سنجش مولفه های موثر بر رضایتمندی ساکنین از محیط سکونت در بافت های فرسوده و تاریخی (نمونه موردی: محله سرشور شهر مشهد)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد شهرسازی، مدرس گروه شهرسازی، موسسه اموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران.

2 عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

به جرات می توان گفت همه بخش های درگیر در زندگی انسان در رضایتمندی او از زندگیش خلاصه می شود و متاسفانه محلات بافت قدیمی در سطح نازلی از این حیث قرار دارند. محله سرشور در مرکز تاریخی کلانشهر مشهد از جمله بافتهای ارزشمند تاریخی و در عین حال فرسوده ای است که مواجهه با معضلاتی چون فرسودگی کالبدی، ناکارآمدی عملکردی، مشکلات زیست محیطی و  . . . به شدت بر میزان رضایتمندی ساکنین در آن تاثیر گذاشته است. از این رو هدف این پژوهش سنجش مولفه های اثر گذار بر میزان رضایتمندی در بافت می باشد. روش تحقیق تحلیلی – توصیفی و از نوع کاربردی – توسعه ای است. گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای-اسنادی (بررسی طرح ها و مکتوبات موجود و...) و میدانی-پیمایشی (مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و ...) انجام گرفته است تعداد پرسشنامه ها با استفاده از روش کوکران برابر 80 عدد برآورد گردید و بصورت تصادفی ساده بین ساکنین توزیع و جمع آوری شد. تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با روش تاپسیس صورت گرفته است. یافته های این تحقیق نشان داد که در بین عوامل موثر در ارتقای میزان رضایتمندی در بافت "تمایل به حضور در مراسم مذهبی" با 7116/0 ، دسترسی به مراکز خرید روزانه و هفتگی با امتیاز 649/0 و کیفیت دسترسی به حمل و نقل عمومی با ضریب 6158/0 از جمله عواملی هستند که می توانند در ارتقای شاخص های رضایتمندی در محله سرشوق نقش آفرین باشند. یافته ها مبین این است که حوزه بلافصل و فراگیر محلات نیز تاثیر مستقیمی در رضایتمندی و جهت گیری جهان بینی ساکنین محلات دارند در این راستا بحث های ایدئولوژی در مورد محله مذکور صادق است و گزینه تمایل به حضور در مراسم مذهبی بیشترین امتیاز را کسب نموده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of environmental factors affecting satisfaction of residents living in old and historical context (Case Study: Sarshoor neighborhood of Mashhad)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Khanizadeh 1
  • Mohammad Taghi Razvian 2
1 Master of Urbanism, Department of Urbanism Apadana Institute of Higher Education, Shiraz, Iran.
2 Faculty Member, Department of Geography and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

It is safe to say all sectors involved in human life in his satisfaction of his life , unfortunately district in the level of old tissue Nazli in this respect . sarshoor neighborhood in the center of the historic city of Mashhad mega - including valuable tissues historical and at the same time a worn out , which is facing problems for bodily exhaustion , inefficiency of performance, environmental problems and … heavily on the satisfaction of its residents . The purpose of this research measure effect on the amount of components in the context of satisfaction . - descriptive and analytical research method of application - type of development . gathering information as both a library - documents ( review existing plans and quantities of letters , etc.) and field - a survey ( observation , questionnaire and interview … ) , the number of questionnaires using the Cochrane 80 was estimated to number between residents and simple random distribution and were collected. Analysis of the information collected by Topsis method . the findings of this study showed that among the factors effective in enhancing satisfaction ( in the context of " tend to attending religious services , " 7116 / 0 , access to daily or weekly shopping centres with a score of 649 / 0 and quality of access to public transport by a factor of 6158 / 0 including are the factors that can promote satisfaction indicators contributing in the Sarshoor . The findings indicate that a comprehensive and in the immediate area also has a direct impact on the world and satisfaction orientation nose neighbourhood residents are in this regard the ideology of discussions about the neighborhood is honest and willingness to attending religious services was the top scorer .

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Happiness
  • topsis
  • old and historical context
  • Sarshough
  • neighborhood

مراجع

حیییی، سید محسن، ( 1375). از شار تا شهر. تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن. تفکر و تاثر. انتشارادانشگاه خهران، چاپ اول،
حکمــت نیــا، حســن و میرنجــف موســوی، (1386). ســنجش میــزان و عوامــل مــوثر بــر رضــایتمندی شهروندان از عملکـرد شـهرداری مطالعـه مـوردی شهر یزد. مجله جغرافیا و توسعه، شماره 9،
شهابیان، پویان، سعید پور، سمیرا و پیرایه گر میلا (1392). سنجش رضایتمندی سکونتی ساکنان محله، منظریه(بافت جدید) و ساکنان محله خواهر امام(بافت قدیم) در شهر رشت. فصلنامه آمایش محیط، شماره 24،
شماعی، علی و احمد پوراحمد، ( 1384). بهسـازی و نوســازی شــهری از دیــدگاه جغرافیــا. انتشــارات دانشگاه تهران،
صیامی، قدیر، قرشی، رویا و دادخواه، ندا، (1393). سنجش مولفه های اثربخش در ارتقا شاخص های کیفیت زندگی بافت های تاریخی- فرسوده شهری به کمک تکنیک Topsis. نمونه موردی : محله سرشور در شهر مشهد، کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار، آذر 1393، تهران،
عندلیب، علیرضا،(1386). دفترهاى نوسازى بافت فرسوده، نگاهى نو به راهبردها و سیاست هاى نوسازى بافتهاى فرسوده شهر تهران". جلد دوم، سازمان نوسازى شهر تهران،
غیائی، محمد هادی، عظیمی، شراره، شهابیان، پویا (1390). سجنش میزان ارتباط رضایتمندی سکونتی با متغیرهای. مسکن. واحد همسایگی و محله. مجله هویت شهر، سال هفتم. چاپ پانزدهم. پاییز 92، ص 58 – 47،
مومنی، منصور، (1385). مباحث نوین در تحقیق  در عملیات  تهران. انتشارا دانشگاه تهران،
Ha seong, Kyu (2001), Developing a Community-Based Approach to Urban Redevelopment, GeoJournal, No.53.
Smith, C., Levermore, G., 2008, Designing Urban Spaces and Buildings to Improve Sustainability and Quality of Life in a Warmer World, Energy Policy 36 (2008) 4558–4562, 0301-4215/$-See Front Matter & 2008 Queen’s Printerand Control Lerof HMSO. Published by Elsevier Ltd. Allrightsreserved.
Francescato, G., Weidemann, S., and Anderson, J.R. (1987). Residential Satisfaction: Its Uses and Limitations in Housing Research, in van Vliet-, W., H. Choldin, W. Michelson, and D. Popenoe (eds.) Housing and Neighborhoods, Theoretical and Empirical Contributions, New York: Greenwood Press.
Ge, J., Hokao, K. (2006). Research on residential lifestyles in Japanese cities from the viewpoints of residential preference. residential choice and residential satisfaction. Landscape and Urban Planning.19:165-178.
Baker, Emma B.A. (Hons). (2000). Public Housing Tenant Relocation   Residential Mobility Satisfaction and Development of a Tenent's Spatial Desion Support System. The University of Adelaide.Thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy. 233p.
Choudhury, I.(2005). A conceptual model of resident satisfaction with reference to neighborhood  composition. World Congress on Housing, Transforming  Housing Environments through Design, September 27- 30, 2005, Pretoria,  South Africa. Retrieved  November 2009, from  http://repository.up.ac.za/bitstream/handle/ 2263/10301/A%20conceptual%20model%20of%20resident%20satisfaction.pdf?sequence=1. Pp 20.
McCray, J.W., Day, S.S. (1977). Housing Values Aspirations and Satisfactions as Indicators of Housing Needs. Home Economics. 4: 244-254.
Fisher,K., Fuzhong,i. (2004). A Community Based Walking Trail to Improve Neighborhood Quality of Life in Older Adults A Multilevel Analysis. Annals of Behavioral Medicine .28(3):94-186.
Amerigo, M., Aragones, j.j. (1997). A theoretical and methodological approach to the study of residential satisfaction. Journal of Environmental Psychology. 17:5-47.
Basolo, V., Strong, D. (2002). Understanding the Neighborhood: From Residents’ Perceptions and Needs to Action. Housing Policy Debate, 13(1), 83-105.
McCrea, R., Stimson, R. J., Western, J. (2005). Testing a General Model of Satisfaction with Urban Living Using Data for South East Queensland. Australia, Social Indicators Research, 72,121-152.
Wang, H., Song, Y., Hamilton, A., Curwell, S., 2007, Urban Information Integration for Advanced e-Planning in Europe, Government Information Quarterly, 24, PP. 763-754.
Liu, B. (1976). Quality of life indicators in U.S metropolitan areas: A statistical analysis, New York: Rutledge.
Philips, D. (2006). Quality of Life: Concept, Policy and Practice, London, Rutledge.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 8، شماره 33
اسفند 1397
صفحه 229-244

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار