ارزیابی و اهمیت سنجی شاخصهای توسعه میان افزا در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر زاهدان)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

چکیده

رشد جامعه شهری دارای سابقهی طولانی است و با افزایش جمعیت و مهاجرتهای گسترده به شهر، امکان برنامهریزی دقیق جهت دست یافتن به نیازهای مختلف اشتغال، سکونت، آموزش، بهداشت و... کاهش یافته است. در نتیجه امروزه توسعه میان افزا به عنوان یکی از رویکردهای شهرسازی کارآمد مورد توجه قرار گرفته است. توسعه میان افزا ساختارهای جدید را به ساختار شهر پیوند میدهد و نوسازی و بهسازی و به نوعی دوباره قابل استفاده نمودن مناطق شهری موجود و توزیع عادلانه را برعهده دارد. لذا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و اهمیت سنجی شاخصهای توسعه میان افزا در مناطق شهری زاهدان میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. بدین منظور در گردآوری دادهها، از روش کتابخانهای و مطالعات میدانی و از نرم افزار Expert Choice و مدلهای WASPAS و مدل Mamdani Fuzzy جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج رتبهبندی شاخصها با استفاده از از نرم افزار Expert Choice نشان داد، از بین شاخصهای توسعه میان افزا، شاخصهای دسترسی به خدمات و تسهیلات و تعاملات و مشارکت اجتماعی با وزن به دست آمده ۱۱۳/۰، بالاترین رتبه را به خود اختصاص دادهاند. نتایج مدل WASPAS نشان داد، منطقه یک در رتبه نخست، بر اساس شاخصهای توسعه میان افزا قرار دارد. در نهایت نتایج رتبهبندی مناطق شهری بر اساس معیارهای توسعه میان افزا با استفاده از مدل مدل Mamdani Fuzzy نشان داد، در تمامی معیارهای توسعه میان افزا در مناطق پنجگانه شهر زاهدان، منطقه یک و پنج بالاترین رتبه را به خود اختصاص دادهاند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation and Significance of intermediate development indicators in urban areas (Case study: Zahedan city)

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Hafez Rezazadeh
  • Mahyar Mir
  • Davood shahraki
Department of Geography and urban planning, Zahedan branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
چکیده [English]

The growth of urban society has a long history, and with the increase in population and widespread migration to the city, the possibility of careful planning to meet the various needs of employment, housing, education, health, etc. has decreased. As a result, today, Intermediate development is considered as one of the efficient urban planning approaches. Intermediate development connects new structures to the urban structure and is responsible for renovation and improvement, and in a way reusability of existing urban areas and equitable distribution. Therefore, the purpose of this study is to Evaluation and Significance of intermediate development indicators in urban areas (Case study: Zahedan city). The research method is descriptive-analytical. For this purpose, in data collection, library method and field studies and Expert Choice software, WASPAS models and Mamdani Fuzzy model have been used to analyze the data. The ranking results of the indicators using Expert Choice software showed that among the indicators of mid-term development, indicators of access to services and facilities and interactions and social participation with a weight of 0.113, have the highest rank have allocated. The results of WASPAS model showed that region one is in the first place, based on intermediate development indicators. Finally, the results of ranking urban areas based on intermediate development criteria using the Mamdani Fuzzy model showed that in all intermediate development criteria in the five districts of Zahedan, districts one and five have the highest rank.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Significance
  • Intermediate development indicators
  • Urban areas
  • Zahedan

مراجع

  1. آیینی، محمد­(1389)، هرم بازآفرینی و مشارکت مردم، معیار ارزیابی برنامه‌های توسعه درونزای شهری، نشریه هویت شهر، سال سوم شماره ۵، صص 47-58.
  2. آیینی، محمد، اردستانی، زهراالسادات­(1388)، هرم بازآفرینی و مشارکت مردم، معیار ارزیابی برنامه‌های توسعه درونزای شهری (نمونه موردی: رویکرد قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری)، نشریه هویت شهر، دوره ۳، شماره ۵، صص 47-58
  3. اسدی، احمد، پورمحمدی، محمدرضا­(1395)، توسعه میان افزا و تأثیر آن بر مؤلفه‌های مختلف در بافت فرسوده شهر زنجان. نشریه علمی و جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال ۲۴، شماره ۷۲. صص 25-59.
  4. پورمحمدی، محمدرضا، قربانی، رسول­(1383)، شیوه های حفاظت از باغ‌ها و اراضی کشاورزی و آثار آن بر تراکم شهری در ایران، نشریه صفه، دوره ۱۴، شماره ۳۸، صص 23-34.
  5. جلیز، غلامرضا، حسین زاده دلیر، کریم، نظم فر، حسین­(1399)، بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری با تاکید بر جایگاه توسعه میان‌افزا (نمونه موردی: منطقه ۸ کلانشهر تبریز)، فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، ۱۰ (4)، صص 267-284.
  6. داداش پور، هاشم. تقوایی، علی اکبر. قانع، نرگس­(1393)، بررسی ظرفیت توسعه میان افزا در فضا‌های موقوفه شهری مطالعه موردی: ناحیه ۳ منطقه ۲ شهر یزد. نشریه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره ۱۵، صص 63-78.
  7. سازمان آب و هواشناسی کشور­(1398)، نتایج ایستگاه زاهدان.
  8. سالنامه آماری استانداری سیستان و بلوچستان، (1395)، استانداری سیستان و بلوچستان.
  9. سنگی، الهام، رفیعیان، مجتبی­(1392)، سنجش مطلوبت سکونتی در توسعه میان افزای شهری با استفاده از مدل تصمیم‌گیری منطق فازی: نمونه موردی: منطقه ۱۹ شهرداری تهران، نشریه: معماری و شهرسازی آرمان شهر، دوره ۵، شماره ۱۱، صص 349-361.
  10. طرح جامع شهر زاهدان­(1395)، شهرداری شهر زاهدان.
  11. فرید، یدالله­(1390)، جغرافیا و شهرشناسی، ناشر: دانشگاه تبریز.
  12. کریمی، ببراز، پیوسته‌گر، یعقوب، تقوایی، مسعود­(1397)، تبیین و ارائه الگوی بهینه تخصیص ظرفیت‌های توسعه میان افزای با استفاده از GIS (نمونه موردی: کلان شهر شیراز). فصلنامه نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال دهم. شماره ۲.
  13. مرکز آمار ایران، (1395)، نتایج سرشماری سال ۹۵.
  14. Al-Attar, A., (2011). Planning for Reuse and Redevelopment of Inner City Blighted Contaminated Industrial Sites. PHD Thesis, Philosophy in Planning, the University of Waterloo, Canada.
  15. Allan, S. H., (2001). Managing Maryland’s Growth: Models and Guidelines for Infill Development. Maryland Department of Planning. Baltimore, Maryland 21201.
  16. Aly, S. S., & Attwa, Y. A., (2013). Infill Development as an Approach for Promoting Compactness of Urban Form, Sustainable Development and Planning VI, 455-466.
  17. Caves, R., (2005). Encyclopedia of the City. London & UK: Rutledge Press.
  18. City of Fresno: Infill Development Act, (2012). November. http://www.fresno.gov/ NR/rdonlyres/065A43EB-EC98-4C70-AB8985EA 4113F4F0/0/Infill Development Act pdf.
  19. Enger, S. C., (1997). Infill Development Strategies for Shaping Livable Neighborhoods. Municipal Research & Services Center of Washington (MRSC) Report, (38).
  20. EPA (Enviroment Protecting Agency), (2006), “Parking Alternative: Making Way for Urban Infill and Brownfield Redevelopment”, Wahington DC: Urban and Economic development division.
  21. Florida Department of Community Affairs, (2003). City of Dania Beach Urban Infill and Redevelopment Area Plan.
  22. Listokin, D., Walker, C., Ewing, R., Cuddy, M., & Cander, A., (2006). Infill Development Standards and Policy Guide. New Jersey Department of Community Affairs (NJDCA) Division of codes and standards.
  23. Maryland Department of Planning. (2001). Models and Guidelines for Infill Development, Managing Maryland’s
  24. McConnell, V., & Wiley, K., (2010). Infill Development: Perspectives and Evidence from Economics and Planning, Discussion Papers. Washington, DC 20036.
  25. Northeast–Midwest, (2001). Strategies for Successful Infill Development. Congress for New Urbanism.
  26. Tarnay, S. (2004), Barriers and Solutions to Land Assembly for infill Development, Urban Land Institute, Land Use Policy Forum Report, Washington. D.C.
  27. Wheeler, S. (2003), smart infill: Creating More Livable Communities the Bay Area; A Guide for Bay Area Leader, San Francisco: Greenbelt Alliance.
  28. Wheeler, S., (2002). Smart Infill: Creating More Livable Communities in the Bay Area: A Guide for Bay Area leaders. San Francisco, CA: Greenbelt Alliance.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 11، شماره 43
مرداد 1400
صفحه 553-568

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار