تحولات مفهومی ادبیات قومیت در گفتمان مدیریت سیاسی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

2 دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

3 دانشیار گروه جغرافیا، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

چکیده

امروز بحث قومیت یکی از موضوعات مهم در ساختارها، مباحث و چالش­های سیاسی و امنیتی است. ایران در شمار کشورهای دارای تنوع فراوان قومی است و سرزمین ایران نه تنها در تاریخ گذشته خود بلکه هم اکنون نیز دارای ساختار چند قومی و ترکیبی از گروه‌های متنوع قومی است. علیرغم تلاش‌های دولت‌های مختلف پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای برطرف کرد­ن شکاف‌های مرکز – پیرامون و برطرف کردن محرومیت‌های مختلف هنوز برخی از این شکاف‌ها و محرومیت‌ها مشهود است. لذا هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و بررسی تحولات مفهومی ادبیات قومیت در گفتمان مدیریت سیاسی جمهوری اسلامی ایران. سؤال اصلی مقاله این است که ادبیات قومیت در گفتمان مدیریت سیاسی جمهوری اسلامی ایران دارای چه تحولات مفهومی بوده است؟ فرضیه‌ای را که در این مقاله به دنبال تحلیل و بررسی آن هستیم این است که در گفتمان مدیریت سیاسی جمهوری اسلامی ایران قومیت از محتوای نژادی و جغرافیایی تا حدودی فاصله گرفته و ارزش‌های دیگری معیار مدیریت کلان و خرد مسئله قومیت قرار گرفته است. روش این مقاله توصیفی – تحلیلی است که در ان با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع پژوهش پرداخته خواهد شد. نتایج مقاله نشان می‌دهد که در ادبیات سیاسی ایران بعد از انقلاب اسلامی قومیت‌گرایی نژادی و جغرافیایی جای خود را به امت گرایی اسلامی – ایرانی داده است و مطالبات قومی نیز در صورتی که در این چارچوب باشد در گفتمان مدیریت چاره‌جویی می‌شود و در غیر این صورت نوعی سهم خواهی تلقی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Conceptual developments of ethnic literature in the political management discourse of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Hasan Safavipanah 1
  • Heydar Lotfi 2
  • Davood Hassan Abadi 3
1 PhD Student of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
2 Associate Professor of Political Geography and Tourism, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
3 Associate Professor of Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Today, ethnicity is one of the most important issues in the structures, discussions and political and security challenges. Iran is one of the countries with great ethnic diversityAnd the land of Iran, not only in its past history, but now also has a multi-ethnic structure and a mix of diverse ethnic groups. Despite the efforts of various governments after the victory of the Islamic Revolution to close the center-gaps and to eliminate various deprivationsSome of these gaps and deprivations are still evident.Therefore, the main purpose of this article is to analyze and analyze the conceptual developments of ethnic literature in the discourse of political management of the Islamic Republic of Iran. The main question of this paper is what conceptual developments has the ethnic literature in the political management discourse of the Islamic Republic of Iran? The hypothesis we seek to analyze in this article is that in the discourse of political management of the Islamic Republic of Iran, ethnicity is somewhat distanced from racial and geographical content, and other values are the criterion of macro and micro management of the issue of ethnicity. The methodology of this paper is descriptive-analyticalIt will analyze and explain the research topic using library resources as well as scientific and research articles. The results of the paper show thatIn the Iranian political literature after the Islamic Revolution, racial and geographical ethnicism has replaced Islamic-Iranian nationalism and ethnic demands can also be addressed in management discourse if it is within this framework it will be considered a kind of sharing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethnicity
  • Iran
  • Ethnic Geopolitics
  • Political Management

مراجع

ابوطالبی، علی­(۱۳۸۷)، حقوق قومی، اقلیت­ها و همگرایی، ترجمه دکتر علی کریمه مله، فصلنامه مطالعات ملی، شماره اول، پاییز.
احمدی، حمید­(۱۳۷۹)، ­قومیت و قوم گرایی در ایران؛ افسانه یا واقعیت­، نشر نی.
احمدی، حمید­(۱۳۸۳)، قومیت و قوم شناسی، نشر نی.
احمدی، حمید­(۱۳۸۶)، دولت مدرن و اقوام ایران: شالوده شکنی پارادایم رایج، مجموعه مقالات دولت مدرن در ایران، به اهتمام رسول افضلی، قم، دانشگاه علوم انسانی مفید.
احمدی، حـمید­(١٣٧٩‌)، قـوم‌ و قوم‌گرایی در ایران‌، تهران‌­: نشر نی، ص ٥١.
استوری، جان­(۱۳۸۳)، جهانی شدن و فرهنگ عامه و ترجمه حسین پاینده، فصلنامه ارغنون، شماره ۲۴، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی .
اسمیت، آنتونی.دی­(۱۳۸۳)، ناسیونالیسم، ترجمه: منصور انصاری، تهران: موسسه مطالعات ملی
برتون، رولان­(۱۳۸۴)، قوم شناسی سیاسی، ترجمه: ناصر فکوهی، تهران: نشر نی.
بشریه، حسین­(۱۳۷۴) جامعه شناسی سیاسی. تهران: نشر نی.
بنی هاشمی، میرقاسم­(۱۳۸۳)، ­رژیم های جهانی و تحول جایگاه جنبش های قومی­، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفتم، شماره اول، بهار، شماره ۲۳
بنی‌هاشم، میرقاسم(1382)، شأن‌ قـومیت‌ و نـاسیونالیسم قـومی در مطالعات امنیت ملی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال ششم شماره سوم.
بنی‌هاشم، میرقاسم(1383)، رژیم‌های جهانی و تـحول جـایگاه جـهانی شدن جنبش‌های قومی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفتم شماره‌ اول.
بیات، کاوه(۱۳۷۳)، تحولات خارجی و مسائل قومی ایران گفت و گو، شماره سوم، فروردین
حاجیانی، ابراهیم (۱۳۸۳)، مسئله وحدت ملی و سیاست قومی  مجموعه مقالات مسائل اجتماعی
حافظ نیا، محمد رضا(۱۳۸۱)، جغرافیای سیاسی ایران، تهران: انتشارات سمت.
حافظنیا، محمدرضا(1381)، جغرافیای سیاسی ایران، تـهران: انـتشارات سـمت.
حق پناه، جعفر­(١٣٧٧)، جامعه مدنی و گروه‌های قـومی در ایران­، فصلنامه‌ مطالعات راهبردی، شـماره ٢، سـال ١.
حمزه پور علی­(۱۳۸۵)، بازشناسی بسترها و راهکارهای کنترل تحرکات و نا آرامی قومی در ایران، فصلنامه مطالعات سیاسی روز، سال چهارم، شماره بیستم.
حمزه پور، علی(1385)، بـازشناسی بـسترها و راهکارهای کنترل تحرکات و نا آرامی قومی در ایران­، فصلنامه مطالعات سیاسی روز، سال چهارم، شماره بیستم.
خاتمی، علی­(۱۳۸۵)، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
راشدی، حسن(1385)، ترکان و بـررسی تـاریخ، زبان و هویت آنها در ایران، تهران: اندیشه‌ نو.
سالنامه آمـاری‌ اسـتان‌­هـای سیستان‌ و بلوچستان‌، کردستان­(١٣٧٦)، تهران­: سازمان بـرنامه‌ و بـودجه، صفحات مختلف.
سند برنامه سوم توسعه اقـتصادی، اجـتماعی و فرهنگی‌ ج.ا.ایران­(١٣٧٨)، تهران­: سازمان برنامه و بـودجه، ص ٢٩‌.
صالحی امیری‌، سیدرضا(1385)، مدیریت منازعات قومی‌ در‌ ایران، تهران، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تـحقیقات اسـتراتژیک.
الطائی، علی­(۱۳۸۲)، بحران هویت قومی در ایران، تهران: نشر شادگان.
علینقی‌، امیرحسین‌­(١٣٧٩‌) عدم‌ تـعادل در اسـتان‌­های‌ مرزی، تهران: پژوهشکده مـطالعات راهـبردی.
غفار، پارسا­(۱۳۸۷)، نیم نگاهی بر امنیت و سیاست قومی در ایران
قانون برنامه توسعه اول­(١٣٦٨) اداره کل قوانین مجلس شورای اسلامی‌.
گرجی‌، علی اکبر­(١٣٧٧)، چشم انداز تـمرکززدایی در بـستر شوراهای‌ اسلامی‌­، نشریه‌ پژوهش‌، سـال‌ اول‌، ش ٢، ص ١٠١.
گـزارش عـملکرد صدا و سیما در سـال ١٣٧٨.
گـزارش نماینده ویژه کمیسیون حقوق بـشر در مـورد وضعیت حقوق بشر در ایران­(١٣٨٠)، سایت اینترنتی، رویداد.
مارتین ماجر(1375)، سیاست قومی، گزیده مقالات سیاسی و امنیتی، جلد اول، ترجمه: موسسه پژوهش‌های اجـتماعی، تـهران انـتشارات بینش.
متن کامل قانون برنامه اول توسعه ٧٢-١٣٦٨­(١٣٦٨)، منتشره توسط اداره کل قـوانین مـجلس شورای اسلامی.
مختارزاده(1383)، سـلسله مـقالات قومیت‌ شناسی امنیتی، ماهنامه‌ سخن‌ آشنا، سال دوم، شماره 8 – 10.
مرادی، محسن(1386)، تأثیر توسعه بـر مـسائل قومی در ایران، فصلنامه علمی کاربردی آفاق امـنیت، پیـش شـماره دوم و سوم پاییز و زمستان، 1386.
مستندات برنامه سوم تـوسعه (١٣٧٨)، تـهران: سازمان بـرنامه و بـودجه، ص ٢٢.
مـستندات برنامه‌ سوم­(١٣٧٨)، تهران­: سـازمان برنامه و بودجه، ص ٦٥
مقصودی، مجتبی(1380)، تحولات‌ قومی در ایران، علل و زمینه‌ها، تهران: موسسه مطالعات ملی.
مقصودی، مجتبی­(١٣٨٠)، تحولات قومی در ایران، تـهران: مـؤسسه مـطالعات مـلی.
نـجاری راد، تقی­(١٣٨٠)، بحران نـفوذ در ایران، تـهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
هدایتی‌، سیدهاشم­(١٣٧٤)، بررسی کارکرد مدیران بومی‌ و غیربومی‌ در استان کردستان، پایان نامـه کارشناسـی ارشـد مـدیریت دولتـی، دانـشگاه تهران
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 9، شماره 34
خرداد 1398
صفحه 849-878

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار