ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری شهرهای منتخب استان اصفهان بر اساس شاخص‌های اقلیم گردشگری

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی ‌دکتری مدیریت‌ گردشگری،‌ دانشگاه ‌علامه‌ طباطبائی،‌ تهران،‌ ایران

2 استادیار، گروه جامعه‌شناسی، واحد خخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران

3 کارشناس ‌ارشد جغرافیا‌ و ‌برنامه‌ریزی‌ توریسم،‌ دانشگاه ‌آزاد‌ اسلامی، ‌نجف‌آباد، ‌ایران

4 کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی، گرایش بازاریابی گردشگری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

امروزه در پیشرفت صنعت گردشگری عوامل مختلفی تاثیر‌گذار هستند که یکی از مهم‌ترین پارامترها، شرایط اقلیمی مقصد گردشگری می‌باشد. اقلیم و گردشگری ارتباط تنگاتنگی با هم دارند به طوری که اقلیم با تاثیر‌گذاری بر منابع محیطی، طول مدت و کیفیت توریسم، سلامتی گردشگران، تجارب شخصی گردشگران و انتخاب و تصمیم‌گیری برای سفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شاخص‌های مختلفی برای بررسی وضعیت اقلیم گردشگری ارائه شده است. هدف این پژوهش ارزیابی شرایط و ویژگی‌های اقلیمی در توسعه فرآیندهای گردشگری در استان اصفهان می‌باشد که شاخص‌های اقلیم گردشگری در دوره‌های 2009 تا 2013 را بررسی نمودیم. یافته‌های به‌دست‌آمده از مدل‌های اقلیمی و مقایسه نتایج با شرایط واقعی جوی اصفهان نشان می‌دهد که شاخص‌های TCI، PET و PMW نسبت به بیکر قدرت تبیین‌کنندگی بهتری دارند. نتایج نشان می‌دهد که شرایط زیست‌اقلیمی شهر اصفهان در ماه‌های مختلف سال متفاوت بوده است. طبق محاسبات صورت گرفته در هر 5 ایستگاه بر اساس شاخص‌های مورد بررسی، ماه‌های آپریل، می، سپتامبر و اکتبر بالاترین مقادیر عددی شاخص TCI شهر اصفهان را نمایش داد که دارای شرایط ایده‌آل می باشند. بر‌اساس شاخص بیکر ماه‌های می، آپریل، سپتامبر و اکتبر دارای هوای مطبوع و ملایم است و انسان با پوشش معمولی احساس راحتی می‌کند و هم‌چنین بر‌اساس شاخص‌های PET و PMW شرایط آسایش برای گردشگر در ماه سپتامبر فراهم می‌باشد. در ‌واقع می‌توان اذعان داشت که اغلب روش‌ها ماه سپتامبر را بهترین ماه از لحاظ آسایش‌اقلیمی دانسته که انسان در این ماه احساس آسایش می‌کند و در ماه‌های ژانویه، فوریه و دسامبر که از ماه‌های سرد هستند، اقلیم استان تحت‌تاثیر سامانه‌های اقلیمی است که شرایط نامطلوبی در این ماه‌ها وجود دارد و انسان در طی این ماه‌ها احساس عدم‌آسایش می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of tourism climate conditions of selected cities of Isfahan province based on tourism climate indices

نویسندگان [English]

  • Mohammd Alizadeh 1
  • Mohammad Rahimi 2
  • Reyhaneh Nickbakht 3
  • Mahsa Sedigh bazkia 4
1 Ph.D. student of Tourism Management, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Sociology, Department of Social Sciences, Islamic Azad University, Khalkhal Branch, Khlkhal, Iran
3 Master of Geography and Tourism Planning, Islamic Azad University, Najafabad, Iran
4
چکیده [English]

Abstract:
Today, the tourism industry is influenced by several factors, one of the most important parameters of the tourism climate. Climate and tourism are closely linked so that the climate affects the environmental resources, the duration and quality of tourism, the health of tourists, the personal experiences of tourists, and the choice and the decision to travel. Various indicators have been presented to study the status of the tourism climate. The purpose of this study was to assess the climate conditions and characteristics in the development of tourism processes in Isfahan province, which examined the tourism climate indices for the years 2009 to 2013. The results obtained from climate models and comparison of results with the actual climate of Isfahan show that TCI, PET and PMW indices have better explanatory power than Baker. The results show that the fluctuations of the city of Isfahan were different in different months of the year. Based on the calculations made in each of the five stations, the April, May, September and October months showed the highest numerical values of the TCI Index of Isfahan, which have ideal conditions. According to the Baker index, the May, April, September and October months are airy and mild, and people with normal wear and tear are comfortable, and on PET and PMW indicators, the comfort conditions for tourists are provided in September. In fact, it can be admitted that most of the methods considered September to be the best month in terms of comfort that humans feel comfortable in this month, and in the months of January, February and December, which are cold months, the climate of the province is affected by climatic systems, which are unfavorable conditions in this There are months and humans do not feel over the course of these months.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Tourism climate
  • tourism climate indices
  • thermal comfort
  • Isfahan province
اسماعیلی، رضا، گندمکار، امیر، حبیبی نوخندان، مجید (1395) ارزیابی اقلیم آسایشی چند شهر اصلی گردشگری ایران با استفاده از شاخص دمای معادل فیزیولوژیک(PET)، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شماره 75، صص 18-1.
آروین، عباسعلی، شجاعی‌زاده، کبری (1393)، ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری شهرشیراز با استفاده از شاخص‌های دمای معادل فیزیولوژی PET و متوسط نظرسنجی پیش‌بینی شده PMV، جغرافیای طبیعی، سال 7، شماره 6، صص98-87.
 برقی، حمید، یزدان‌پناه، حجت‌الله، اسماعیلی، آرزو (1396) ارزیابی اقلیم‌آسایش گردشگری مسیر رودخانۀ زاینده‌رود با استفاده از شاخص CTIS، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 28، پیاپی 67، شماره 3، صص 96-81.
 حسینی، سید محمد، زینالی، بتول، فاطمی‌نیا، فخری‌سادات (1396)، اقلیم‌شناسی ‌توریسم تبریز با تاکید بر شناسایی گونه‌های هوا و شاخص TCI، فضای جغرافیایی، سال 17، شماره 57، صص 86-71.
حلبیان، امیرحسین، پورعیدی‌وند، لاله (1393)، روند شاخص اقلیمی گردشگری در شهر اصفهان، مطالعات مدیریت گردشگری، سال 9، شماره 27، صص 164-143.
خالدی، شهریار (1374)، آب‌و‌هواشناسی کاربردی (کاربرد آب‌ و‌ هوا در برنامه‌ریزی تاحیه‌ای)، تهران. نشر قومس.
خراسانی، حمید، خورانی، اسدله، ذوالفقاری، حسن (1395) ارزیابی ساعتی آسایش اقلیمی جزیره‌ی قشم برای انواع فعالیت گردشگری، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال 5، شماره 16، صص 229-209.
 ذوالفقاری، حسن؛ (1386) تعیین تقویم مناسب برای گردش در تبریز با استفاده از شاخص دمای معادل فیزیولوژی (PET) و متوسط نظرسجی پیش‌بینی‌شده (PMV)، پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 62، صص 141-129.
ساری‌صراف، بهروز، محمدی، غلام حسن، حسینی صدر، عاطفه؛ (1389) تعیین مناسب‌ترین شاخص RayMan برای مطالعه اقلیم آسایش در شمال استان آذربایجان غربی، چهاردهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، 105-100.
 صادقی‌روش، محمد‌حسن (1387)، تعیین محدوده آسایش حرارتی در شرایط آب ‌و‌ هوای خشک مطالعه موردی شهر یزد، نشریه هویت شهر، شماره 4.
 عبدالهی، علی‌اصغر، (1394) تحلیل فضایی اقلیم‌آسایش گردشگری استان کرمان با استفاده از مدل TCI در محیط GIS، نشریه تحقیقات کاربردی علوم‌جغرافیایی، سال پانزدهم، شماره 39، صص116-93.
 عطایی، هوشمند، هاشمی‌نسب، سادات (1391) ارزیابی تطبیقی زیست‌اقلیم‌انسانی شهر اصفهان با استفاده از روش‌هایPMV ،PET،TCI ، ترجونگ، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال 4، شماره14، صص 82-63.
 علیجانی، بهلول (1375)، نگرشی نو در کاربرد آب و‌هواشناسی در مدیریت منابع و توسعه کشور (نقش آب و هوا در طراحی مسکن)، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 4.
 عمرانی، زینب، یزدان پناه، حجت‌الله (1392) تعیین تقویم آسایش اقلیم گردشگری مناطق توریستی استان اصفهان، فضای جغرافیایی، سال 13، شماره 41، صص 130-113.
 فرج زاده، حسن، سلیقه، محمد، علیجانی، بهلول (1395) کاربرد شاخص اقلیم حرارتی جهانی در ایران از منظر گردشگری، مخاطرات محیط طبیعی، سال 5، شماره 7، صص 127-117.
 کاویانی، محمدرضا؛ علیجانی، بهلول؛ (1382) مبانی آب و هواشناسی، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.
 کریمیان،تقی، فرجی سبکبار، حسنعلی، پوراحمد، احمد (1394) بررسی ارتباط میان جاذبه‌های گردشگری و کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی شهر اصفهان، گردشگری شهری، دوره 2، شماره 1، صص16-1.
کسمایی، مرتضی (1363) اقلیم و معماری خرمشهر، مرکز پژوهش‌های ساختمان و مسکن. وزارت مسکن و شهرسازی.
محمدی، حسین، سعیدی، علی، (1387) شاخص‌های زیست‌اقلیمی موثر بر ارزیابی آسایش انسان، مطالعه موردی شهر قم، مجله محیط‌شناسی، سال 34، شماره 47.
هجرتی، محمد‌حسن، اسماعیلی، رضا، صابر‌حقیقت، اکرم (1390) توانمندی‌های اقلیم‌آسایش، راهبردهای مناسب جهت توسعه گردشگری، مطالعه موردی: خراسان‌رضوی، فصلنامه علمی- پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال 4، شماره 1.
Arbabi Sabzevari , Azadeh, Miri,Morteza, Raziei ,Tayeb, Oroji ,Hassan, Rahimi, Mojtaba (2018), Evaluating the climate capabilities of the coastal areas of southeastern Iran for tourism: a case study on port of Chabahar, International Journal of Biometeorology, Volumes 62 , Issues 273 ,pp 1–11.
Chen, Fan, Liu, Jun, Ge, Quansheng (2017), effect of climate factors on periodical fluctuation of Russian and South Korean tourist demand in Hainan Island, China, Chinese Geographical Science, Volume 27, Issue 4, pp 648–659.
De Freitas CR, Scott D, McBoyle, G.(2008), a second generation climate index for tourism (CIT): specification and verification, Int J Biometeorol,52(5):399-407.
Guclu, Y., (2010), “The examination of climate comfortable conditions in termd of coastal tourism on the Aegean region belt”, Department of social studies Educa, 7:24-41.
Hamilton, Jacqueline M. , Maddison , David J. , Tol , Richard S. J. ,(2005), Effects of climate change on international tourism, CLIMATE RESEARCH Clim Res, CLIMATE RESEARCH Clim Res,Vol. 29:pp 245–254.
Lecha, L., shackleford, p., (1997), Climate services for tourism and recreation. WMO Bulletin,PP: 46-49.
Lemesios, Giannis, Giannakopoulos, Christos, Papadaskalopoulou, Christina,  Anna Karali,  V. Varotsos, Konstantinos, Moustakas, Konstantinos, Malamis, Dimitris, Zachariou-Dodou, Maria, Petrakis,  Michael , Loizidou, Maria (2016), Future heat-related climate change impacts on tourism industry in Cyprus, Regional Environmental Change, Volume 16, Issue 7, pp 1915–1927.
Ping Lin T, Matzarakis A; (2011); Tourism climate information based on human thermal perception in Taiwan and Eastern China; Tourism Management, Vol 32, 492-500.
Ramazani Gourbi, Bahman (2010). The Zonning of Human Bioclimatic Comfort for Ecotourism  Planning in Gilan, Iran south Western of Caspian sea, Australian Journal of Basic and Applied Sciences 4(8).
Scott͵ D͵ McBoyle͵ G.Schwartzentrube͵ M, 2004, Climate change and the distribution of climatic resources for tourism in North America ͵ Clim Res ͵ Volume 27.
Shackford, P., Olsson, L., (1995), Tourism, climate and weather, WMO Bulletin 44, PP: 239-242.
Yang, Jun, Zhang, Zhenchao, Li, Xueming, Xi, Jianchao, Feng, Zhangxian (2017), Spatial differentiation of China’s summer tourist destinations based on climatic suitability using the Universal Thermal Climate Index, Theoretical and Applied Climatology, Issue 3-4, pp 1–16.