اولویت بندی سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان سوادکوه)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

گروه جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

چکیده

توسعه مناطق نمونه گردشگری یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در صنعت گردشگری است. بنابراین یکی از شروط لازم برای برنامه ریزی و توسعه گردشگری، شناسایی جایگاه مناطق از نظر بهره مندی از توانمندی‌های گردشگری و اولویت بندی آن‌ها بر اساس معیارهای مختلف سرمایه گذاری و توسعه آن‌ها است. هدف تحقیق حاضر اولویت بندی سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری شهرستان سوادکوه است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات میدانی بوده است. در این پژوهش از تکنیک دلفی برای شناسایی شاخص‌ها و از تکنیک AHP جهت اولویت بندی سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری شهرستان سوادکوه استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که شاخص قرار داشتن در محور گردشگری و همجواری با دیگر جاذبه‌های گردشگری با وزن نسبی 25/0 بیش‌ترین وزن و شاخص وضعیت دسترسی (0302/0) کمترین وزن را در بین شاخص‌های مورد نظر در این پژوهش به خود اختصاص داده است، همچنین بر اساس امتیاز نهایی گزینه‌ها، منطقه نمونه گردشگری جوارم دارای بیش‌ترین امتیاز (166/0) و منطقه نمونه گردشگری گردنه سر (026/0) دارای کمترین امتیاز جهت سرمایه گذاری می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ranking the investment in the sample tourism districts Case Study: Savadkuh Township

نویسندگان [English]

  • Motahareh Gholami Brenjstanaki
  • Zahra Sharifiniya
Dept. of Geography & Tourism Planning, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
چکیده [English]

Abstract
          The development of sample tourism districts is one of the most important discussions prposed in tourism industry. So far tourism planning and development, it is required to recognize the place of different districts in terms of enjoying tourism capability, to rank them according to various investment criteria, and to develop that districts. The present study aims to rank the investment in sample tourism districts in Savadkuh Township. The research method is descriptive-analytic. Data are collected through field method. To recognize indexes, Delphi technique is used. And to rank the investment in the sample tourism districts in Savadkuh township, AHP technique is used. Results showed that the index of placing in tourism axis and neighboring with other tourism attractions(relative grant=0.25)has the most amount of grant. And the index of availability(relative grant=0.0302) has the least amount of grant. On the other hand, based on the final grant of cases for investment, the highest one belongs to Javarom sample tourism district (0.144), and the lowest one is devoted to Gardanesar sample tourism district (0.026).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords:"sample tourism districts"
  • " investment"
  • " AHP"
  • " Savadkuh Township"
ابراهیم زاده، عیسی؛ و موسوی، میرنجف (1395). روش‌ها و تکنیکهای آمایش سرزمین. انتشارات سمت.
احمدی، فضل اله؛ نصیریانی، خدیجه؛ و اباذری، پروانه (1387). تکنیک دلفی: ابزاری در تحقیق. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، دوره 8، شماره 1. صص 185-175.
 بدری، سیدعلی؛ و یاری حصار، ارسطو (1388). انتخاب مناطق نمونه گردشگری با استفاده از روش AHP نمونه موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 95، صص 84-55.
پاپلی یزدی، محمد حسین؛ و سقایی، مهدی (1393). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). انتشارات سمت.
توکلی، مرتضی؛ کیانی، اکبر؛ و هدایتی، صلاح (1389). تأثیر مناطق نمونه گردشگری در محرومیت زدایی از دیدگاه اجتماعات محلی (مطالعه موردی: منطقه اورامان تخت کردستان)، مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای، دوره 2، شماره 6، صص 94-73.
جلالی، محبوبه؛ و خادم الحسینی، احمد (1394). سطح بندی مناطق نمونه گردشگری در استان کرمان، فصلنامه برنامه ریزی منطقه‌ای، سال 5، شماره 17، صص 162-151.
خوش نظر، مامند؛ رحیمی، راضیه؛ و تقدیسی، احمد (1392). ارزیابی اولویت‌های سرمایه گذاری در مناطق نمونه گردشگری شهرستان سمیرم، دو فصلنامه مطالعات گردشگری، دوره 2، شماره 3، صص 45-24.
دانه کار، افشین؛ و مجنونیان، هنریک (1383). معیارهای پیشنهادی برای ارزیابی مناطق ساحلی- دریایی به منظور تعیین مناطق تحت حفاظت ساحلی- دریایی ایران؛ مطالعه موردی: ارزیابی مناطق تحت حفاظت سواحل دریای خزر، مجله محیط شناسی، دوره 30، شماره 35، صص 32-9.
دفتر مناطق نمونه گردشگری (1389). مجموعه دستورالعملها، قوانین و مقررات مناطق نمونه گردشگری. معاونت سرمایه گذاری و طرح‌ها دفتر مناطق نمونه گردشگری.
رضوانی، محمدرضا (1394). توسعه گردشگری روستایی با رویکرد گردشگری پایدار. انتشارات دانشگاه تهران.
رنجبر دستنایی، محمود (1390). ارزیابی و اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری؛ مطالعه موردی: استان چهار محال و بختیاری. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی توریسم. دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی. دانشگاه اصفهان.
شماعی، علی؛ و موسیوند، علی جعفر (1390). سطح بندی شهرستان‌های استان اصفهان از لحاظ زیرساخت‌های گردشگری با استفاده از مدل TOPSIS و AHP، نشریه مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای، دوره 3، شماره 10، صص 40-23.
ضیایی، محمود؛ جاودان، مجتبی؛ و کاظمی ازغدی، سیمین (1393). ساماندهی فضایی مقصدهای گردشگری (شهری و روستایی) در مقیاس ناحیه‌ای؛ مورد: شهرستان طرقبه شاندیز، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، دوره 3، شماره 9، صص 110-83.
طاهری بجگان، سیما؛ هادی اصل، فاطمه؛ و صیقلانی، پانته آ (1393). مکان یابی سایت‌های گردشگری شهر بندرعباس جهت ایجاد فضای توریستی، مجله گردشگری شهری، دوره 1، شماره 1، صص 126-113.
فرج زاده اصل، منوچهر (1394). سیستم اطلاعات جغرافیایی و کاربرد آن در برنامه ریزی توریسم. انتشارات سمت.
فلاحتی، علی؛ و احمدیان، تحسین (1390). بررسی اقتصادی و تعیین اولویت‌های سرمایه گذاری صنعتی در استان کرمانشاه، مجله اقتصاد و توسعه منطقه‌ای، سال 18، شماره 2، صص 125-100.
کاظمی، مهدی (1392). مدیریت گردشگری. انتشارات سمت.
محمودی، بیت الله؛ احمدیان، رضا؛ و حق ستان، امین (1392). برنامه ریزی کلان مناطق نمونه گردشگری از طریق گزینش معیارهای مؤثر بر فرایند توسعه گردشگری در استان خراسان رضوی، نشریه محیط زیست طبیعی، مجله منابع طبیعی ایران، دوره 66، شماره 4، صص 434-423.
معصومی اشکوری، سیدحسن (1391). اصول و مبانی برنامه ریزی منطقه‌ای. انتشارات پیام.
نوری، غلامرضا؛ فتوخی، صمد؛ و تقی زاده، زهرا (1391). اولویت بندی قطب‌های گردشگری استان کرمانشاه بر اساس پتانسیل مناطق نمونه گردشگری با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس، مجله جغرافیا و پایداری محیط، سال 2، شماره 4، صص 94-75.
نوری، غلامرضا؛ و تقی زاده، زهرا (1392). اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری جهت سرمایه گذاری و توسعه منطقه‌ای در شمال غربی استان کرمانشاه، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، سال 8، شماره 22، صص 100-73.
نوری، غلامرضا؛ و تقی زاده، زهرا (1393). اولویت بندی مناطق نمونه گردشگری استان کرمانشاه جهت سرمایه گذاری مورد پژوهشی، قطب گردشگری قصر شیرین، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال 4، شماره 11، صص 103-85.
Ashe, J. (2005). Tourism investment as a tool for development and poverty reduction: The experience in Small Island Developing States (SIDS). The Commonwealth Finance Ministers Meeting 2005, Barbados, 18-20 September 2005.
Deng, J., King, B. & Bauer, T. (2002). Evaluating natural attractions for tourism. Annals of Tourism Research, 29(2), 422-438.
Hall, C. & Page, S. (2014). The Geography of Tourism and Recreation.4th Edition. Rutledge.
Jerry Ho, W.R., Tsai, Ch.L. Tzeng, G.H. & Fang, Sh.K. (2002). Combined DEMATEL technique with a novel MCDM model for exploring portfolio selection based on CAPM. Expert Systems with Applications, 38, 16-25.
Kantarci, K. (2007). Perceptions of foreign investors on the tourism market in central Asia including Kyrgyzstan, Kazakhstan, Uzbekistan, Turkmenistan. Tourism Management, 28(3), 820-829