the country in terms of capabilities and strengths and weaknesses and damage to the planning and cultural affairs also by identifying the country's cultural environment Including cultural and work related behaviors and economic behavior and attitudes toward economic activity and overall macroeconomic and economic wisdom will can identify non-resistant cultural elements on the one hand and effective elements with developmental capability at macro and local level. Given this introduction In this article will try using upstream documents as well as scientific and research papers take a look to analysis and explanation of the role of terrestrial research in resistance economics in order to provide a strategic model for strengthening economic activities in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: territorial alignment
  • resistance economy
  • cultural relations
  • economic progress
امام خمینی ره (بازبینی ‌شده در ۷ بهمن ۱۳۸۸)، صحیفه نور: مجموعه رهنمودهای امام خمینی، نوید شاهد، ۲۲ جلد. جلد 19، ص 158، جلد 10 صفحه 384، جلد 5 صفحه 136، جلد 5 صفحه 399، جلد 4، صفحه 364، جلد 5 صفحه 411، جلد 21، ص 417، جلد 21 ص 417، جلد 5، ص 157، جلد 14، ص 114 – 116، جلد 21 ص 233، جلد 11، ص 414.
پور احمد، احمد (1380)، آمایش سرزمین و ایجاد تعادل در نظام شهری کشور، فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 160، ‏12 صفحه - از 479 تا 490.
سرور، رحیم و حسن اسماعیل زاده (1386)، آمایش سرزمین، پیش نیاز عدالت اجتماعی (مقدمه‌ای بر نقش آمایش سرزمین در تحقق عدالت اجتماعی و توسعه پایدار)، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، شماره 14، 14 صفحه - از 75 تا 88.
سیجل، چارلز­(1384)، اقتصادی: از توسعه‌گرایی تا محافظه‌کاری، فصلنامه سیاحت غرب، شماره 32، 12 صفحه - از 101 تا 112.
سیفلو، سجاد (1393)، فصلنامه معرفت اقتصاد اسلامی، مفهوم شناسی اقتصاد مقاومتی، شماره 10، 23 صفحه - از 151 تا 173.
صالحی، اسماعیل و فرزام پوراصغر سنگاچین (1388)، تحلیلی بر موانع فراروی آمایش سرزمین در ایران، فصلنامه راهبرد، شماره 52، ‏34 صفحه - از 149 تا 182.
عنبری، موسی و صدیقه پیری (1395)، توسعه به مثابه بی‌نوایی اخلاقی: سیری در اندیشه مجید رهنما، فصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، سال پنجم، شماره 1، 28 صفحه - از 87 تا 114.
عنبری، موسی (1382)، اندیشه‌ی پسا توسعه گرایی و گشت فرهنگی، فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، شماره 35، 32 صفحه - از 53 تا 84.
http://rc.majlis.ir/fa
cmid.tpph.ir
eghtesad95.iribresearch.ir